اتاوا و دهلی‌نو دیپلمات‌های یکدیگر را اخراج کردند
اتهام پر سر و صدای کانادا به هند
زهره صفاری
خبرنگار
یک روز پس از آنکه جاستین ترودو، دولت نارندرا مودی را به نقش داشتن در ترور یکی از رهبران جنبش جدایی‌طلب سیک متهم و دیپلمات هند را اخراج کرد، کابینه مودی ضمن تکذیب اتهامات و محکومیت مداخله اتاوا در سیاست داخلی این کشور، به سفیر کانادا 5 روز فرصت داد تا خاک هند را ترک کند.
به گزارش گاردین، این اقدامات متقابل که تشدید تنش‌ها میان دو کشور را تأیید می‌کند، طبق آنچه ترودو در پارلمان کانادا اعلام کرده بر پایه اطلاعات معتبری است که درباره پرونده قتل این فعال ضد هند در اختیار این کشور قرار دارد. این اتهام در حالی به هند وارد شده است که دولت نارندرا مودی بارها نارضایتی خود درباره انفعال کانادا در قبال تظاهرات حامیان این جنبش جدایی‌طلب علیه هند را اعلام کرده بود.
سخنگوی دولت هند یک روز پس از برگزاری جلسه پارلمان کانادا اعلام کرد: «این اتهامات پوچ و تحریک کننده است. مشابه این اظهارات در نشست جی 20 نیز از سوی نخست‌وزیرکانادا به نخست‌وزیر ما گفته و همان موقع نیز بشدت تکذیب شده بود.»
تمرکز هند بر سیک‌های کانادا
هاردیپ سینگ نیجار، یکی از رهبران ارشد حزب جدایی‌طلب سیک در 18 ژوئن امسال در مقابل معبدی در شهر سوری بریتیش کلمبیا هدف شلیک گلوله قرار گرفت و کشته شد. او یکی از فعالان این جنبش که به خالصتان نیز معروف است به شمار می‌رفت و به دلیل تلاش‌هایش برای برگزاری یک همه پرسی غیرقانونی استقلال سیک‌ها، از سال 2020 در فهرست تروریست‌ها و متهمان تحت تعقیب هند قرار داشت. تهدیدها آنقدر آشکار بود که آژانس اطلاعاتی کانادا نیز درباره خطر قریب الوقوع ترور به نیجار هشدار داده بود. براساس آمارهای رسمی کانادا، سیک‌ها از بزرگترین گروه‌های غیربومی هندی مستقر در این کشور هستند و حدود 1.4 میلیون نفر از جمعیت 40 میلیونی آن را به خود اختصاص داده‌اند. همین تجمع گسترده این گروه جدایی طلب، زمینه ساز اعتراضات پی در پی هند به کانادا برای مقابله با فعالیت‌های سیاسی این جنبش شده است. حتی در ماه ژوئن، وزیر خارجه هند اعتراض رسمی خود را به پذیرش حامیان این گروه در کانادا اعلام کرد. این در حالی بود که در سال 2018، جاستین ترودو در پاسخ به درخواست‌های دولت دهلی نو، اعلام کرد که هرگز از حامیان جدایی طلبی در هند حمایت نمی‌کند اما در عین حال به حق آزادی بیان و اعتراض صلح‌آمیز احترام می‌گذارد.
روابط مبهم آتی
چالش دیپلماتیک پیش آمده میان دو کشور در حالی با اخراج سفرا جدی شده است که اوایل سال‌جاری مقامات آنها برای بستن قرارداد تجاری پرسودی تا پایان 2023 به توافق رسیده بودند و حالا تداوم این شرایط اوضاع را پیچیده کرده است. درک جی گروسمان، تحلیلگر ارشد دفاعی امریکا معتقد است: «اتهامات وارد شده از سوی دولت کانادا به هند و اذعان به درگیر بودن دولت نارندرا مودی در قتل رهبر گروه جدایی‌طلب سیک در بریتیش کلمبیا، می‌تواند محکی مهم و قابل توجه برای بررسی روند تقویت روابط میان هند و کانادا باشد.» به نوشته لایومینت، ویوک دهجیا، استاد ارشد اقتصادی دانشگاه چارلتون اتاوا نیز گفت: «اتهامات ناخوشایندی از سوی کانادا به هند وارد شده است؛ اتهاماتی که هنوز اثبات نشده‌اند. در حال حاضر روند روابط دوجانبه تنش آفرین هند و کانادا در مسیر نزولی قرار گرفته اما بهترین کار این است که جامعه هندی- کانادایی پیش از هر اقدامی منتظر مشخص شدن حقایق بمانند.»