گپ‌وگفت «ایران» با سیده‌معصومه حسینی به بهانه انتشار کتاب «اشک حوا»
روایتی از ایستادگی زن روستایی در مواجهه با جنگ تحمیلی
گروه فرهنگی/ «اشک حوا» عنوان یکی از تازه‌های نشر با نگاهی به جنگ تحمیلی از دریچه نگاه سیده کلثوم موسوی همسر شهید حسین شاه‌حسنی است که به قلم سیده معصومه حسینی روانه کتابفروشی‌ها شده. حسینی وجه تمایز این نوشته با دیگر آثار مبتنی بر مستندنگاری را که روایتگر سال‌های جنگ هستند در امیدی می‌داند که راوی کتاب را در تمام فراز‌وفرودهای زندگی‌اش برآن داشته که پاپس نکشیده و ادامه بدهد.
اثری داستانی اما واقعی
«اشک حوا» نوشته تازه‌ای از سیده معصومه حسینی، نویسنده و معلم شیرازی است؛ او در این کتاب زندگی سیده کلثوم حسنی، همسر شهید حسین شاه‌حسینی را در قالبی داستانی، منتها به شکلی مستند به تصویر کشیده است. این کتاب در 9 فصل تنظیم شده که هر فصل بیانگر برهه‌ای از زندگی راوی «اشک حوا» است؛ سیده کلثوم از اهالی روستای محمله، روستایی حوالی شهر خُنج در جنوب استان فارس است؛ زنی که زندگی‌اش مملو از فراز و نشیب‌های بی‌شمار و رنج‌هایی است که در رأس آنها شاید بتوان به شهادت همسرش اشاره کرد. سیده معصومه حسینی درباره کتاب تازه‌اش به «ایران» می‌گوید: «اشک حوا، روایتی مستند از زندگی یک زن روستایی است؛ زنی که در گذر سال‌ها متحمل رنج‌های بی‌شماری شده؛ از جمله از دست دادن همسرش در سال‌های جنگ.»
او ادامه می‌دهد: «با اینکه شهادت حسین شاه‌حسنی را می‌توان تلخ‌ترین اتفاق زندگی سیده کلثوم دانست اما او طی گذر سال‌ها، با چالش‌های مختلفی روبه‌رو می‌شود که هر کدام از آنها به تنهایی برای ویران کردن یک زندگی کافی هستند؛ از رنجی که بابت شهادت همسرش متحمل می‌شود تا مشکلاتی که به واسطه پدر، خواهر و حتی فرزندان بر سرش آوار می‌شوند. در این بین نکته قابل توجه برای خود من نوع مواجهه این زن روستایی با چالش‌های زندگی‌اش است، او ضمن تلاش برای غلبه بر رنج‌ها می‌کوشد که به طریقی راه خود را پیدا کرده و هرگز ناامید نمی‌شود.»
از آنجایی که راوی کتاب طی سال‌هایی که از جنگ گذشته هیچ‌گاه تن به مصاحبه و صحبت از زندگی‌اش نداده بود، نویسنده «اشک حوا» از طریق سیدعیسی موسوی، خواهرزاده سیده کلثوم موفق به گفت‌وگو با او می‌شود و تمامی مصاحبه‌ها به همت موسوی انجام شده است. حسینی با اشاره به اینکه همزمان با سوژه این کتاب، موضوعات و افراد دیگری هم به وی پیشنهاد شده بودند، می‌گوید: «سوژه‌های دیگری که همزمان با زندگی سیده کلثوم به من پیشنهاد شده بودند نیز همگی درباره دفاع مقدس بودند؛ اغلب هم نظیر دیگر کتاب‌های این عرصه مرتبط با زندگینامه شهدا. با اینکه آنها هم آثار باارزشی بودند اما به نظرم حرف تازه‌ای نداشتند؛ درست برخلاف زندگی متفاوتی که سیده کلثوم پشت سر گذاشته بود.»
اثری خواندنی برای همه کتاب‌دوستان
حسینی با تأکید بر اینکه «اشک حوا» تنها روایت زندگی همسر یک شهید نیست، ادامه می‌دهد: «در کنار ماجراهایی که سیده کلثوم درباره آنچه در فراز و نشیب‌های مختلف زندگی بر او گذشته، مخاطب با مجموعه‌ای جالب توجه از خرده فرهنگ‌ها، آداب و رسوم بومی و سبک زندگی روستایی که در آن متولد شده نیز روبه‌رو می‌شود. مطالبی که در نهایت به مخاطبان کمک می‌کند تا با حال و هوای نواحی جنوب استان فارس که بسیار شبیه اهالی جنوب کشورمان است آشنا شوند. از آن‌جمله می‌توان به سبک زندگی اهالی روستای محمله اشاره کرد که بسیار متفاوت از زندگی شهرنشینی است.»
نویسنده «اشک حوا» ضمن اشاره به آن که اثر تازه‌اش را به سبک و سیاق داستانی نوشته اما تأکید دارد که هیچ دخل و تصرفی در بیان وقایعی که بر زندگی راوی گذشته به خرج نداده است. با این حال برای به تصویر کشیدن هرچه بهتر گفته‌های سیده کلثوم خودش نیز دست به بررسی‌هایی زده و بخشی از سبک زندگی راوی را تجربه کرده است.
حسینی مطالعه این کتاب را به همه کتابخوان‌ها پیشنهاد می‌دهد و تأکید دارد که «اشک حوا» فقط محدود به علاقه‌مندان ادبیات جنگ و پایداری نمی‌شود؛ او می‌گوید: «هم اینکه کتاب در بردارنده اطلاعاتی خواندنی از خرده فرهنگ‌های رایج در سرزمین‌مان است و هم اینکه زندگی این زن روستایی را می‌توان مصداقی برای مبارزه با سختی‌ها و غلبه امید بر ناامیدی خواند. منکر مشکلات و شرایطی که در وضعیت فعلی همه‌مان با آنها روبه‌رو هستیم، نیستم اما وقتی رنج‌هایی که سیده کلثوم از سن کم با آنها مواجه شده و از سویی تلاشی را که برای یافتن امید و ادامه زندگی‌اش به خرج داده ببینید بی‌شک به عبور از سختی‌ها امید بیشتری پیدا خواهید کرد. این به گمانم یکی از مهم‌ترین پیام‌هایی است که مطالعه آثاری از این دست دارد.»
گفتنی است، «اشک حوا» نوشته سیده معصومه حسینی، روایتی از زندگینامه سیده کلثوم موسوی همسر شهید حسین شاه‌حسینی به تازگی به همت انتشارات سوره مهر منتشر شده و در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.