فائزه سادات یوسفی
خبرنگار

یازدهمین کنفرانس امنیت بین‌الملل با محور سیاست‌های غرب در قبال امنیت جهان و لزوم همکاری در واقعیت جدید نظام چند قطبی، از روز گذشته با حضور برخی مقامات نظامی کشورها در روسیه آغاز به کار کرد. امنیت جهان پس از جنگ اوکراین و کوچ دادن قوای رزمی ناتو و برخی متحدان آن به این منطقه، سمت و سوی جدیدی به خود گرفته به طوری که می‌توان از آن به نقطه عطف در سرنوشت امنیت جهان در آینده نام برد.
به گزارش خبرگزاری تاس، در این کنفرانس، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه با تکیه بر همین موضوع طی سخنرانی ویدیویی با خطاب شرکت کنندگان گفت: «اکثر کشورها برای احقاق حق حاکمیت و منافع ملی خود آماده ایستادگی هستند و معتقدیم جامعه بین‌الملل در شرایط برابر با همدیگر برای شکل دهی جهان در آینده با هم در شرایط برابر همکاری کنند.» او ادامه داد که ایالات متحده به دنبال ایفای نقش مخرب در تعاملات کشورها در منطقه آسیا و اقیانوسیه است و تلاش آن برای ایجاد درگیری و وادار کردن کشورها به اطاعت از غرب به عنوان رعیت به مثابه استعمار نو تلقی می‌شود.
او در ادامه عدم امنیت و جهانی سرشار از تلاطم و ناامنی را ناشی از ماجراجویی‌های ژئوپلیتیک غرب عنوان کرد و با اشاره به وضعیت جامعه بین‌الملل و ظهور قطب‌های جدید اقتصادی و سیاسی تأکید کرد: «اکنون جهان به سمت ظهور نظام چندقطبی در حال حرکت است.»
او همچنین اوکراین را نمونه‌ای از «سیاست نفت ریختن روی آتش» غرب معرفی کرد که می‌تواند تبعات منفی زیادی بر جامعه جهان وارد کند.
همزمان با این رویداد، نمایشگاه نظامی-فنی army2023 در حال برگزاری است و کشورهای مختلفی در آن حضور دارند. با توجه به اینکه هدف از برگزاری این نمایشگاه ارائه و توسعه صنایع پیشرفته دفاعی و همچنین مسیر توسعه فناوری‌های هوش مصنوعی است، برگزاری این کنفرانس می‌تواند بستر تعمیق همکاری‌های نظامی در قالب تأمین امنیت را پیاده‌سازی کند. در همین راستا بود که پوتین در پیام خود در این نمایشگاه تأکید کرد: «روسیه برای تعمیق همکاری‌های فناوری و همکاری‌های نظامی-فنی با سایر کشورها، با همه کسانی که از استقلال و توسعه خود دفاع می‌کنند، استقبال می‌کند.»
 
مبارزه امریکا با نظام چند قطبی
جنگ اوکراین که با پیش زمینه توسعه ناتو به سمت شرق و تهدیدات امنیتی منطقه حول آن همراه بود، اکنون از مسائل کلیدی امنیت جهانی تلقی می‌شود. امریکا با درک این واقعیت که نظام تک قطبی با ظهور قدرت‌های جدید اقتصادی و سیاسی در حال فروپاشی است، در صدد برآمده با پیاده‌سازی طرح‌های کلان ضد امنیتی که توسعه ناتو و استقرار پایگاه‌های نظامی یکی از ابعاد آن است، دو قدرت چین و روسیه و همچنین قدرت‌های دیگر منطقه‌ای را وارد درگیری کند. علاوه بر آن، با ایجاد بلوک‌های نظامی-امنیتی در نقاط دیگر جهان از جمله شرق آسیا، تهدیدات خود را از آستین کشورهای منطقه اجرایی کند. در همین زمینه، منابع خبری گزارش دادند که امریکا بزودی نشستی را با دو کشور کره جنوبی و ژاپن در محل کمپ دیوید برگزار خواهد کرد؛ دو کشوری که از بازیگران فعال در چهارچوب نقشه راه امریکا محسوب می‌شوند. نکته مهم آن است که این نخستین نشست سه‌جانبه مستقلی است که رهبران این کشورها با محوریت مقابله با چین و کره شمالی برگزار می‌کنند. علاوه بر آن روز گذشته ویلیام لی معاون رئیس اجرایی تایوان که نامزد ریاست آینده این جزیره است بعد از سفر به امریکا خود را یک فعال عملگرا برای استقلال تایوان معرفی کرد که با واکنش تند چین همراه شد. برآیند رفتار مداخله جویانه و تحریک‌آمیز امریکا به صراحت بیانگر این موضوع است که شکستن ساختار امنیتی و تنش آفرینی در این منطقه، رونمایی از استراتژی جدید این کشور برای جلوگیری از رشد اقتصاد رو به پیشرفت آن است. هر چند مهار چین به لحاظ برچسب تهدید بودن، در رأس قرار گرفته، اما آنچه که برای نبرد مورد توجه است زنجیره کشورهایی خواهد بود که به خط ضد امنیتی کاخ سفید ملحق شده و خواهند شد.
امریکا راهبرد توسعه جنگ در ابعاد میدانی، زمانی و سطح تسلیحات نظامی مورد استفاده را در جنگ اوکراین مدنظر دارد. در همین راستا بود که ایالات متحده و ناتو از همان ابتدا با ارسال قطره چکانی تجهیزات نظامی قدیمی تلاش داشتند که روند جنگ را به سمت فرسایشی کردن پیش ببرند. خبر تصویب بسته جدید کمک‌های نظامی به ارزش 200 میلیون دلار برای اوکراین، شامل مهمات بیشتر برای سامانه‌های پدافند هوایی، گلوله‌های توپخانه و تسلیحات ضدزره، نیز شاهدی بر این امر است که این کشور به عنوان رهبر ناتو جنگی را که جنبه حیثیتی آن از همه پررنگ‌تر شده، ادامه خواهد داد.
از طرفی ایالات متحده ضمن فرسایشی کردن جنگ، تلاش می‌کند آن را از لحاظ تسلیحاتی و میدانی توسعه دهد. الحاق کشورهایی چون سوئد و فنلاند به ناتو و متشنج کردن فضای امنیتی کشورهای منطقه با استقرار تجهیزات نظامی جدید-به طور مثال فرود جنگنده‌های امریکایی برای اولین بار در سوئد - یکی از طرح‌های امریکا در توسعه ابعاد جنگ در این منطقه به مدت طولانی و مدت دار است.
بنابراین، این امکان وجود دارد که تحریکات امریکا، کشورهای دیگری را وارد فاز عملیاتی جنگ کند و از طرفی خطر تهدیدات امنیتی، بلوکی را برای مقابله با آنها تشکیل داده و هزینه‌های زیادی را بر منطقه وارد کند؛ هزینه‌هایی که به منظر تأمین امنیت و ایمن‌سازی حاکمیت بالاجبار پرداخت می‌شود.
از سوی دیگر، امنیت زدایی مدت دار در شرق اروپا، این قاره را در وضعیت فرمان پذیری و رهبری امریکا به صورت پایدار حفظ خواهد کرد. اروپا که اکنون دچار ضعف امنیت ژئوپلیتیکی شده و می‌رود که بحران‌های تازه‌ای را تجربه کند، ظرفیت خوبی را در این مورد برای کاخ سفید فراهم کرده است.