برای نخستین بار در یک دهه گذشته، راستگرایان در دور اول انتخابات پیشتاز شدند
مجازات چپگرایان آرژانتین
زهره صفاری
خبرنگار
دور اول انتخابات ریاست جمهوری آرژانتین با تغییر موضع رأیدهندگان واجد شرایط این کشور با نتیجهای شوکه کننده در چند دهه اخیر به پایان رسید و نامزد حزب راست افراطی با کسب بیش از 30 درصد آرا پیروز این دور از رقابتها شد.
به گزارش سایت شبکه خبری الجزیره، گرچه مشارکت 70 درصدی مردم این کشور بحرانزده امریکای لاتین، در یک دهه گذشته پایینترین درصد را به ثبت رساند اما خاویر میلی 54 ساله توانست بیش از 30 درصد آرا را از آن خود کند و پس از او، نامزد بلوک اصلی اپوزیسیون محافظه کار با 28 درصد آرا در جایگاه دوم قرار گرفت و حزب حاکم چپ میانه پرونیست با 27 درصد آرا در رده سوم قرار گرفت.
به باور کارشناسان به رغم آنکه هیچ یک از نامزدها موفق به کسب حداکثر 45 درصد آرا و پیروزی قطعی نشدهاند اما در فاصله دو ماه مانده تا انتخابات ریاست جمهوری ماه اکتبر، این نتایج شکستی قطعی برای ائتلاف حاکم به شمار میرود.
این در شرایطی است که تورم در این کشور به 116 درصد رسیده و هزینههای بالای زندگی در آرژانتین از هر 10 شهروند، 4 نفر را به فقر کامل کشانده است.
وعدههای پرطمطراق
خاویر میلی را هنوز نمیتوان پیروز اصلی انتخابات ریاست جمهوری آرژانتین دانست اما با توجه به شکست چپهای حاکم، این درصد بالا و صدرنشینی به او و حزبش حس پیروزی بزرگی را داده است. همین امر نیز سبب شد تا او پس از اعلام نتایج، همه چیز را تمام شده بداند. او گفت: «ما اپوزیسیون واقعی هستیم. ایجاد آرژانتینی متفاوت با سیاستهای شکست خورده گذشته امکانپذیر نخواهد بود.»
وی که از حامیان دو آتشه دونالد ترامپ، رئیس جمهور جنجالی و سابق امریکاست، خود را کاندیدایی مستقل میداند که به هیچ قدرتی در آرژانتین وابسته نیست اما سیاستهای ترامپ را به طور کامل تأیید میکند و مانند او طرفدار تعطیلی بانک مرکزی امریکاست و تغییرات اقلیمی را توهمی بیش نمیداند. اما آنچه بیش از هر چیز رأی دهندگان آرژانتینی را به سمت او کشانده است، وعده او برای تسهیل قوانین حمل سلاح و جایگزینی پزو(واحد پول آرژانتین) با دلار امریکاست.
پیشتازی میلی که از سال 2021 یکی از نمایندگان مجلس سفلی آرژانتین بود و بدون حتی یک مخالف به عنوان نامزد حزب خود در دور اول برگزیده شده، گرچه به مذاق سیاستمداران خوش نیامده اما در میان مردم روزنه امیدی برای تغییر در شرایط این کشور امریکای لاتین به وجود آورده است. به نوشته آسوشیتدپرس، این حس شادی پس از اعلام نتایج، در صفحات اجتماعی حزب میلی مشخص بود.
ناکامی دولت ناکارآمد
انتخابات اصلی ریاست جمهوری آرژانتین 22 اکتبر برگزار میشود اما برگزاری دور اول الزامی است چراکه علاوه بر آنکه پیروز احتمالی رقابت اکتبر را مشخص میکند، موضع رأی دهندگان را نیز نشان میدهد. در این شرایط در دور اول رقابتهای امسال، چپهای میانه و محافظه کاران در حالی میدان رقابت را به حزب راست میلی باختهاند که بحران اقتصادی بسیاری از آرژانتینیها را از سیاستهای فعلی ناامید و به امید تغییری اساسی وعدههای نامزد راستها را باور کرده و به او رأی دادهاند. آدریانو آلونسو، کارشناس اقتصادی معتقد است: «تورم بالا، کار و زندگی مردم را مختل کرده است، به طوری که کسی حتی نمیتواند برای آیندهاش برنامهریزی کند.»
اما پیشتازی میلی در دور اول، مائوریزیو ماکری، رئیس سابق حزب محافظه کار را نیز متعجب کرده است. او گفت: «پیشتازی میلی یک شگفتی بزرگ بود که میزان خشم مردم را از سیاستمداران فعلی به خوبی نشان میدهد.»
این نتیجه اپوزیسیون را وادار به خانه تکانی کرد و پاتریشیا بولریچ، وزیر امنیت سابق این کشور توانست ریاست این بلوک را تا زمان انتخابات به دست بگیرد. او که به توانایی خود برای شکست رقبا اطمینان دارد، گفت: «ما هم مانند همه آرژانتینیها با ترس و نگرانی زندگی میکنیم و نمیتوانیم برای آیندهمان برنامهریزی داشته باشیم. اما برای رهایی همیشگی از این فساد باید ریاضت بکشیم.»
در همین حال در حزب حاکم نیز سرخیو ماسا، وزیر اقتصاد دولت به عنوان نامزد ائتلاف حاکم وارد رقابت شد. او که به خوبی وخامت شرایط برای حزب حاکم را درک کرده است، گفت: «ما تنها 60 روز برای تغییر نتیجه دور اول فرصت داریم.»
چشمانداز مبهم دولت جدید
اینکه خاویر میلی، نامزد حزب راست افراطی پیروز انتخابات ماه اکتبر شود و کرسی ریاست جمهوری آرژانتین را از آن خود کند یا نامزد حزب محافظهکار اپوزیسیون و یا حزب حاکم موفق به تغییر نتایج فعلی شوند، در راه سختی که در انتظار دولت بعدی آرژانتین است، تفاوتی ایجاد نمیکند.
به باور تحلیلگران سیاسی، رئیس جمهور بعدی آرژانتین در حالی تورمی سه رقمی را در مقابل دارد که نقدینگی بانک مرکزی صفر شده، ارزش پول رسمی این کشور بشدت افت داشته و اقتصاد آن در آستانه ششمین رکود سنگین در یک دهه گذشته است.
اما در عین حال سرمایهگذاران به نتایج انتخابات عمومی بسیار امیدوارند چراکه حزب پرونیسم که در حدود نیم قرن گذشته با ائتلافهای مختلف، قدرت سیاسی را در اختیار داشته و مهمترین مقصر این بحران سخت است در خطر سقوط قرار دارد. از طرفی به رغم تحولات سیاسی و اقتصادی مذاکرات برای دریافت کمکهای بینالمللی با صندوق بینالمللی پول به جریان افتاده و امیدها برای تزریق بودجه به کشور و رهایی نسبی از بحران بالاتر رفته است. اگر این مذاکرات به نتیجه برسد دولت بعدی برای سالها برای پرداخت دستمزدها مشکلی نخواهد داشت اما در صورت بنبست این مسیر، کار برای رئیس جمهور آتی آرژانتین دشوار خواهد شد.