گفت و گوی «ایران»با سرمربی تیم ملی وزنه برداری زنان
باقری: اعتبارم را وسط گذاشته‌ام
پریسا غفاری
روزنامه‌نگار
وزنه‌برداری بانوان خیلی دیر راه‌اندازی شد. چطور شد که به این تیم فعلی رسیدید که حالا امیدبخش ظاهر شده و در رده‌های مختلف سنی به موفقیت و مدال می‌رسد؟
به نظرم رشد کرده‌اند. برخی بیشتر و تعدادی دیگر کمتر ولی قطعاً نیاز به سرعت رشد بیشتری داریم. وزنه‌برداری بانوان، قبل از اینکه ما بیاییم سه سالی بود که راه افتاده بود ولی یکی از مشکلات اصلی این است که در این بخش به لحاظ زیرساخت خوب عمل نشده است. یعنی ابتدا آمدند تیم ملی را تشکیل دادند و بعد به استعدادیابی پرداختند. الان هم به جز چند استان مثل زنجان و خراسان رضوی که مجهز به سالن اختصاصی وزنه‌برداری هستند، در مابقی استان‌ها سالن اختصاصی نداریم که این مقداری دست ما را می‌بندد. البته به لحاظ نیروی انسانی هم عزیزان تمام تلاش‌شان را می‌کنند ولی چون به لحاظ فنی وزنه‌بردار نبوده‌اند، از لحاظ علمی کارشان سخت می‌شود. با این حال، شاهدیم تعداد علاقه‌مندان به این رشته در حال زیاد شدن است و به واسطه ژن خوبی که ایران دارد، مطمئنم بزودی شاهد موفقیت‌های بیشتر زنان ایرانی خواهیم بود. البته رسیدن به موفقیت‌های بیشتر، بستگی به حمایت کمیته ملی المپیک و فدراسیون هم دارد تا بتوانیم زودتر به نقطه عطف خود برسیم. در این شرایط، مجبوریم گلخانه‌ای عمل کنیم که همین موضوع باعث شده فاصله رکوردی اردونشینان با آنها که زیر نظر کادر فنی تمرین نمی‌کنند، معنادار باشد. البته ایرادی هم ندارد. چرا که جلوتر می‌رویم تا به همسان‌سازی لازم برسیم.
وزنه‌برداران خانم در دسته فوق سنگین بهتر هستند یا سبک وزن؟
من فکر می‌کنم در اوزان خیلی پایین نسبت به اوزان بالاتر، زیاد وزنه‌بردار خوب نداریم. در این شرایط، این سؤال من باید پاسخ داده شود که چند درصد بانوان ایرانی به سن بلوغ رسیده‌اند و آیا وزن 45 کیلو دارند یا اینکه چینی‌ها چند درصدشان 45 کیلو هستند؟ پس از یک جمعیت آماری بیشتر به نقطه‌ای می‌رسیم که ژن ایرانی این مسائل را رقم می‌زند.
گویا با ظرفیت کامل به هانگژو می‌روید، درست است؟
سعی می‌کنیم با پنج نفر در اوزان 59، 64، 76، 87 و 87+ کیلو در این رقابت‌ها شرکت کنیم اما باید دید در نهایت شرایط به چه صورت پیش می‌رود.
می توان برای بانوان در هانگژو، شانس مدال قائل بود؟
هنوز زمان داریم. بین اغلب نفرات‌مان شانس کسب مدال است ولی بحث مهم این است که با چه میزان آمادگی برویم.
برای مسابقات جهانی با چند نفر شرکت می‌کنید؟
با تعداد نفری که کورسوی امید کسب سهمیه دارند.
خیلی‌ها می‌گویند الهام حسینی یکی از شانس‌های اصلی کسب سهمیه است؟
او به نسبت بقیه، نزدیک‌تر است. رنک 14 جهان است ولی حداقل باید 10 کیلو افزایش رکورد داشته باشد و زود است که در این باره اظهارنظر کنیم. البته تا ابتدای بهار سال آینده فرصت داریم. ان‌شاءالله در جهانی با پنج نفر، در قطر کاپ با سه نفر و بعدش قهرمانی بزرگسالان آسیا و کاپ جهانی تایلند شرکت می‌کنیم و آنجا دیگر می‌توان نظر داد که سهمیه المپیک می‌گیریم یا نه؟!
اضطراب سرمربیگری بانوان بیشتر است یا مردان؟
من به سن و سالی رسیده‌ام که حرص و جوش کمتری می‌خورم. بعضی‌ها به‌دلیل گیرایی کمتر، ممکن است باعث حرص خوردن من شوند اما به لحاظ تجربه، دیگر اضطراب ندارم چرا که از تیم بانوان انتظار بالا نیست. تا زمانی که سجاد انوشیروانی نظرش این باشد که کوروش باقری می‌تواند به وزنه‌برداری کمک کند، در خدمت هستم ولی اگر احساس کند کسی دیگر بهتر می‌تواند کار کند، درک می‌کنم. آنچه من در وزنه‌برداری بانوان گذاشته‌ام، اعتبارم هست که برایم بسیار ارزشمند است. ما تمام تلاش‌مان را می‌کنیم که این پیشرفت محسوس‌مان حفظ شود و اگر بیشتر حمایت شویم، سرعت را بیشتر کنیم. ما در بخش بانوان کلی استعداد داریم که نیاز به حمایت بیشتری دارند و اینکه بانوان به یک خودباوری برسند. در همین سطح ملی هنوز خودباوری بانوان کم است و داریم تلاش می‌کنیم که این حس را به آنها القا کنیم.
شما کار با انوشیروانی را با سمت مدیر تیم‌های ملی شروع کردید ولی به یک باره کنار کشیدید و این ذهنیت به‌وجود آمد که شما موافق خیلی از برنامه‌های رئیس فدراسیون در تیم ملی نیستید!
اولاً یک نکته‌ای را در خصوص مدیر تیم ملی بگویم که به قول آقای علی پروین این سمت یعنی کشک! من فکر می‌کنم در چنین مقطعی مدیریت تیم‌های ملی کشک بود. من سرمربی تیم‌های ملی بانوان در سه رده سنی هستم. شاید هم برخی ناراحت بشوند ولی چرا فیلم بازی کنم. سمت مدیر تیم‌های ملی فقط صرفاً برای نوشتن روی سربرگ‌ها خوب است. سمتی که الان دارم یکی دوهفته بعد از سرپرستی سجاد رقم خورد و عملاً سرمربی تیم ملی بانوان هستم یا به قول برخی‌ها مشاور فنی. تا به حال هم خوب کار کردیم و تنها باید سرعت عمل‌مان را بیشتر کنیم.
موضوعی که در وزنه‌برداری خیلی مهم است، انتخاب وزنه درست توسط کادر فنی است. در این خصوص، شاگردان‌تان معتقدند که شما در انتخاب وزنه ماهر هستید.
انتخاب وزنه در بحث مربیگری وزنه‌برداری، مهم‌ترین مسأله است و من هم تلاشم را می‌کنم تا وزنه‌های درستی را برای وزنه‌برداران انتخاب کنم.
مربی جدی و سختگیری هستید، این طور نیست؟
سختگیری‌ام قبلاً شاید بیشتر بود. به نظرم فرمانبرداری از یک مربی موضوع کاملاً معمولی است و عجیب نیست. البته ورزشکار نتیجه را نگاه می‌کند و کار مربی را می‌بیند و ایمان می‌آورد. وقتی ایمان آورد، احتمال موفقیت خیلی بیشتر می‌شود. پس بخشی از کار مربیگری این است که مربی ایمان ورزشکار را نسبت به خودش جلب کند، وگرنه کار سخت پیش می‌رود.
بهترین شاگرد شما کیست؟
نمی‌شود اسم برد. هر کس در زمینه‌ای موفق بود. کسی مثل بهداد سلیمی گیرایی‌اش فوق‌العاده بود و شاید بتوان گفت چند قدم جلوتر بود. سجاد انوشیروانی و سعید محمدپور را داشتیم که جرأت و جنگندگی‌شان خیلی عالی بود. از لحاظ قدرت بدنی هم ملی‌پوشانی مثل کیانوش رستمی و سهراب مرادی خیلی خوب بودند.
رستمی در زمان شما هم تمایل به تنهایی تمرین کردن داشت؟
دوره ما چنین مواردی وجود نداشت. طبیعی است ورزشکار با توجه به سن و سالی که دارد، اتفاقاتی برایش بیفتد که اگر نیفتد عجیب خواهد بود!
برخی از کارشناسان می‌گویند وزنه‌برداری در هانگژو مدال طلا نخواهد داشت و شاید هم در المپیک مدال نگیرد. در این باره چه نظری دارید؟
کارشناسان نظرشان را گفته‌اند! به جای اینکه نوستراداموس شویم، بهتر است تلاش کنیم تا بهترین‌ها اتفاق بیفتد ولی گفتن این اظهارنظرها طبیعی است چرا که در این چند سال خوب کار نکردیم و باید به اندازه‌ای که کارشده انتظار داشت. اما در این یک سال و با آمدن انوشیروانی، پیشرفت‌های خوبی داشتیم، تنها باید سرعت بیشتر شود تا عقب‌ماندگی 8، 7 ساله جبران شود.
یکی از نگرانی‌ها درباره رسول معتمدی است. چرا که گفته می‌شود وزنه‌برداری که آسیب می‌بیند، خیلی با ترس برمی‌گردد. فکر می‌کنید معتمدی بتواند طلاهای خود را تکرار کند؟
این اتفاق برای هر وزنه‌برداری ممکن است بیفتد. فدراسیون و کادر فنی برای رسیدن رسول به المپیک هر کاری را انجام داده‌اند. او برای بازگشت به وضعیت ایده‌آل سخت تلاش می‌کند اما اینکه برسد یا نه بستگی به روحیات خودش دارد و امیدواریم که برسد. کسی که می‌آید قهرمان جهان می‌شود، شاخصه‌های بالاتر از نرمال دارد که توانسته این مدال‌ها را بگیرد.
پیش‌بینی شما از عملکرد تیم ملی در مسابقات جهانی که شهریور ماه برگزار می‌شود، چیست؟
قطعاً حرکت‌شان روبه جلو است و نصیرشلال کارش را بلد است و امیدوارم نتیجه‌ای بهتر از این چند سال اخیر بگیرد.
کار مربیگری سخت‌تر بود یا زمانی که خودتان وزنه می‌زدید؟
اصلاً قابل قیاس نیست. حلاوت مدال گرفتن شاگردان خیلی بیشتر است. ضمن اینکه مربیگری پر از استرس و اضطراب است. به نظرم اگر بخواهی درست کارکنی شغل بسیار سختی است. خودم طلا گرفتم خیلی لذت بردم اما وقتی نتیجه زحماتی که کشیدی توسط یک ورزشکار دیگری به بار بنشیند، شیرینی دیگری دارد. المپیک لندن برای من شیرین‌تر از طلای خودم بود.
درباره المپیک لندن بیشتر صحبت می‌کنید؟
المپیک لندن اوج وزنه‌برداری ایران تا این لحظه است. قبلاً دوره‌ای مثل آن را نداشتیم و متأسفانه تکرار هم نشده و امیدوارم که باز تکرار شود. این المپیک با سه مدال طلا و دو مدال نقره نتیجه بی‌نظیری بود و زمانی خارق‌العاده‌تر شد که از بین 40 تا 50 نفر که تست‌شان مثبت شده بود، ایرانی‌ها فارغ از دوپینگ بودند. حتی انوشیروانی دو بار تست داد. قبل و بعد مسابقه. این خیلی غرورانگیز بود.
شما خودتان چطور شد که وزنه‌بردار شدید؟
من همه ورزش‌ها را به جز وزنه‌برداری انجام می‌دادم. فوتبال، والیبال و کشتی. در کرمانشاه، همه یک واحد کشتی پاس کرده اند اما در مقطعی که برادر بزرگترم وزنه‌بردار بود، من را با برخلاف میل باطنی‌ام به سمت این رشته کشاند!
با این حال، توانستید به‌عنوان یکی از وزنه‌برداران برتر ایران و جهان شوید.
من مثل همه تمرین می‌کردم. موفقیت و رسیدن به پتانسیل بالا، نیاز به یک شانس و یک مربی خوب دارد. اینکه یک موقعیت خوب در فدراسیون برایت پیش بیاید یا فضای خوب در استان خودت به وجود بیاید. من هم اتفاق‌های خوبی برایم رخ داد و در رده نوجوانان و جوانان به اردوی تیم ملی دعوت شدم و به ایوانف سرمربی وقت ایران خوردم. استعداد من و خیلی از دیگر خوبان این رشته، به واسطه او شناسایی شد. ممکن است نسل‌های قبل‌تر، استعدادهای بهتر از ما داشتند ولی مؤلفه یک مربی توانمند چون ایوانف به پست آنها نخورد. هر چند نباید استعدادهای ذاتی، تلاش بسیار و نگاه حرفه‌ای را که هاشمی طبا در سازمان تربیت بدنی به وزنه‌برداری داشت نادیده گرفت. در کل ایوانف نقطه عطفی بود.
البته در دوران ایوانف، بحث‌هایی در خصوص دوپینگ وزنه‌برداران مطرح شد و حتی این شایعات درباره حسین رضازاده هم به وجود آمد!
اصلاً! اینترنت هست و با یک جست‌وجوی ساده می‌توان اسامی دوپینگی‌ها را درآورد. اما باید بگویم که در دوره اول ایوانف، هیچ کدام از ورزشکاران شاخص، تست‌شان مثبت درنیامد. ولی در دوره دوم، 9 نفر تست‌شان مثبت و اسامی‌شان هم اعلام شد. با این حال، باید بگویم که در دوران ایوانف بود که وزنه‌برداری مجدد زنده شد.
بهترین خاطره‌تان از دوران وزنه‌برداری‌تان کدام است؟
خاطره زیاد است ولی شیرین‌ترین لحظه‌ای که هنوزهم از آن شاد می‌شوم، کسب طلای جوانان جهان بود. من اولین طلای تاریخ وزنه‌برداری در رده جوانان را کسب کردم. من با سختی اعزام شدم، دیر رسیدم و فردایش هم مسابقه دادم. همین مسأله، به کسب مدال من شیرینی خاصی داد. هر چند در بزرگسالان قهرمان دنیا شدم و در المپیک رکورد شکستم ولی چون سرباز بودم، به سختی رفتم و استقبالی که از من در شهرم شد، بی‌نظیر بود.
ناکامی یا خاطرات تلخی را در دوران ورزشی داشتید؟
در هیچ مقطعی از زندگیم پشیمان نیستم و هر چه پیش آمده را پذیرفتم و تأسف نمی‌خورم. شاید به این دلیل که در دوران مربیگری‌ام موفق‌تر بودم. مسلماً در مسابقات 2002 جهان می‌توانستم راحت‌تر طلا بگیرم ولی شاید بخشی از آن به‌دلیل کم تجربگی خودم بود و بخش بزرگترش ناکارآمدی کادر فنی وقت بود یا نگرفتن مدال در المپیک سیدنی با وجود اول شدن در حرکت یکضرب، یک مقداری بدشانس بودم. شاید ناراحت شده باشم ولی تأسف نخوردم.
بهترین رئیس فدراسیونی که با او کار کردید، چه کسی بود؟
دوره آقای افشارزاده یک مقطع کوتاهی بودم. دوره رضازاده از 5 سال، چهارسالش سرمربی تیم ملی بودم. یک سالی هم است در خدمت سجاد انوشیروانی هستم. هر کدام نقاط ضعف و قوتی داشتند ولی به لحاظ نتیجه تیم ملی، دوران رضازاده بهترین بود. البته یکی از شرح وظایف رئیس فدراسیون، گرفتن نتایج فوق‌العاده با تیم ملی است که امیدوارم آقای انوشیروانی بتواند آن نتایج خوب و حتی بهتر را بگیرد.
برش
عملکرد قابل دفاع نصیر شلال
من همیشه به جوانان اعتقاد داشته و دارم. معتقدم چرخه حضور قهرمانان در بحث فنی، باید وجود داشته باشد که متأسفانه در سال‌های اخیرصورت نگرفت. اما حق امثال نواب است که محک بخورند. او در قهرمانی آسیا بدون اغراق حرکت روبه جلو داشت. چه به لحاظ مدیریت تیم و چه در افزایش رکورد و حتی به لحاظ کوچینگ که باید به او نمره قبولی داد. امیدوارم با همین روند بتواند اعتماد همه را جلب کند. او قهرمان المپیک است و سرمربی شدن چند شاخصه مهم می‌خواهد. مثل شناخته شدن از سمت اهالی وزنه‌برداری، رسانه‌ها و از طرف مردم که نواب همه این شاخصه‌ها را دارد و عملکردش قابل دفاع است.