بلای مرمت غیراصولی بار دیگر به جان برج سلجوقی شهرری افتاد
نم، برج طغرل را خراب می‌کند
داربست‌‌ها تا دو سوم برج 900 ساله طغرل بالا رفته تا کارگران، بندکشی کهنه میان آجرهای دیوار بیرونی برج را با مته و تیشه خارج کنند. کارگران آب روی آجرها می‌پاشند و با دریل، مته و تیشه به جان بندکشی‌ها می‌افتند. هر بار که تیشه به تن تاریخ آن می‌خورد، آه از نهاد فعالان و کارشناسان میراث فرهنگی بلند می‌شود. کارشناسان نگرانند که مرمت برج طغرل، هزینه‌بارتر از مرمت دژ رشکان در شهرری باشد؛ سال گذشته بود که مرمت‌های غیراصولی کاشی‌های مسجد امام و مسجد شیخ لطف‌الله به اعتراض بسیاری از فعالان منجر شد. حالا مرمتی غیراصولی و ناهمخوان در شهرری نیز میتواند چهره دژ 2000 ساله را مخدوش کند. کارشناسان به انتخاب مرمتگر منتخب هم معترض هستند.
برج طغرل پیش از این، دو بار مرمت شده است؛ نخست سال ۱۳۰۱ که به گفته احمد محیط طباطبایی، رئیس ایکوم ایران، مرمت این برج منجر به حذف بخشهای باقی مانده از گنبد شد. بار دوم در سال‌‌های ۱۳۷۷ تا ۱۳۷۹ مرمت شد. البته به گفته رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان ری، سال گذشته هم سردر شیرمانند ضلع جنوبی برج طغرل آسیب دیده بود که از سوی کارشناسان مرمت شد؛ درحالی که به گفته متخصصان، سردر ضلع جنوبی برج کاملاً غیراصولی و نادرست مرمت شده، چنان‌که نه تنها در شکل آن تغییر ایجاد شده که اثرات مرمت اشتباه آن بعد از یک سال کاملاً قابل مشاهده است. اکنون نیز در حال مرمت است اما مرمتی که باز هم غیراصولی است.
ماجرا از این قرار است که مرمت جداره بیرونی برج تاریخی طغرل در شهرری درحالی انجام می‌شود که هنوز خطر رطوبت داخلی و فرونشست، این بنای تاریخی را تهدید می‌کند. بخشهای زیادی از دیوار داخلی برج، رطوبت دارد به همین جهت است که کارشناسان می‌گویند ابتدا باید آجرها تثبیت و مستحکم شوند و بعد محوطه مرمت‌سازی شود. به اعتقاد احمد محیط طباطبایی، رئیس ایکوم ایران، مرمت برج قبل از پرداختن به محیط پیرامونی در اولویت قرار دارد، باید مرمت آجرها و تثبیت بنا انجام شود. این بنا چند باری از زلزله‌های تهران و ری جان سالم به در برده است؛ باید دید این بار هم میتواند از مرمت‌های انجام گرفته، جان سالم به در ببرد یا نه.
برج طغرل تنها بنایی است که از ۹۰۰ سال پیش تاکنون از تاریخ ری و تهران سرپا باقی مانده است، آن هم برجی که با حوادث طبیعی و غیرطبیعی - از جمله زلزله‌های ری، ساخت مجتمع فرهنگی در حریم برج که از قضا قرار بود موزه شود و همچنین عبور خط مترو از زیر آن که بعدها از برج فاصله گرفت - در امان مانده است.
حفظ و نگهداری این میراث کهنه، موضوع جدیدی نیست که گوشزد می‌شود. محیط طباطبایی می‌گوید: از نظر من نفایس کشور باید به شکل امانی توسط پژوهشگاه میراث فرهنگی مرمت شود تا بتواند از اعتباری حداقلی بیشترین استفاده را کند. اگر این کار به پژوهشگاه داده شود از آنجا که بودجه دانشگاهی دارد، بهتر میتواند کار کند.
کارشناسان نیز معتقدند که میراث فرهنگی که خود دارای کارشناسان چیره دست و کارآزموده است، چرا باید از پیمانکار یا افراد ناشی و غیرمتخصص بهره ببرد؟ کارسپاری به افراد ناکارآمد و ناشایست با انجام کارهای غیرکارشناسی و خواسته یا ناخواسته، سد راه پیشرفت گردشگری شده و به آن آسیب‌های برگشت ناپذیری وارد می‌کند.
بــــرش
ماجرا از این قرار است که مرمت جداره بیرونی برج تاریخی طغرل در شهرری درحالی انجام می‌شود که هنوز خطر رطوبت داخلی و فرونشست، این بنای تاریخی را تهدید می‌کند. بخشهای زیادی از دیوار داخلی برج، رطوبت دارد به همین جهت است که کارشناسان می‌گویند ابتدا باید آجرها تثبیت و مستحکم شوند و بعد محوطه مرمت‌سازی شود