زهره صفاری
خبرنگار

گرچه چندین هفته پس از قتل نوجوان 17 ساله الجزایری‌الاصل به دست پلیس فرانسه، اعتراضات در خیابان‌های این کشور تا حدودی فروکش کرده است اما سکوت مکرون در برابر اظهارات جنجالی رئیس پلیس کشورش جنجال‌آفرین شده و منتقدان آقای رئیس‌جمهور معتقدند این واکنش دلیلی جز ناتوانی دولت در برابر نیروهای امنیتی نداشته و خواهان پاسخگویی الیزه شده‌اند.
به گزارش فرانس 24، فردریک ووکس، رئیس پلیس فرانسه به تازگی در انتقاد به زندانی شدن مأموری که عامل قتل ناهیل 17‌ساله بوده، به دستگاه قضایی تاخت. این در حالی بود که همزمان با این اعتراضات گروهی از تیم‌های پلیس در مارسی در اعتراض به زندانی شدن پلیس دیگری، اعتراضات خیابانی راه انداخته و خواهان آزادی همکارشان شده بودند. مأمور بازداشت شده یکی از چهار افسری است که پیش‌تر به اتهام ضرب و شتم یک جوان 21‌ساله آفریقایی به زندان افتاده بود.
ووکس در اظهارات اخیرش که با واکنش‌های بسیاری روبه‌رو شد، گفت: «خبر زندانی شدن یکی از مأموران پلیس خواب را از من می‌گیرد. در کل معتقدم یک مأمور پلیس هرگز نباید به زندان بیفتد حتی اگر تخلفی داشت یا در حین انجام وظیفه مرتکب اشتباهی شد.»
اما این اعتراض آن هم در شرایطی که به تازگی شلیک یکی از مأموران پلیس به نوجوانی 17 ساله به خاطر تخلف رانندگی، روزهای پی‌در‌پی معترضان را به خیابان‌ها کشانده بود، با انتقاد شدید دستگاه قضایی فرانسه روبه‌رو شد و آنها این اظهارات را حمله به استقلال و موجودیت قانون تلقی کردند. سیسیل ماملین، معاون رئیس اتحادیه قانونگذاران نیز اظهارات ووکس را توهینی جدی به قانون خواند. اما فراتر از آن آنچه مورد اعتراض قضات فرانسوی است، واکنش منفعل الیزه به اظهارات رئیس پلیس این کشور و به عبارت بهتر «قرار دادن پلیس در جایگاهی فراتر از قانون» است.
 
مکرون نگران است!
اینکه امانوئل مکرون در اظهاراتش حتی کوچکترین انتقادی به حرف‌های ووکس نداشت برای منتقدان او معانی مختلف داشت و مهم‌تر از آن، این بود که منتقدان رئیس‌جمهور معتقد‌ بودند مکرون تنها فرصت ممکن برای اعمال قدرت برای کنترل پلیس و نیروهای امنیتی را براحتی از دست داده است.
مکرون که به شدت برای پاسخگویی در این باره تحت فشار قرار داشت و درنهایت به جملاتی با این مضمون که «هیچ کس در نظامی جمهوری بالاتر از قانون نیست و پلیس باید قانونمند باشد» اکتفا کرد اما بازهم حاضر به انتقاد علنی نشد.
ناظران معتقدند نوع کلماتی که مکرون در این مدت درباره پلیس انتخاب کرده است به طور آشکاری نگرانی دولت را درباره موضع‌گیری در قبال نیروهای پلیس بویژه با توجه به ناآرامی‌های چند ماهه فرانسه نشان می‌دهد. ژان مارک برلیر، از کارشناسان پلیس فرانسه معتقد است: «در حال حاضر مأموران پلیس حس نارضایتی و نبود عدالت در قبال خود را دارند و احساسشان این است که گرچه آنها جانشان را برای حفاظت از قانون و کشور فدا می‌کنند اما دست آخر انگشت‌نما و طرد می‌شوند. دولت اما عواقب نارضایتی پلیس و افزایش اعتصاب‌ها را می‌داند.»
با‌وجود این تحلیل‌های کارشناسانه اما منتقدان امانوئل مکرون بر این باورند، واکنش محتاطانه الیزه به اظهارات پلیس بی‌اهمیت نشان دادن چالش جدی پیش روی قانون است. نشریه لوموند فرانسه در این باره نوشت: «رئیس‌جمهور در قبال پلیس در موضع ضعف قرار گرفته که به سختی می‌تواند آن را کنترل کند.»
سباستین روشه، تحلیلگر سیاسی در توئیتی با ابراز نگرانی از این شرایط هشدار داده است، اظهارات رئیس پلیس فرانسه می‌تواند پایه‌های اصلی موجودیت قانون را متزلزل کند: «اظهارات مکرون نشان داد که او واقعاً نمی‌تواند یا بهتر است بگوییم برایش اهمیتی ندارد که ابعاد این تخلف تا چه حد می‌تواند گسترده باشد. از سوی دیگر امتناع مکرون از انتقاد به ووکس ضعف و شکنندگی سیاسی او را ثابت و این باور را تلقی کرد که او می‌خواهد بگوید من مسئول نیستم. بدون شک وقتی دولتی روی قدرت نیروهای پلیس تکیه می‌کند، دلیلی جز ضعف حکومتش نیست.»
تحلیلگران لوموند همچنین تبعات اظهارات جنجالی رئیس پلیس فرانسه را اثباتی بر یک تهدید بزرگ می‌دانند که در واقع فصل جدید تقابل میان پلیس و دستگاه قضایی را پررنگ خواهد کرد و همین امر نیز سکوت دولت را نگران‌کننده‌تر می‌کند.»