از کرانه‌های شمالی ایران تا جنوب و از شرق تا غرب؛ صدای یا حسین(ع) و یا عباس(ع) در تاسوعا و عاشورای امسال، تنها صدای رسایی بود که به‌گوش می‌رسید و کوچه‌ها و خیابان‌های همه شهرها و روستاهای کشور به نام سالار شهیدان کتیبه‌های سیاه بر پیشانی زدند و دسته‌های عزاداری در رثای امام حسین(ع) و یاران وفادارش نوحه سردادند. الحق و الانصاف که حاج قاسم سلیمانی خوب گفت که امروز قرارگاه حسین بن علی(ع)، ایران است. مردم پرشورتر از همیشه این عشق و عاشقی به امام حسین(ع) را اثبات کردند.
سوگواری در جوار حرم
ثامن الحجج(ع)
حال و هوای عاشورا بر سرزمین خورشید هشتم جلوه دیگری داشت و شوریدگان کبریایی حسین ابن علی(ع) از شهرها و استان‌های سراسر کشور در جوار مضجع شریف ثامن الحجج علی ابن موسی‌الرضا(ع) به یاد او و داغ بزرگش، اشک ماتم ریختند.
قدمت سوگواری برای سرور و سالار شهیدان اباعبدالله الحسین(ع) در حرم مطهر امام رضا(ع) و شهر مشهد دست‌کم به ۴۰۰ سال قبل بازمی‌گردد، نخل‌بندی، سیاهپوش کردن گلدسته‌ها و گنبد طلای بارگاه منور رضوی، تعطیلی مکتب خانه حرم مطهر و مغازه‌های شهر، برگزاری آیین‌های مذهبی در قالب روضه‌‌خوانی، سینه‌‌زنی، شبیه‌‌خوانی و حمل وسایل و نمادهای گوناگون و اطعام زائران از جمله آداب و رسوم سوگواری است که در جوار مضجع شریف ثامن‌الحجج علی ابن موسی‌الرضا(ع) برگزار شد.
در کنار حرم مطهر رضوی، قدم به قدم در خیابان‌های منتهی به آن خیمه‌های عزا و دیگ‌های نذری برای اطعام عزاداران برپا شد، ایستگاه‌های صلواتی در خیابان‌ها با توزیع شربت و چای کام خشک سوگواران را تر کردند یا با توزیع نذری آنان را به متنعم شدن از سفره امام حسین(ع) خواندند. عزاداران پس از اقامه نماز ظهر در میدان شهدای مشهد، اجتماع بزرگ عاشورائیان را در حرم مطهر رضوی برای برگزاری یک سوگواری حزن‌انگیز تشکیل دادند.

اقامه نماز جمعه عاشورایی در حرم حضرت معصومه(س)
نماز جمعه عاشورایی به یاد آخرین نماز عاشقانه و عارفانه سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع) با حضور جمعی از عزاداران در حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) اقامه شد.
روز گذشته مجاوران و زائران حرم مطهر کریمه اهل‌بیت(ع) از سراسر ایران و بسیاری از کشورهای دنیا با حضور در شهر مقدس قم در عزای حضرت سیدالشهدا(ع) و یاران باوفایش به سر و سینه زدند و اشک ماتم ریختند.
همچنین با توجه به تحرکات خبیثانه کانون‌های شیطانی عوامل صهیونیسم بین‌الملل و اهانت به ساحت مقدس قرآن و کلام الهی، عزادارن حسینی قبل از اقامه نماز، با در دست داشتن قرآن کریم، ندای لبیک یا قرآن، لبیک یا حسین، لبیک یا زینب و لبیک یا خامنه‌ای سر دادند و این اقدام ننگین و اهانت‌آمیز به قرآن را محکوم کردند.
شور کربلایی در پایتخت عزاداری حسینی
در عاشورای حسینی هزاران نفر از جای جای استان زنجان به خیابان‌ها آمدند تا در رثای اهل بیت(ع) بار دیگر سوگواری کنند و در عزای سرور و سالار شهیدان اشک ماتم بریزند.
مساجد؛ هیأت‌های عزاداری؛ بقاع متبرکه همگی عزادار سرور و سالار شهیدان بودند و دسته‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی هر یک به نحوی ارادت و عشق خود را به امام حسین(ع) نشان دادند.
مراسم «تعزیه‌خوانی» که به «شبیه‎خوانی» نیز معروف است، در یکی از محلات قدیمی شهر زنجان موسوم به قوملی خیابان برگزار شد.
برپایی خیمه‌های امام، اجرای تعزیه، مراسم زنجیرزنی و مراسم سینه‌زنی از جمله مراسم‌های عزاداری روز عاشورا در زنجان است.
همراهی مردم اهل سنت مهاباد با شیعیان عزادار
عزاداری برای امام حسین(ع) در مهاباد و سایر شهرهای کردنشین جنوب آذربایجان غربی شیعه و سنی نمی‌شناسد و مردم اهل سنت نیز پا به‌ پای شیعیان برای ذکر مصیبت‌های امام حسین(ع) در این ایام عزاداری می‌کنند.
عزاداران حضرت امام حسین(ع) در این شهرستان در قالب دسته‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی با عبور از خیابان‌های شهر به سوگواری پرداخته و در عزای سرور و سالار شهیدان شریک شدند.
عزاداران حسینی در این شهرستان پس از گذشتن از چند خیابان در مسجد چهارده معصوم این شهر گرد آمده و با سینه‌زنی و عزاداری و نشان دادن غم و اندوه خود از واقعه عاشورا، ارادت خود را نسبت به اباعبدالله الحسین(ع)، حضرت عباس(ع) و دیگر شهدای کربلا ابراز کردند.
عزاداری در طوفان خاک و گرمای سیستان و بلوچستان
توفان گرد و خاک با سرعت بیش از 100 کیلومتر بر ساعت در منطقه سیستان و گرمای هوا در بلوچستان مانع عزاداری مردم سیستان و بلوچستان برای سید و سالار شهیدان نشد و بار دیگر مردم این دیار رسم وفاداری و عاشقی را بجا آوردند.
به گزارش ایرنا، سراسر سیستان و بلوچستان در روزهای تاسوعا و عاشورا غرق در غم و ماتم بود و دسته‌های عزاداری و هیأت‌های مذهبی همزمان با سراسر کشور در گوشه و کنار این استان پهناور به عزاداری پرداختند.
مردم منطقه سیستان با وجود طوفان با عشق و ارادت مراسم عزای سید و سالار شهیدان را برپا کردند و بار دیگر نشان دادند که به راستی این منطقه «دارالولایه» نام گرفته است.
عزاداری شورانگیز عاشورا
در «حسینیه ایران»
آیین‌های عاشورای حسینی(ع) با حضور ۳۰ هیأت عزاداری روز جمعه در مسجد روضه محمدیه (حظیره) یزد و حسینیه ایران برگزار شد.
هیأت‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی با حضور در «مسجد حظیره» به یاد رشادت‌های سرور و سالار شهیدان و یاران باوفایشان و مصایب مظلومان دشت کربلا بر سر و سینه زدند.
همچنین ارادتمندان اهل بیت(ع) با عزاداری و نوحه‌سرایی ارادت خود را به خاندان عصمت و طهارت ابراز کرده و با سردادن ندای «یا ابوالفضل»، «یا حسین» و «لبیک یا حسین» به سینه‌زنی پرداخته و اشک ماتم ریختند.
مشابه این آیین معنوی امسال پرشورتر و باشکوه‌تر از سال‌های گذشته در بیش از یک‌هزار حسینیه و تکیه شهری و روستایی استان یزد با حضور گسترده خیل عزاداران و هیأت‌های عزاداری برگزار شد.
مراسم عزای شهدای کربلا در یزد که به حسینیه ایران شهرت دارد، حال و هوای خاصی دارد. هیأت‌های عزاداری همه محله‌های قدیمی یزد به نام محله و با مشارکت اعضای محله از پیر و جوان تشکیل شده و آنها از قبل از محرم با سیاهپوش کردن حسینیه و تکیه محله تا پایان مراسم عزاداری محرم و حتی دهه آخر صفر، گردهم جمع می‌شوند و در مجلس امام حسین(ع) مشغول تلاش هستند.
در این میان برخی از محله‌ها هیأت‌های بزرگ و دارای سبک و سیاق خاص دارند که علاقه‌مندان بسیاری را از سراسر استان برای تماشای عزاداری و شرکت در این مراسم بزرگ در محله جمع می‌کنند.
تعداد این محلات بسیار است اما از جمله هیأت‌های شاخص می‌توان به هیأت‌های پنبه‌کاران، فهادان، چهارمنار، باغ گندم، خلف باغ و علقمه اشاره کرد. ناگفته نماند که محلات جدید شهر از جمله صفائیه نیز هیأت‌های عزاداری ویژه خود را دارند.
همه هیأت‌های مذهبی جدید و قدیم یزد در یکی از شب‌های محرم میهمان هیأت دیگری هستند و در حسینیه و تکیه آن محله یا حتی خانه‌های امام حسینی به عزاداری می‌پردازند.
همدان یکپارچه صحنه دلدادگان حسین(ع) و یاران وفادارش
خیابان‌های شهر همدان و دیگر شهرها و مناطق این دیار روزگذشته همزمان با عاشورای حسینی صحنه دلدادگی و عشق و شور جوانان و عزادارانی شده بود که عاشقانه و خالصانه آمدند تا بر حرم کوی حسین(ع) و یاران باوفایش ناله سر دهند.
خیل عزاداران حسینی این استان در میدان شریعتی و خیابان‌های اطراف امامزاده عبدالله در اجتماعی عظیم و منسجم و یکپارچه شور و غوغای حسینی در ظهر عاشورا به پا کردند.
جوانان پرشور و ارادتمندان به حسین(ع) که با برپایی خیمه‌های عزا تا نیمه‌های شب‌های تاسوعا در مظلومیت فرزند رسول خدا(ص) بر سروسینه می‌زدند در روز عاشورای حسینی هم آمدند تا امضای مولا و سرورشان را پای اشک‌ها و دل خونین و پردردشان بزنند.
شهرستان‌های نهاوند، کبودرآهنگ، بهار از جمله شهر جهانی لالجین، اسدآباد، فامنین، رزن، تویسرکان، ملایر و جای جای استان همدان غرق در ماتم حسین و یاران باوفایش شده است.
شورو عزای حسینی در برخی شهرهای همدان بویژه در نهاوند نیز با برگزاری رسم‌ها و آیین‌هایی که ریشه در سرشت و دل و جان مردمان دارد،صحنه‌هایی زیبا از عشق دیرینه مردم به مولا و سرورو سالار شهیدان را به نمایش گذاشتند.
فریاد لبیک یا حسین(ع) ایلامیان
عزادارن حسینی در استان ایلام هم همزمان با دیگر استان‌های کشور با لباس مشکی بر تن، چشمانی گریان و دلی محزون ظهر عاشورا خود را به میدان مرکزی ٢٢ بهمن ایلام رساندند و در سوز گرمای آزاردهنده و هوای دم کرده مردادماه تنها به عشق سالار و سرور شهیدان و یارانش به اقامه عزا پرداختند.
باتوجه به گرمای هوا برخی از عزاداران با دستگاه‌های آب و گلاب‌پاش اقدام به تلطیف و خنک کردن هوا کرده و بعضی هم به یاد و عشق حضرت ابوالفضل(ع) با مشک بین مردم آب سرد توزیع می‌کردند.
عزاداران جوان و نوجوان نسل جدید با تیپ و قیافه‌های امروزی جلوه‌ای خاص و زیبا به مراسم عاشورای ایلام بخشیده و خدمتگذاری برخی از آنها در بارگاه امام حسین(ع) چشمگیر و زیبا بود. تعدادی از این جوانان با کیسه زباله به دست مشغول جمع‌آوری آشغال‌های ریخته در زمین بودند، بعضی هم کفش خاک گرفته عزداران را واکس می‌زدند و در یک کلام امروز جوانان و نوجوانان خادمان اصلی عزای اربابشان بودند.
دیار علویان در سوگ عاشورایی
مردم دیار علویان روز عاشورا با حضور پرشور در بقاع متبرکه امامزادگان، مساجد و تکایا با برپایی دسته‌های عزاداری، نوحه‌خوانی و مرثیه‌سرایی در غم شهدای مظلوم کربلا به سوگواری پرداختند.
مازندران دیار علویان محل تدفین بیش از یک هزار و ۲۰۰ امامزاده در مناطق مختلف استان است و مردم شهر و روستا در روز عاشورای حسینی با برپایی دسته‌های عزاداری اجتماع عاشورایی را در این اماکن مقدس برگزار کردند و در سوگ سرور شهیدان در حال سینه‌زنی و عزاداری هستند.
آستانه‌های متبرکه مازندران از جمله امامزاده عباس و امامزاده یحیی(ع) ساری، امامزاده عبدالله آمل و امامزاده قاسم بابل، محل اجتماع پرشور عاشوراییان حسینی است که در غم شهادت سید و سالار شهیدان امام حسین(ع) به عزاداری و زنجیرزنی پرداختند.
غوغای عاشوراییان تبریز
در دهمین روز محرم مردم آذربایجان شرقی در ماتم و عزای سید و سالار شهیدان امام حسین(ع) و یاران با وفایش شده و در قالب دسته‌ها و هیأت‌های حسینی در مناطق مختلف استان به یاد شهدای کربلا و مظلومیت امام حسین(ع) عزاداری می‌کنند.
تمام شهرها و روستاهای استان رنگ عاشورایی به خود گرفته، مردم عزادار از صبح دیروز در قالب هیأت‌ها و دسته‌های عزاداری از نقاط مختلف شهر به راه افتاده و با سینه‌زنی، زنجیرزنی و مرثیه‌سرایی و نوحه‌خوانی در مسیرهای اصلی و فرعی، یاد و خاطره حضرت سیدالشهدا(ع) و یاران باوفایش را گرامی داشتند.
یکی دیگر از مراسم باشکوهی که در ایام عزاداری امام حسین(ع) در ایران نیز با الگو‌گیری از تبریز برگزار می‌شود، مراسم «شاه حسین» است این آیین که در لهجه محلی به آن «شاخسی» می‌گویند، از چند روز قبل از محرم شروع می‌شود و تا ظهر عاشورا ادامه پیدا می‌کند.
در این مراسم عزاداران سیاهپوش کنار یکدیگر می‌ایستند و با قرار دادن یک دستشان پشت کمر دیگری، زنجیره‌ای انسانی تشکیل می‌دهند. سپس با دست دیگر چوبی مخصوص را در مسیر سر تا پای خود حرکت می‌دهند. این حرکات همراه با نوای «شاه حسین» (شاخسی) و «وای حسین» (واخسی) عزاداران است. آیین شاه حسین، رفتاری نمادین است؛ گویا عزاداران در حال عزیمت به کربلا و قرار گرفتن در کنار یاران امام حسین(ع) هستند.
نوحه‌های ترکی که از جمله مرثیه‌های با سوز و گداز در بین شیعیان آل‌علی(ع) به‌شمار می‌رود که حتی غیرآذری‌زبانان نیز به سبب شور داغ و دردی که دارد، اشتیاق به شنیدن آن دارند تا چند صباحی به یاد مظلوم کربلا اشک ماتم ریخته و سوگواری کنند.

بــــرش

عزاداری شاخسی گویان تبریز
در این مراسم عزاداران سیاهپوش کنار یکدیگر می‌ایستند و با قرار دادن یک دستشان پشت کمر دیگری، زنجیره‌ای انسانی تشکیل می‌دهند. سپس با دست دیگر چوبی مخصوص را در مسیر سر تا پای خود حرکت می‌دهند. این حرکات همراه با نوای «شاه حسین» (شاخسی) و «وای حسین» (واخسی) عزاداران است. آیین شاه حسین، رفتاری نمادین است؛ گویا عزاداران در حال عزیمت به کربلا و قرار گرفتن در کنار یاران امام حسین(ع) هستند