زهره صفاری
خبرنگار

37 میلیون اسپانیایی در گرمای حدود 40 درجه‌ای تابستان این کشور دیروز برای تعیین سرنوشت دولت بعدی شان در انتخاباتی زودهنگام پای صندوق‌های رأی رفتند؛ انتخاباتی که نظرسنجی‌های پیش از آن، بازگشت راست‌های افراطی به قدرت را پس از 50 سال برای کاتالان‌ها محتمل‌تر از قبل نشان داده است.
به گزارش رویترز، گرچه صندوق‌های انتخاباتی از ساعت 9 صبح تا 8 شب در سراسر این کشور پذیرای رأی دهندگان بود اما با توجه به دمای بالای هوا در ساعات میانی روز، مشارکت بشدت در این ساعات پایین بود و همان‌طور که پیش‌بینی شده بود رأی دهندگان ساعات اولیه و پایانی انتخابات را برای حضور در حوزه‌ها برگزیده بودند. این در شرایطی بود که بسیاری از اسپانیایی‌ها که در تعطیلات به سرمی بردند، آرای خود را به صورت پستی فرستادند و این رقم با توجه به تعطیلات تابستانی نسبت به دوره‌های قبل بالاتر رفت و رکورد 2.47 میلیون رأی را ثبت کرد. واجدان شرایط رأی دادن در انتخابات دیروز اسپانیا که حدود 1.6 میلیون نفر آنها رأی اولی بودند، در حالی برای انتخاب نخست‌وزیر بعدی شان تصمیم‌گیری کردند که پس از شکست حزب حاکم در انتخابات دوره‌ای اسپانیا، نظرسنجی‌ها شانس آلبرتو نونیز فیخو، نامزد حزب راست میانه «مردم» را بیش از پدرو سانچز، نخست‌وزیر فعلی و دیگر رقبایش اعلام کرده بودند. اما در عین حال نه تنها حزب مردم که حزب «سوسیالیست» نیز در صورت پیروزی نامزد خود بدون ائتلاف با احزاب کوچک‌تر که محتمل‌ترین آنها برای آلبرتو نونیز فیخو، حزب راست بکس است، قادر به تشکیل دولت نخواهد بود. اتفاقی که پس از نیم قرن سیاست راستگرا را بر دولت اسپانیا حاکم خواهد کرد و در عین حال قدرت راست‌ها در اروپا را نیز بالاتر خواهد برد. در حال حاضر حزب پدرو سانچز نیز در ائتلاف با حزب چپگرای اونیداس پودموس در قدرت قرار گرفته که این حزب در انتخابات دیروز به حزب سومار پیوسته بود.
عدم محبوبیت نخست‌وزیر فعلی
انتخابات دیروز اسپانیا بیش از آنکه برای دولت ائتلافی چپگرای این کشور یک رفراندوم به شمار برود، محکی برای پذیرش عملکرد شخصی پدرو سانچز، نخست‌وزیر فعلی این کشور در چهارسال اخیر بود. به باور ناظران پولتیکو، در حال حاضر اقتصاد اسپانیا در سطح بسیار قابل قبولی است و نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که اغلب رأی دهندگان اکثر سیاست‌های کابینه اسپانیا را قبول دارند اما شخص سانچز محبوبیتی میان مردم این کشور ندارد و بسیار محتمل است که سوسیالیست‌های چپگرا به خاطر بی‌علاقگی مردم به نخست‌وزیر، قدرت را از دست بدهند. با همین فرضیه نیز او در آخرین کمپین خود از رأی دهندگان خواست نگاهی وسیع‌تر داشته و انتخاب خود را با مقایسه دولت پیش روی سوسیالیست و دولت متشکل از حزب مردم و راست‌های افراطی بکس مشخص کنند.
اگر چنین اتفاقی نیفتد و همان‌طور که نظرسنجی‌های پیش از انتخابات نشان داد دولت سوسیالیست اسپانیا به خاطر سانچز میدان رقابت را به فیخو نامزد حزب مردم ببازد، نامزد پیروز یا باید در ائتلافی بی‌قید و شرط با احزاب کوچکتر، 176 کرسی مجلس را برای کسب اکثریت و تشکیل دولت به دست آورد یا منتظر دور بعدی انتخابات که می‌تواند نتیجه را به سود یا زیان او کند، بماند. در این میان گرچه فیخو رایزنی‌هایی با حزب راست افراطی بکس داشته است اما از آنجا که شرط او برای این ائتلاف مشارکت نداشتن نمایندگان این ائتلاف در کابینه وزرا بود، سانتیاگو آباسکال، رهبر این حزب با آن موافقت نکرده است و همین امر کار را تا حدودی برای فیخو سخت کرده است. گرچه این دو حزب پیش‌تر نیز سه باری در این ائتلاف موفق عمل کرده‌اند.
 
جنگ فرهنگی
 تاچو روفینو، تحلیلگر اقتصادی دانشگاه سویل با راه افتادن جنگ فرهنگی در این انتخابات به سی ان بی‌سی گفت: «این انتخابات بیش از رقابت اقتصادی، جنگی فرهنگی است که در آن ملی گرایی، سیاست‌های جنسیتی و آب و هوایی به چالش کشیده شده است. در همین راستا این انتخابات نخستین انتخاباتی بود که در تابستان و در داغ‌ترین روزهای اسپانیا برگزار شد.» به نوشته سایت خبری بی‌بی سی، دو حزب مردم و بکس که مخالف دولت هستند بشدت از قوانین تازه دولت چپگرا در حوزه‌های جنسیتی انتقاد کرده‌اند. علاوه بر این موضوع ملی‌گرایی و استقلال طلبی هم بحث داغ دیگری در انتخاب نامزد نخست‌وزیری در این انتخابات به شمار می‌رفت. احزاب مردم و بکس به پدرو سانچز، نخست‌وزیر فعلی به خاطر بخشش حبس رهبران طرفدار استقلال و جدایی‌طلب و کاهش مجازات جرم جدایی طلب، برچسب خائن زده‌اند و در عین حال نخست‌وزیر را متهم کرده‌اند که برای تصویب اصلاحات مهم دولتی به حمایت جدایی طلبان متکی بوده است.
 
نگاه نگران اروپا
انتخابات عمومی و زودهنگام اسپانیا برای سران اتحادیه اروپا نیز معنا و مفهوم خاصی دارد. چراکه در صورتی که راست‌ها بتوانند در رأس دولت این کشور قرار بگیرند، اینکه با چه دستور کاری ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را در دست بگیرند، برای سران این اتحادیه نامعلوم است. به نوشته روزنامه تاکس شاو آلمان، تغییر دولت در اسپانیا به معنای تغییر مسیر از چپ به راست است که این تحول می‌تواند سیاست‌های اتحادیه اروپا را با قدرت گرفتن دولت‌های راست در اروپا، در بسیاری از حوزه‌ها همچون مهاجران، کمک به اوکراین، سیاست دفاعی و... تحت تأثیر قرار دهد.
تسنیم نوشت، دانیل کاسپار از فراکسیون دموکرات مسیحی در پارلمان اروپا هم در این باره معتقد است: «حتی اگر تغییرات عمده‌ای در دستور کار اتحادیه اروپا ایجاد نشود بعید است که ریاست دوره‌ای اسپانیا با سران راستگرا در اتحادیه اروپا موفق باشد.»