معصومه مرادپور/ سردار کیومرث عزیزی، رئیس پلیس غرب استان تهران درباره انواع و اشکال سرقت در استان تهران می‌گوید سرقت‌های خشن ازجمله سرقت‌های مسلحانه، سرقت به عنف و قاپ زنی در این استان بیش از سایر استان‌های کشور است. با وی درباره سرقت از منزل و آمار و ارقام کلی سرقت و نیز شیوه‌های مختلف پی‌گیری پلیس و نحوه برخورد با مجرمان پرداختیم که در ادامه می‌خوانید:
سرقت در امنیت اجتماعی و احساس امنیت چه تأثیری دارد؟ وظیفه پلیس در این مقوله چیست؟!
با توجه به اینکه پدیده سرقت، امنیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان را تهدید می‌کند، حسب وظایف ذاتی پلیس در خصوص حفظ امنیت با انجام اقداماتی در خصوص پیشگیری از وقوع سرقت و ایجاد ناامنی برای مجرمان و سارقان اجرای طرح‌هایی نظیر ارتقای امنیت اجتماعی و امنیت محله‌محور و دستگیری سارقان و مالخران و استرداد اموال مسروقه به مالباختگان، رصد و پایش وقایع سرقت و آگاهی از آخرین تغییرات برای برنامه‌ریزی و کنش و واکنش به آن، بکارگیری گشت‌های انتظامی و آگاهی، سرکشی از پارکینگ‌ها به منظور کشف خودروهای سرقتی، مقابله با سازمان جرم سرقت، بکارگیری بانک‌های اطلاعاتی و استفاده از علوم آزمایشگاهی و دیگر علوم، بررسی صحنه‌های سرقت، کنترل مجرمان سارق، زمینه تداوم امنیت پایدار و افزایش اعتماد عمومی را دنبال می‌کند.
برای اجرای این طرح چه هماهنگی‌هایی با دستگاه قضایی صورت گرفته است؟
اساساً همه فرایند پی‌جویی جرایم سرقت از ابتدا تا انتها با هماهنگی مراجع قضایی انجام می‌شود. علاوه بر آن با تشکیل جلسات و کارگروه‌هایی نظیر قرارگاه مبارزه با سرقت با حضور مراجع قضایی، تعامل و جلسات موردی، موانع، مشکلات، نیازمندی‌ها و مطالبات مطرح و حل و فصل می‌شود.
مهم‌ترین نوع سرقت که در غرب استان تهران با آن مواجه هستیم چه نوع سرقتی است؟
سرقت‌های خشن از جمله سرقت مسلحانه، سرقت به عنف و قاپ‌زنی است.
مردم چه نقشی در فرایند پیشگیری از سرقت دارند؟
یکی از اضلاع مثلث ارتکاب جرم مالباختگان هستند که چنانچه همه موارد ایمنی و محافظت از اموال خود را به‌درستی انجام دهند جرمی اتفاق نمی‌افتد و همچنین در خصوص پیشگیری از سرقت نقش معنادار و رابطه مستقیم در تعامل بین مردم و پلیس وجود دارد، اما در صورت عدم تعامل موجب افزایش سرقت می‌شود و با استفاده از نکات و هشدارهای سرقت از رسانه‌های محلی و ملی و بنرهای آموزشی پیشگیری از سرقت در سطح شهر و بکارگیری تجهیزات حفاظتی و اجرای طرح نگهبان محله می‌توانند نقش بی‌بدیلی در کاهش سرقت داشته باشند.
در بحث سرقت‌های مسلحانه از اماکن به‌عنوان مثال طلافروشی ها که در سال‌های پیش در غرب استان تهران شاهد آن بودیم موضوع قابل بحث در پیشگیری از این نوع سرقت‌ها از دیدگاه شما چیست؟
طی دو سال اخیر سرقت از طلافروشی در سطح استان به وقوع نپیوسته و به جهت پیشگیری از وقوع سرقت‌های مسلحانه طلافروشی‌ها 1- تجمیع واحدهای طلافروشی پراکنده در پاساژ با ایمنی بالا 2- تجهیز مغازه‌های طلافروشی به سیستم‌های حفاظتی نظیر ویترین‌های گاوصندوقی، در‌های اتوماتیک، سیستم دودزا، دزدگیر و استخدام نگهبان، اتصال به سامانه‌های حفاظتی از جمله مها، استقرار واحدهای گشتی در ورودی طلافروشی‌ها و... می‌توان از وقوع سرقت‌های مسلحانه جلوگیری کرد.
شاهد کاهش کیف قاپی و موبایل قاپی در برخی مناطق غرب استان تهران بعد از اجرای طرح هستیم، در این مدت چه تعداد از این متهمان دستگیر شده اند و چه تعداد از آنها دارای سابقه کیفری هستند؟
از ابتدای سال‌جاری تاکنون 25 باند سارقان خشن با برنامه‌ریزی و تلاش جهادی مأموران پلیس آگاهی متلاشی شده‌اند و این اثر بسیار مثبتی در پیشگیری از این گونه سرقت‌ها داشته است و حدود 60 درصد دارای سابقه کیفری هستند.
این طرح از چه تاریخی شروع و تاکنون چند سارق و مالخر دستگیر شده‌اند؟
از اواخر بهمن ماه سال گذشته همزمان با آغاز مسئولیت سردار فرمانده محترم کل انتظامی و تأکید ایشان بر مقابله جدی‌تر با سارقان و مالخران، طرح‌های مقابله‌ای با انواع سرقت‌ها از جمله سارقین منزل، احشام، اماکن، خودرو و... با تمام توان و امکانات اجرا می‌شود.
چند باند سرقت شناسایی و منهدم شده اند؟
از ابتدای سال‌جاری تاکنون تعداد 25 سرقت باندی زنجیره‌ای متلاشی شده است نظیر باند سارقان مسلح و زورگیر شاهد شهر شهریار که تعداد 40 گوشی مسروقه از آنها کشف شد.
تا مالخری نباشد سارقی هم وجود نخواهد داشت، پلیس غرب استان تهران درباره این موضوع چه اقداماتی انجام داده و چه توصیه‌ای به مردم دارید؟
اجرای طرح بازدید نوبه‌ای از سمساری‌ها و ضایعاتی‌ها و شناسنامه‌دار کردن این اصناف، برخورد جدی و قاطع با مالخران اموال، توقیف اموال و استرداد اموال به مالباختگان و تشدید مجازات آنها توسط مراجع قضایی. در ضمن توصیه می‌شود مردم برای خرید اموال دست دوم از فروشگاه‌ها و سمساری‌های دارای مجوز خرید کنند.
بیشترین سرقت‌هایی که از منزل رخ می‌دهد چگونه شکل می‌گیرد؟ آیا قابل پیشگیری است؟
بیشترین سرقت‌های منزل به‌صورت فصلی است که در فصول گرما با توجه به گرم شدن هوا و باز بودن در‌ها و پنجره‌ها عمده سرقت‌ها از روش(بالاسری) و در فصول سرما زاغ زنی در هنگام خروج صاحب خانه از منزل و توپی زنی و تخریب با دیلم و اهرم‌های دیگر صورت می‌گیرد، نکته حائزاهمیت اینکه اکثر منازل در سطح شهر به لحاظ سطح ایمنی استانداردهای لازم را ندارند.
نگهبان محل و استفاده از سیستم‌های هوشمند و دوربین‌های مداربسته در پیشگیری از سرقت چه تأثیراتی دارند؟!
بررسی‌های انجام شده توسط کارشناسان انتظامی و کارآگاهان کشف جرم بیانگر آن است که مردم به اندازه دیگر مؤلفه‌های زندگی نظیر هزینه‌های بهداشتی، پوشاک و خوراک و... برای ایجاد امنیت پایدار خود هزینه نمی‌کنند و این مهم زمانی تحقق پیدا می‌کند که مردم هزینه امنیت را نیز در سبد خانوار خود قرار داده و به آن باور داشته باشند که امنیت نیز بسیار مهم است.
آمار سرقت خودرو در غرب استان تهران زیاد است؟
بله نسبتاً زیاد است و یکی از دلایل مهم این است که ساختمان‌ها و معابر شهری فاقد پارکینگ هستند و خودروهای قدیمی‌تر فاقد مؤلفه‌های شانزدهگانه نرم افزاری و سخت افزاری ایمنی در هنگام ساخت هستند.
تاکنون سرقت چند خودرو در این محدوده جغرافیایی ثبت شده است؟
تعداد 8/5 درصد از سرقت‌ها مربوط به سرقت خودرو و 3/3درصد موتورسیکلت و 29/7 درصد سرقت قطعات و محتویات خودرو است.
درباره سرقت‌های خشن و زورگیری و سرقت به عنف در شهرستان‌های غرب استان تهران توضیح داده و تاکنون چه تعداد از این تبهکاران دستگیر شدند و چه توصیه‌ای به مردم دارید؟
به‌طور کلی پیشگیری و مقابله با سرقت‌های خشن در دستور کار جدی پلیس آگاهی استان و شهرستان‌ها قرار گرفته و تاکنون در سه ماهه اول سال‌جاری شاهد افزایش 21 درصدی دستگیری بوده‌ایم و ادامه این طرح‌ها استمرار دارد.
آیا طرح سراسری مبارزه با سرقت در روند کاهشی وقوع سرقت در غرب استان تهران تأثیر گذاشته است؟
بله در بررسی آمارها و تجزیه و تحلیل سرقت‌ها این مهم به وضوح نشان دهنده کاهش وقوع و افزایش کشفیات و دستگیری سارقان بوده به نحوی که سطح حوزه را برای فعالیت‌های مجرمانه سارقین و خریداران اموال مسروقه ناامن کرده است.
چه تعداد از سارقان دستگیر شده درگیر بلای خانمان‌سوز اعتیاد به موادمخدر هستند؟
بیش از 60 درصد سارقین دستگیر شده به انواع مواد مخدر اعتیاد داشته و یکی از مؤلفه‌های سرقت و دیگر جرایم نیز برای تأمین هزینه استعمال مواد مخدر است.
نمونه‌ای از پیچیده‌ترین پرونده دستگیری باند سرقت در غرب استان تهران را توضیح دهید.
پیچیده‌ترین پرونده در سال‌جاری در حوزه سرقت مربوط به باند سارقان مسلح و زورگیر شاهدشهر بود بدین نحو که سارقان با استفاده از موتورسیکلت و همراه داشتن سلاح سرد و گرم اقدام به زورگیری از شهروندان در نقاطی با پوشش انتظامی ضعیف می‌کردند و چنانچه مالباخته کمترین مقاومتی از خود نشان می‌داد با شلیک به پای وی به مطامع خود می‌رسیدند به گونه‌ای که در 7 فقره از 40 مورد سرقت اعترافی خود به پای قربانیان شلیک کرده بودند که در یک عملیات پیچیده همراه با برنامه‌ریزی دقیق شناسایی و دستگیر شدند.
آیا از دیدگاه شما مجازات سرقت به تنهایی بازدارنده است؟
خیر، اقدامات قضایی به تنهایی بازدانده نیست و لازم است از طریق انواع پیشگیری‌ها نظیر؛ پیشگیری اجتماعی، انتظامی و قضایی به مقابله با این معضل پرداخته شود.
چه توصیه‌هایی برای کاهش سرقت و جرایم دارید؟
در حوزه سرقت‌های خودرو، مسئول‌سازی شرکت‌های خودرو در خصوص ایمنی سازی، آگاهسازی مردم در ارتباط با بهره‌گیری از تجهیزات امنیتی و اجبار مردم و خودرو سازان به نصب جی.پی.اس در پیشگیری و مقابله با این نوع سرقت بسیار مؤثر است. در ارتباط با سرقت‌های منازل و مغازه‌ها و اماکن خصوصی اجبار سازمان‌ها و مردم به تهیه (پیوست ایمنی) در بدو ساخت ساختمان‌ها بسیار مؤثر است.
افزایش و ساماندهی نصب دوربین‌های هوشمند مداربسته در خیابان‌های اصلی و فرعی و کوچه‌ها در پیشگیری و مقابله مؤثر است.
شبکه کردن و مانیتورینگ کلیه دوربین‌های سطح شهر و روستاها. افزایش نصب دوربین‌های سیار و ثابت تردد خودروها در محورهای ورودی و خروجی شهرها و روستاها. بهره‌گیری از رسانه‌های محلی و ملی، جراید و فضای مجازی در خصوص آگاهسازی مردم برای پیشگری و مقابله با سرقت. توسعه روشنایی‌های سطح معابر برای جلوگیری از سرقت‌های معابر. تشدید و برخورد ویژه با مالخران توسط مراجع قضایی . بهره‌گیری از نگهبانان محله و سوت زنان و پارکبانان برای پیشگری و مقابله با سرقت‌ها. توجه مردم به هشدارهای کاراگاهان پلیس در مقابله و پیشگیری از سرقت. افزایش گشت‌های انتظامی و پلیس آگاهی در سطح شهر. هم‌افزایی نهادهای انتظامی، قضایی، سیاسی و امنیتی در پیشگیری و مقابله با سرقت.مقابله با کارچاق کن‌های فرایند پی‌جویی از بدو تا انتهای رسیدگی. مسئول‌سازی دستگاه‌های مرتبط در خصوص پرداخت سهم خود در وقوع و کشف سرقت‌های مربوطه.