رئیس رژیم صهیونیستی دو روز دیگر در حالی به امریکا می‌رود که کاخ سفید تاکنون حاضر به پذیرایی از نتانیاهو نشده است
گسل عمیق بایدن و نتانیاهو
حسین فاطمی
خبرنگار
رسانه‌های رژیم صهیونیستی اعلام کردند، اسحاق هرتزوگ، رئیس این رژیم، سه‌شنبه (دو روز دیگر) وارد واشنگتن خواهد شد. وی در حالی قرار است با جو بایدن، رئیس‌جمهور امریکا دیدار کند که اختلافات عمیقی میان جو بایدن و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی وجود دارد. بایدن هنوز از نتانیاهو برای سفر به کاخ سفید دعوت نکرده است.
روزنامه یدیعوت آحارونوت در همین باره نوشت: «دعوت بایدن از هرتزوگ برای سفر به واشنگتن برای دومین بار در کمتر از یک سال نوعی به چالش کشیدن نتانیاهو است که از زمان تصدی مجدد پست نخست‌وزیری هنوز نتوانسته به امریکا سفر کند.» این روزنامه در ادامه گزارش خود اذعان داشت: «وزرای رژیم صهیونیستی معتقدند موضع بایدن در قبال نتانیاهو بسیار بدتر از موضع دولت باراک اوباما، رئیس‌جمهور پیشین امریکا است.» از طرف دیگر نباید فراموش کرد، سفر اسحاق هرتزوگ به امریکا، در میان اختلاف‌نظرهای عمیق میان هرتزوگ و نتانیاهو که رسانه‌های عبری زبان آن را یکی از چالش‌ها برای نتانیاهو دانستند، بر شدت این اختلافات می‌افزاید.
البته به عقیده ناظران بیرونی، سفر اسحاق هرتزوگ به امریکا و دیدارش با جو بایدن هم چندان راحت و باب میل او (هرتزوگ) نخواهد بود. در تأیید این نکته رسانه‌های رژیم صهیونیستی اعلام کردند که دموکرات‌های امریکایی سخنرانی رئیس رژیم صهیونیستی در کنگره امریکا را تحریم خواهند کرد. به گزارش خبری المیادین، قبل از سفر قریب‌الوقوع اسحاق هرتزوگ، رئیس رژیم صهیونیستی به واشنگتن، رسانه‌های این رژیم اعلام کردند که الکساندریا اوکاسیو کورتز، عضو حزب دموکرات در کنگره امریکا سخنرانی هرتزوگ در کنگره را تحریم خواهد کرد. به این ترتیب تعداد دموکرات‌هایی که سخنرانی هرتزوگ در مقابل کنگره امریکا را تحریم خواهند کرد، به سه نفر رسیده است. پیش از این ایلهان عمر و جمال بومن اعلام کرده بودند که در سخنرانی هرتزوگ در کنگره حضور نمی‌یابند.
اختلافات، ریشه‌دار‌تر از این حرف‌ها است
اگر چه عدم دعوت جو بایدن از نتانیاهو برای سفر به امریکا و دیدار با او حکایت از روابط سرد این دو دارد، اما اخبار واصله نشان از این دارد که گسل شکل گرفته در روابط واشنگتن-تل‌آیو عمیق‌تر از یک عدم دیدار ساده باشد. در این باره یک روزنامه‌نگار معروف امریکایی در گزارشی فاش کرد که دولت کشورش در واقع بازنگری در روابط سیاسی خود با رژیم صهیونیستی را در دستور کار قرار داده است. به گزارش خبرگزاری سما، توماس فریدمن، روزنامه‌نگار معروف امریکایی در گزارشی در این باره اعلام کرد که با توجه به طرح اصلاحات قضایی، نمی‌توان مانع «ارزیابی مجدد» روابط میان واشنگتن و کابینه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی توسط دولت جو بایدن شد.
فریدمن که یک روزنامه‌نگار یهودی-امریکایی نزدیک به بایدن و مسئول بخش نظرات روزنامه نیویورک تایمز است، نوشت که «چنین بازنگری، بر اساس ارزش‌های امریکا، یک گام ضروری پیش از خروج اسرائیل از ریل است.» وی افزود: «تردید ندارم که بایدن با تأسف این پیام را به اسحاق هرتزوگ، رئیس رژیم صهیونیستی که بزودی به واشنگتن سفر می‌کند، خواهد رساند که اگر منافع و ارزش‌های امریکا و اسرائیل تا چنین حدی با یکدیگر متفاوت باشد، نمی‌توان از بازنگری در روابط جلوگیری کرد.»
به گفته فریدمن «کاخ سفید معتقد است که کابینه اسرائیل به شیوه‌ای افراطی و بی‌سابقه، تحت پوشش اصلاحات قضایی منافع و ارزش‌های مشترک میان دو طرف را هدف قرار می‌دهد.»
فریدمن همچنین در ادامه این گزارش عنوان داشته که «منظور از این بازنگری، بازنگری در روابط نظامی و امنیتی نیست چراکه این روابط میان دو طرف همچنان در سطح قوی قرار دارد و مهم است، بلکه منظور از آن بازنگری در دیدگاه سیاسی نسبت به رژیم صهیونیستی است.» به اعتقاد فریدمن «بایدن برای چنین اقدامی قبل از انتخابات ۲۰۲۴ آماده و معتقد است که از حمایت اکثر امریکایی‌ها و یهودیان امریکایی و حتی حمایت اکثر یهودیان اسرائیل برای اتخاذ چنین اقدامی برخوردار است.»
با توجه به نکات مطرح شده از سوی این روزنامه‌نگار امریکا، تشدید اختلافات میان رژیم صهیونیستی و امریکا سناریوهای متعددی را پیش روی روابط دو جانبه تل‌آویو-واشنگتن قرار داده است. رسانه‌های غربی و عبری زبان نیز اخیراً به این مسأله پرداختند که وخامت و تنش موجود در روابط بایدن و نتانیاهو به حدی رسیده که امریکا با فاصله گرفتن ارزش‌ها و منافع دو طرف از یکدیگر، شروع به ارزیابی مجدد این روابط کرده است که می‌تواند بروز و ظهور جدی در حوزه سیاسی و دیپلماتیک داشته باشد، کما اینکه عدم حضور نتانیاهو در کاخ سفید پس از حدود نیم سال از آغاز به کارش نشان از این وضعیت بغرنج دارد.
تبدیل اختلاف‌نظرهای سیاسی
به اختلاف شخصی با نتانیاهو
از زمان روی کار آمدن دوباره نتانیاهو اختلاف‌نظرها در اراضی اشغالی تشدید شد و از یک اختلاف‌نظر میان دولت امریکا و تل‌آویو به اختلاف‌نظر شخصی میان دولت بایدن و نتانیاهو رسید که اکنون به دلیل اقدامات و سیاست‌هایش یک عنصر نامطلوب در کاخ سفید است.
در همین باره شبکه خبری المیادین، طی گزارشی تأکید کرد که اختلافات میان دولت امریکا و تل‌آویو زمانی آشکارتر شد که بایدن نه فقط از نتانیاهو برای حضور در کاخ سفید دعوت نکرد که حتی تصریح کرد: «هرگز در آینده نزدیک او را دعوت نخواهد کرد تا او را تحقیر کند، در ادامه نتانیاهو نیز وزرای کابینه خود را از سفر به واشنگتن پیش از دیدار خودش با بایدن منع کرد. وزرای کابینه نتانیاهو که به سفر به واشنگتن علاقه نشان دادند و در رأس آنها اسموتریچ که از سفر به امریکا منع شد، با مخالفت‌های شدید او غافلگیر شدند.»
اختلافات شخصی میان نتانیاهو و بایدن زمانی اوج پیدا کرد که بایدن کابینه فعلی رژیم صهیونیستی و برخی از وزرای آن را تندروترین کابینه تاریخ این رژیم از زمان کابینه گلدا مایر خواند. رسانه‌های رژیم صهیونیستی در واکنش به این اظهارات به نقل از یکی از نزدیکان نتانیاهو اعلام کردند که «رئیس‌جمهور امریکا گستاخ است.» از سوی دیگر، مخالفت آشکار نتانیاهو با دخالت امریکا در تصمیمات کابینه‌اش و تأکید او بر اینکه تصمیمات این کابینه را خودش می‌گیرد نه بر اساس فشارهای خارجی، حتی از سوی بهترین دوستانش در پاسخ به خواسته‌های امریکا برای متوقف کردن طرح اصلاحات قضایی یکی از عواملی بود که در امریکا تحول ایجاد کرد.
به نوشته حسن لافی، نویسنده فلسطینی و کارشناس مسائل رژیم صهیونیستی، سناریوهای احتمالی برای آینده روابط نتانیاهو و بایدن سه مورد است؛ سناریوی اول این است که رژیم صهیونیستی نقش خود را اصلاح کند تا بار دیگر به عنوان یک دولت عملکردی همانگونه که امریکا می‌خواهد، بازگردد و این امر شرایط را برای دخالت جدی‌تر دولت امریکا در سیاست داخلی رژیم صهیونیستی باز می‌کند و شرایط همانند گذشته می‌شود و این شرایط می‌تواند با تغییر کابینه و تشکیل یک جریان اجتماعی و سیاسی مورد حمایت امریکا در مقابله با جریان دینی جدید همزمان شود.
دومین سناریویی که لافی مطرح کرده، این است که شکاف میان امریکا و رژیم صهیونیستی در کنار تشدید جریان دینی و افزایش تغییرات اجتماعی و داخلی در امریکا و اراضی اشغالی بیشتر شده و رژیم صهیونیستی جست‌و‌جو برای طرف‌های دیگری جهت حمایت و نظارت را آغاز کند، برخی در رژیم صهیونیستی و امریکا به این گزینه می‌اندیشند اما این گزینه روندی طولانی، کند و تدریجی دارد. اما، سناریوی سوم این خواهد بود که تقویت و تضعیف روابط و نوسان در آن ادامه یابد و همزمان این نوسانات به برخی تحولات داخلی و خارجی اراضی اشغالی و امریکا وابسته است.لافی در گفت‌وگو با المیادین اظهار کرد، با وجود تمامی این سناریوها، فکر می‌کنم که اسرائیل دیگر آن دولت عملگرا، کاربردی و مناسب برای امریکا، کشور ناظر بر آن نیست و شکافی در منافع دو طرف ایجاد شده است.
این کارشناس مسائل رژیم صهیونیستی در ادامه به این مسأله اشاره کرده که منافع سیاسی و اقتصادی امریکا دیگر با منافع تل‌آویو در خاورمیانه تطابق ندارد و این امر در عقب‌نشینی امریکا از منطقه و انتقال آن به دیگر مناطق راهبردی‌تری چون جنوب شرق آسیا مشهود بود. در آخر، اختلاف‌نظری که میان رژیم صهیونیستی و امریکا گسترده شده تنها به افراد تصمیم‌گیرنده محدود نیست، بلکه به منافع کابینه کاربردی اسرائیل و دولت ناظر امریکا نیز مرتبط است و طبق آنچه در مقاله روزنامه فارین پالیسی با عنوان «زمان توقف روابط ویژه با اسرائیل فرا رسیده» نوشته استفن‌ام والت آمده است، «فواید حمایت امریکا از اسرائیل دیگر هزینه‌های سیاسی امریکا را پوشش نمی‌دهد، بر این اساس این سؤال مطرح است که روابط امریکا و رژیم صهیونیستی در روزهای آتی با چه سناریویی مواجه خواهد شد؟»
در همین حال خبرها حاکی است، روز گذشته بنیامین نتانیاهو، به عللی که هنوز فاش نشده است، در بیمارستان بستری شد.