فائزه‌سادات یوسفی
خبرنگار

بعد از پایان یافتن ماجراجویی‌های پریگوژین و توقف تحرکات واگنرها، اقدامات جدیدی در دو جبهه روسیه و ناتو کلید خورد و سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه برای نخستین بار پس از آنکه رهبر واگنرها خواستار برکناری وی شد، در انظار عمومی ظاهر شد.
به گزارش آسوشیتدپرس، در همین راستا وزارت دفاع روسیه ویدیویی منتشر کرده است که نشان می‌دهد، شویگو با بالگردی بر فراز این کشور به پرواز درآمده و سپس در جلسه‌ای با افسران نظامی در پایگاهی در اوکراین شرکت کرده است.
در همین حال مسکو در فرایند رسیدگی به این شورش، تمهیدات ویژه‌ای برای پریگوژین و همچنین نیروهای واگنر در نظر گرفته است. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین گفت که نیروهای پریگوژین که در این شورش به او پیوستند، تحت پیگرد قانونی قرار نخواهند گرفت و کسانی که وارد این معرکه نشدند، قراردادهایی از سوی وزارت دفاع به آنها پیشنهاد خواهد شد.
یک منبع آگاه در دفتر دادستان کل روسیه دیروز به تاس اعلام کرد، تحقیقات پرونده جنایی علیه یوگنی پریگوژین که متهم به سازماندهی شورش مسلحانه است، بسته نشده و توسط سرویس امنیت فدرال روسیه (FSB) بررسی می‌شود. در این میان برخی رسانه‌ها نیز مدعی شده‌اند که او توسط سرویس امنیت فدرال روسیه (FSB) تحت بازجویی قرار دارد.
شورش واگنرها و حرکت آنها به سمت مسکو در حال بدل شدن به تقابلی خونین بود، اما وساطت بلاروس و تسلیم شدن گروه واگنر سبب شد که غائله فوراً تمام شود. این موضوعی بود که سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه بیان کرد. او گفت: «اگر گروه‌های شورشی به حرکت خود به سمت مسکو ادامه می‌دادند به ناچار خونریزی رخ می‌داد، اما پیشنهاد لوکاشنکو که مورد حمایت رئیس‌جمهور پوتین قرار گرفت مانع چنین اتفاقی شد. ولی این چیزی نبود که امریکا دنبال می‌کرد. در کاخ سفید این انتظار می‌رفت که تهدیدات پریگوژین فراتر رفته و موجب ناآرامی‌ها و تنازعات در روسیه شود.»
 در همین رابطه، شبکه خبری سی.ان. ان خبر داد، جامعه اطلاعاتی امریکا که مدعی اطلاع داشتن از اقدام گروه واگنر و یوگنی پریگوژین بودند، تأکید داشتند که این شورش به اقداماتی خونبار منجر خواهد شد.
هر چند که فضای داخلی روسیه در حال بازگشت به وضعیت قبل است، اما اکنون با رصد اخبار و اظهارات مقامات غربی می‌توان فاز جدید عملیاتی آنها را به منظور حفظ وضع موجود مشاهده کرد.

شیوه جدید غرب در مواجهه با تحولات روسیه
در پی تحولات اخیر در روسیه، مسکو درصدد است تا با بازنمایی وضعیت ثبات در داخل و میدان جنگ به آشفتگی‌ها پایان دهد و همزمان بهره‌برداری ناتو از این موقعیت را به حداقل برساند. ناتو و متحدان آن می‌کوشند که تمرکز بر این تحولات در رسانه‌ها و همچنین در نگاه دولتمردان غربی را از کودتا و جنگ داخلی دور کرده و به سمت ایجاد شکاف و تضعیف داخلی پوتین پیش ببرند. چرا که با این شیوه می‌توانند تمام هجمه‌سازی‌هایی را که اکنون به تابلوی توهمات غرب تبدیل شده، در پوشش چنین فضایی انکار کنند. علاوه بر این، تبلیغات مؤثر برای تداوم ضعیف‌انگاری کرملین، خوراک لازم برای نمایش پیروزی نزدیک را برای جامعه ناتو مهیا می‌کند. از این رو هم نیروهای اوکراینی به مبارزات سنگین‌تر ترغیب می‌شوند و هم زمینه حمایت مردم اروپا به‌رغم اعتراضات‌ به ادامه جنگ مهیا خواهد شد.
در همین رابطه آنتونی بلینکن در سخنانی به تحولات اخیر روسیه و شورش گروه واگنر در این کشور پرداخت و اعلام کرد که بحران اخیر روسیه شکافی در دولت پوتین ایجاد کرده است. او در ادامه بیان داشت: «ما فکر نمی‌کنیم که اکنون به مرحله نهایی و پایانی آشفتگی و ناآرامی در روسیه رسیده باشیم.»
ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین نیز درپی تماس با جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده، بر این امر تأکید کرد که وقایع روسیه ضعف حکومت ولادیمیر پوتین را آشکار کرده است.
ناتو همچنین در تلاش است که خود را از این ماجرا تبرئه کرده و زاویه هراس از نیروگاه‌های هسته‌ای روسیه را بازتر کند. در همین راستا، این ائتلاف نظامی با تماس‌های غیررسمی با وزارت دفاع روسیه، مراتب نگرانی خود را از وقوع یک حادثه هسته‌ای که با شورش نظامی واگنر صورت گرفت، اعلام کرده است.
آنها از بعدی دیگر تلاش کردند که محور عملیاتی اوکراین در جنگ را قدرتمندتر جلوه دهند. به همین منظور اوکراین اعلام داشت که ضدحمله هنوز رخ نداده است. اوکراین در تلاش است که عدم برآورده شدن انتظارات ناتو در طرح ضدحمله را ضمیمه این اتفاق کرده و از این طریق راهی برای جبران آن بیابد. آغاز طرح ضد حمله اوکراین که زلنسکی آن را بارها وعده داده بود، به تناسب میزان شکست و پیروزی بارها تکذیب و تأیید شده است.
در همین رابطه، ‌«الکسی رزنیکوف» وزیر دفاع اوکراین روز یکشنبه در مصاحبه با فاکس نیوز گفت: «آنچه در حال روی دادن بود، عملیات مقدماتی به شمار می‌رفت و بخشی از ضدحمله اصلی نبود، در نتیجه انتظارات کنونی درباره ضدحمله اغراق‌آمیز است.»

پیشروی روس‌ها ادامه دارد
پدیده ارعاب در حالی که نیروهای ارتش روسیه اکنون در تشویش افکار به سر می‌برند، می‌تواند راهکار خوبی برای ایجاد یک جنگ روانی علیه کرملین باشد. اما مسکو با بازگرداندن واگنرها به پایگاه‌هایشان و همچنین حضور فوری وزیر دفاع در خط مقدم جبهه تلاش کرد که مهندسی عملیات خود را تثبیت کرده و از طرفی، به سربازان خود تأکید کند که هیچ تغییری در شطرنج دفاعی روسیه صورت نخواهد گرفت.
اما به‌رغم تأثیرگذاری این رویداد بر میدان جنگ، پیشروی‌های نیروهای روس ادامه دارد. خبرگزاری تاس به نقل از سخنگوی وزارت دفاع روسیه می‌گوید، گرچه نیروهای مسلح اوکراین در طول روز به انجام عملیات تهاجمی در مسیرهای دونتسک، کراسنولیمانسک، یوژنو-دونتسک و زاپوروژیا ادامه داده اما نیروهای روس 30 موضع توپخانه اوکراین را از بین برده و 10 حمله اوکراین را در اطراف آرتموفسک خنثی کرده است. «الکسی رزنیکوف» وزیر دفاع اوکراین نیز اذعان داشت که «ضدحمله پیچیده بوده و عملیات دفاعی روسیه بسیار قدرتمندانه است.»