تدوین سندملی زیست بوم پایدار زنان تعاونگر در دولت سیزدهم
با ارتقای وضعیت تعاونی زنان به طور قطع سهم زنان در مشاغل خانگی نیز افزایش یافته و به شبکه‌سازی در بخش تولیدی و توزیعی منجر میشود
طبق آخرین آمارها از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 98 هزار تعاونی فعال در کشور وجود دارد که 10 درصد از این تعاونی‌ها شامل 9 هزار و 800 تعاونی با مسئولیت و اشتغال زنان در 24 گرایش و زمینه‌های تولیدی و اقتصادی مدیریت میشود.
تعاونی‌ها نقش کلیدی در تولید ملی، اشتغالزایی، کارآفرینی و افزایش تولید ناخالص داخلی دارند. این تعاونی‌ها در گرایش‌های مختلفی اعم از تولیدی، توزیعی و خدماتی فعالیت کرده و بخش اعظمی از تولیدات آنها در حوزه‌های خدمات، صنایع غذایی، صنایع دستی، گلیم و فرش دستباف و کشاورزی است.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، اقتصاد تعاونی نیز شکوفا شد و آن هم به این دلیل بود که دولت سیزدهم سند توسعه تعاون را که بیش از 10 سال مغفول مانده بود، احیا کرد.
زنان 50 درصد و حدود نیمی از جمعیت کشورمان را به خود اختصاص داده‌اند و آنها نقش مهمی در فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی بویژه تربیت نسل آینده دارند که با بروز توانمندی‌ها و تبدیل ظرفیت‌های بالفعل به بالقوه می‌توانند در کنار سهم همسری و مادری سهم قابل توجهی از اقتصاد کشور را به خود اختصاص دهند.
دولت سیزدهم می‌خواهد بر اساس این سند، سهم تعاون در اقتصاد کشور را که در حال حاضر 8 درصد است، افزایش داده و اشتغال زنان را در این بخش توسعه دهد. براین اساس دولت سیزدهم، به همه دستگاه‌ها و نهادهای مربوط سند تعاون را ابلاغ کرد تا سیاست‌های حمایتی و عملیاتی را از بخش تعاون داشته باشند. از چشم‌اندازهای احیای سند اقتصاد تعاونی، افزایش مشارکت زنان در این بخش است. به دنبال سند، سند تعاون در بخش زنان نیز از سوی اتاق تعاون ایران در حال تدوین است. این سند درصدد است تا سهم تعاونی‌های زنان را در بخش اقتصادی و تولیدی کشور افزایش دهد. در حال حاضر تعاونی‌های زنان نقش مهمی در عرصه مد و پوشاک، صنایع دستی، خیاطی و سایر رشته‌های هنری دارند که برای اشتغالزایی زنان، حضور در فضای رقابتی و ارائه الگوهای مدرن به دنیای مد و پوشاک نیاز به حمایت‌ها و مشوق‌ها دارند.
تدوین سندملی زیست بوم پایدار زنان تعاونگر، توسعه شبکه‌های اعتماد و تقویت سرمایه اجتماعی تعاونی‌ها و گسترش فرهنگ و نهادینه شدن مشارکت اجتماعی از طریق تعاونی‌ها، سازکارهای پایداری مشاغل بخش تعاون و کارآفرینی اجتماعی از مهمترین مسائلی است که در بخش تعاون زنان در حال رقم خوردن است.
فعالسازی سهم زنان در اقتصاد توسط تعاونی‌ها
تعاونی‌ها در قالب مشارکت جمعی و با راهبردهای اساسی در فعالسازی سهم زنان در اقتصاد می‌توانند نقش مؤثری ایفا کنند؛ از این‌رو شبکه‌سازی و ایجاد خوشه برای ساماندهی تعاونی‌ها، تجاری‌سازی ایده‌های کارآفرینانه زنان در کشور، بازارسازی، انتقال فن‌آوری، ارتقای کیفیت مدیریت تولید و خدمات، ایجاد برند محصول و عدم بهره‌گیری کافی از ظرفیت‌های بلااستفاده در صنایع و اختصاص تسهیلات و منابع بانکی دولتی به تعاونی‌های زنان باید مورد توجه قرار گیرد تا زنان بتوانند در قالب تعاونی به توانمندی‌ها دست یابند.
افزایش سهم زنان در مشاغل خانگی
با ارتقای وضعیت تعاونی زنان به طور قطع سهم زنان در مشاغل خانگی نیز افزایش یافته و به شبکه‌سازی در بخش تولیدی و توزیعی منجر میشود. در حال حاضر طبق آخرین آمارها از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سهم زنان در دریافت مجوز و تسهیلات مشاغل خانگی 80 درصد است. در همین راستا با توسعه تعاونی‌های زنان سهم مشاغل خانگی نیز افزایش خواهد یافت. زنان نه تنها در بخش تعاون می‌توانند به مشارکت‌های جمعی و توسعه اقتصادی و اجتماعی کمک کنند، بلکه با ایجاد اشتغال نقش حمایتی و مادی، در کنار اعضای خانواده برای بالا بردن بُعد اقتصادی خانواده تلاش می‌کنند و در این زمینه کمک حال خانواده‌ها خواهند شد.
مراحل تدوین سند تعاون در بخش زنان
اتاق تعاون ایران به عنوان متولی بخش تعاون نقش مهمی در تدوین سند تعاون در بخش زنان دارد، در همین راستا «خاطره استادرضایی» رئیس کمیسیون بانوان اتاق تعاون ایران در گفت‌وگو با روزنامه «ایران اقتصادی» می‌گوید: اولین کنگره ملی بانوان ایرانی «باور» با هدف افزایش و اعتلای سهم مشارکت اقتصادی بانوان در پویایی اقتصادی توسعه پایدار، شبکه‌سازی و تدوین سند تعاون در بخش زنان در مرداد ماه ۱۴۰۲ در سالروز جهانی تعاون برگزار میشود.
استادرضایی می‌گوید: ارتقای جایگاه زنان و افزایش نرخ مشارکت اقتصادی در قالب شبکه تعاون و تجارت در سطوح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی یکی از برنامه‌های مهمی است که از سوی کمیسیون بانوان اتاق تعاون ایران دنبال میشود که این کنگره می‌تواند نقش مؤثری در تدوین سند تعاون داشته باشد. رئیس کمیسیون بانوان اتاق تعاون ایران می‌گوید: همکاری و همراهی اقشار مختلف بانوان، شرطی مهم و حیاتی در تحقق اهداف «سند ملی تعاون و زیست اجتماعی اقتصادی زنان» به شمار می‌رود. از این‌رو، به منظور ایجاد فضای تعامل و گفتمان مؤثر، شبکه‌سازی بانوان فعال اقتصادی و اجتماعی کشور با محوریت حقوقی تعاون در سطح ملی و نقش زنان در توسعه کسب و کارهای اجتماعی برگزار میشود.
وی می‌گوید: به طور قطع، اشتراک‌گذاری تجربه و توانمندی‌ها باعث رشد و توسعه کسب و کار، کارآفرینی و موجب مانع‌زدایی میشود.
نقش کلیدی زنان در داشتن ایرانی مقتدر
رئیس کمیسیون بانوان اتاق تعاون ایران با تأکید بر اینکه برای داشتن ایرانی مقتدر نقش زنان و خانواده سالم کلیدی است، می‌گوید: زنان نیاز دارند تا از حقوق خود در بخش‌های مختلف آموزش، سلامت، درمان، مسکن و اشتغال آشنا شوند.
استادرضایی می‌گوید: کمیسیون بانوان اتاق تعاون ایران در چهار سال گذشته درصدد برطرف کردن ضعف ساختار کسب و کار بانوان بوده است و در زمینه ساختار و بحث حقوقی زنان فعالیت و با معاونت امور زنان رئیس‌جمهور جلسه‌های مختلفی برگزار کرده و شورای گفت‌وگو و هم‌اندیشی اتاق با بخش دولت و مجلس رقم خورده است.
بــــرش
تشکیل کمیسیون بانوان و کمیته تخصصی در استان‌ها
رئیس کمیسیون بانوان اتاق تعاون ایران می‌گوید: در همه استان‌ها کمیسیون بانوان و کمیته تخصصی ایجاد شده است. خاطره استاد رضایی می‌گوید: برگزاری دوره‌های آموزشی و تخصصی، ارائه سیاست‌های حمایتی و مشوق‌ها، شناسایی و احصای مشکلات تعاونی‌های زنان از نهادهای مختلف و شبکه‌سازی برای تعاونی از مهمترین دستاوردهای این کمیسیون‌هاست. رئیس کمیسیون بانوان اتاق تعاون ایران می‌گوید: در دهه‌های گذشته، شاهد توقف بخش تعاون بوده‌ایم؛ این در حالی است که دولت سیزدهم نگاه مثبت و متفاوتی به بخش تعاون دارد و در این زمینه سند توسعه تعاون را که یک دهه مغفول مانده بود، احیا کرد که امیدواریم با حمایت‌های دولت و سیاست‌ها شاهد توسعه بخش تعاونی‌ها در اقتصاد باشیم.