دبیر شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران از جزئیات این رویداد بزرگ موسیقایی می‌گوید
پنج استان کشور میزبان ایران فرهنگی می‌شوند
به گفته دبیر شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، در این دوره از جشنواره، این رویداد بزرگ موسیقایی برای نخستین بار در پنج منطقه و دو بخش برگزار می‌شود. محمدعلی مرتی در این زمینه گفت: امسال مقرر شده جشنواره شانزدهم موسیقی نواحی با هدف تعالی و بهینه‌تر شدن و همچنین استفاده از ظرفیت سایر استان‌ها و فراگیری آن در پنج منطقه برگزار شود.
روند انتخاب استان‌ها برای برگزاری جشنواره موسیقی نواحی تقریباً یک سال به طول انجامیده است. ما سعی کرده‌ایم که انتخاب محل برگزاری جشنواره با طرح «ساتراپی» وزارت کشور که ایران را به پنج منطقه اجتماعی تقسیم کرده است، هماهنگ باشیم. جزئیات این پنج منطقه فرهنگی در رسانه‌ها اعلام شده و با حضور استان‌های تهران، قزوین، مازندران، خراسان شمالی، سمنان، گلستان، البرز و قم با برگزاری در استان گلستان به‌عنوان منطقه اول، استان‌های اصفهان، فارس، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان با برگزاری در استان چهارمحال و بختیاری به‌عنوان منطقه دوم، استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، زنجان و گیلان با برگزاری در استان آذربایجان شرقی به‌عنوان منطقه سوم، استان‌های کرمانشاه، ایلام، لرستان، همدان، مرکزی و کردستان با برگزاری در استان کرمانشاه به‌عنوان منطقه چهارم، استان‌های خراسان رضوی، خراسان جنوبی، کرمان، یزد، سیستان و بلوچستان و هرمزگان با برگزاری در استان کرمان به‌عنوان منطقه پنجم صورت خواهد پذیرفت.
گستره ایران فرهنگی در جشنواره
او ادامه داد: در این طرح که در یک گستره ملی به همت دفتر موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، توسط انجمن موسیقی ایران و با همکاری ادارات کل فرهنگ و ارشاد استان‌های سراسر کشور به‌صورت غیررقابتی برگزار خواهد شد، دیگر قرار نیست جشنواره صرفاً در یک استان برگزار شود و برگزاری آن با توجه به هزینه‌هایی که اداره کل‌ها برای تقویت موسیقی منطقه‌شان تخصیص می‌دهند، به‌صورت گردشی صورت می‌گیرد و یک منطقه به‌عنوان نماینده انتخاب و از کمک استان‌های دیگر هم استفاده می‌شود.
در این طرح همان طور که اشاره شد، مسئول برگزاری منطقه یک استان گلستان، منطقه دو استان چهارمحال و بختیاری، منطقه سه استان آذربایجان شرقی، منطقه چهار استان کرمانشاه و منطقه پنجم استان کرمان است.
دبیر شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، درباره محور اصلی و تمرکز موضوعی جشنواره شانزدهم نیز توضیح داد: ما امسال طرح «ایران فرهنگی» را با هدف وحدت در کثرت موسیقایی در نظر گرفتیم. واژه وحدت در کثرت که معادل unity diversity است و کلیدواژه‌ای در موسیقی‌شناسی اقوام در دنیا به شمار می‌رود. در کشورهای چندقومیتی مانند ایران هم که اقوام مختلف، جامعه ملی آن را تشکیل داده‌اند این وحدت در کثرت معنا پیدا می‌کند. هدف ما دراین جشنواره این است که در مناطق مختلف ایران، به تنوع و کثرت موسیقایی درعین وحدتی که ما به آن «ایران» می‌گوییم توجه کنیم.
او افزود: جشنواره امسال که با پوست‌اندازی‌های مختلف طراحی شده، از دو قسمت جشنواره منطقه‌ای نواحی ایران و جشنواره ملی- بین‌المللی تشکیل شده است. ما در بخش منطقه‌ای نواحی ایران، به تمام ظرفیت‌های موسیقی مناطق مختلف کشور توجه داریم و در بخش ملی - بین‌المللی به موسیقی یک منطقه واحد به نام ایران و تقابل آن با اقوام مختلف دنیا توجه کرده‌ایم. درقسمت ملی بین‌المللی که احتمالاً طبق پیش‌بینی ما در هفته وحدت مهرماه برگزار می‌شود، به کشورهای مختلفی نامه زده‌ایم و از آنها دعوت کرده‌ایم تا گروه‌های موسیقی و نمایندگانشان را به جشنواره معرفی کنند.
جشنواره موسیقی نواحی رقابتی نیست
مراتی گفت: دراین جشنواره این ظرفیت وجود دارد که موسیقی اقوام مختلف که مانند زنجیر و حلقه‌های مختلف فرهنگی به هم ارتباط دارند، در کنار همدیگر شنیده شوند. برای مثال ما در موسیقی خراسان ساز دوتار را داریم و در قزاقستان ساز دمره را داریم که بسیار به دوتار شبیه است و سنت موسیقایی خراسان و قزاقستان شباهت بسیار زیادی به همدیگر دارند که می‌توانند در بخش ملی – بین‌المللی جشنواره، کنار همدیگر شنیده شوند. نکته مهم این است که جشنواره موسیقی نواحی اصلاً رقابتی نیست. به این دلیل که در جشنواره‌های نواحی نمی‌شود ارزش موسیقیدانان مختلف را با هم مقایسه کرد.
تهران میزبان بخش بین‌الملل
مراتی درباره میزبانی تهران از جشنواره شانزدهم نیز در توضیحاتی گفت: همان‌طور که پیشتر گفتم، جشنواره امسال به دو بخش منطقه‌ای و ملی – بین‌المللی تقسیم شده است. بخش منطقه‌ای جشنواره موسیقی نواحی که به نظرم بخش اساسی هویت ملی و هویت زبانی ایران است در تیرماه برگزار می‌شود که جزئیات زمانبندی و جدول اجراها از سوی ستاد خبری جشنواره اعلام خواهد شد و همچنین بخش ملی – بین‌المللی آن در تهران برگزار خواهد شد. انتخاب تهران برای برگزاری جشنواره موسیقی ملی – بین‌المللی این بوده که پایتخت از شرایط میزبانی و ظرفیت بالاتری برای برگزاری بخش دوم جشنواره برخوردار است.
معرفی پیشکسوتان موسیقی نواحی به نسل جوان
او ادامه داد: یکی از اهداف برگزاری این جشنواره بحث اسطوره‌سازی در این رویداد است. در موسیقی نواحی پیشکسوتان و بزرگان فراوانی داریم که از لحاظ خصوصیات انسانی و موسیقایی اسطوره محسوب می‌شوند. با این اسطوره‌سازی امیدواریم بتوانیم قدمی در تغییر ذائقه موسیقایی نسل جوان برداریم. به‌عنوان مثال ما در گذشته هنرمندان بزرگی همچون حاج قربان سلیمانی و بزرگان دیگری را داشته‌ایم که نسل جوان با آنها آشنایی کافی ندارند. جشنواره امسال اما به این موضوعات توجه دارد و امیدواریم بتوانیم بزرگان موسیقی نواحی را که شریف‌ترین و باکرامت‌ترین و در عین حال متواضع‌ترین شخصیت‌های فرهنگی کشور هستند به نسل جوان معرفی کنیم.
این اتنوموزیکولوگ اضافه کرد: هدف ما این است که تمام اقوام با توجه به ظرفیت اجرای موسیقی‌شان در این جشنواره شرکت کنند. در عین حال که امسال جشنواره موسیقی نواحی به‌صورت منطقه‌ای برگزار می‌شود اما همچنان مسأله پررنگ بودن هر قومیت را در نظر گرفته‌ایم و می‌خواهیم هر قومی نماینده خودش را در جشنواره امسال داشته باشد و حضور اقوام مختلف فراتر از حضور اقوام در جشنواره سال گذشته باشد.
در جشنواره موسیقی نواحی امسال به ویژگی‌هایی مثل اجرا، اصالت، نخبه بودن و ویژگی‌های هنری هر منطقه هم توجه کرده‌ایم و این موارد مطمئناً برای مخاطب رنگ آمیزی خیلی زیبایی دارد.
بــــرش
در جشنواره موسیقی نواحی امسال به ویژگی‌هایی مثل اجرا، اصالت، نخبه بودن و ویژگی‌های هنری هر منطقه هم توجه کرده‌ایم و این موارد مطمئناً برای مخاطب
رنگ آمیزی خیلی زیبایی دارد.