چند ماه پس از دستیابی ایران و عربستان به توافق بازگشایی رابطه، سفر حسین امیرعبداللهیان به امارات و کویت تحولی جدی و عمیق را در روند مناسبات رو به ارتقای منطقه‌ای جمهوری اسلامی آشکار ساخت؛ تحولی که در قالب آن نه تنها از مداخله قدرت‌های فرامنطقه در مناسبات آن کاسته خواهد شد، بلکه می‌تواند در امتداد خود فراهم‌کننده مقدمات شکل‌گیری یک نظام همگرایی اقتصادی و سیاسی در منطقه باشد.
در چنین فضایی امیرعبداللهیان در جریان سفر اخیر خود به چند کشور منطقه پس از قطر و عمان به کویت و امارات رفت و مورد استقبال ویژه مقام‌های این کشورها قرار گرفت. دو کشوری که در روند افول مناسباتی ایرانی – عربی و پس از قطع روابط دیپلماتیک تهران و ریاض، روابط دیپلماتیک خود را به پایین‌ترین سطح کاهش داده بودند.
دیدار دو جانبه با بن زاید
وزیر امور خارجه پنجشنبه گذشته در چهارمین مقصد سفرش به حاشیه خلیج فارس در «ابوظبی» با «شیخ محمد بن زاید آل نهیان»، رئیس دولت امارات عربی متحده دیدار و درباره مناسبات دوجانبه و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی گفت‌وگو کرد. رئیس دولت امارات عربی متحده در دیدار امیرعبداللهیان ضمن اعلام آمادگی برای سفر به ایران، از آیت‌الله رئیسی برای سفر به این کشور دعوت کرد. دو طرف همچنین نسبت به بکارگیری ابتکاراتی برای تقویت همکاری منطقه‌ای در چهارچوب منافع مشترک کشورها و ملت‌های منطقه اتفاق نظر داشتند. این نخستین سفر دوجانبه وزیر امور خارجه ایران به امارات پس از تصدی مسئولیت وزارت امور خارجه به شمار می‌رفت. امیرعبداللهیان در سفر سال گذشته برای شرکت در مراسم درگذشت رئیس فقید امارات با محمد بن زاید آل نهیان دیدار کرده بود. وزیر امور خارجه پیش از این دیدار در ضیافت ناهار «عبدالله بن زاید آل نهیان»، وزیر خارجه امارات عربی نیز حضور یافته و درباره موضوعات اولویت دار دو کشور در زمینه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، تجاری، کنسولی، فرهنگی، علمی و کنسولی با همتای اماراتی خود به گفت‌و‌گو پرداخته بود. امیرعبداللهیان پس از دیدار با مقام‌های ارشد اماراتی به خبرنگاران گفت: «همکاری‌های جمهوری اسلامی ایران با کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس وارد فصل نوینی شده است».
رئیس دستگاه دیپلماسی پیش از این نیز به قطر، عمان و کویت سفر و با مقامات عالیرتبه این کشورها دیدار و درباره مناسبات دوجانبه و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی گفت‌وگو کرده بود.

یک روز پس از آنکه علی باقری، رئیس هیأت ایرانی در مذاکرات رفع تحریم‌ها، مذاکرات چهارشنبه هفته گذشته خود با «انریکه مورا»، معاون سیاست خارجی اتحادیه اروپا را جدی و سازنده خواند، رسانه امریکایی CNN به نقل از منابع دیپلماتیک اعلام کرد که این مذاکرات به تحولات مثبت در بسیاری از موضوعات منتهی شده و فضای مثبتی را برای کاهش تنش به وجود آورده است.
به گزارش این رسانه امریکایی، گفت‌و‌گوهای ایران و اتحادیه اروپا روی نکات کلیدی از جمله سطوح غنی‌سازی هسته‌ای و همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی متمرکز بوده و ایرانی‌ها با اروپایی‌ها و به‌صورت غیرمستقیم با امریکایی‌ها گفت‌وگو کرده‌اند. بنا به اعلام «سی‌ان‌ان»، این مذاکرات با حمایت قطری‌ها منجر به تحولات مثبت در بسیاری از مسائل مربوط به دو طرف شده و در ارتباط با برجام و مسأله زندانیان حرکت رو به جلو ایجاد کرده است.
پیش از این نیز «مورا» با انتشار پستی توئیتری گفت‌و‌گوهای فشرده دو روزه خود با باقری در دوحه را سخت و جدی خوانده بود. دو هفته پیش از ملاقات این دو مقام دیپلماتیک، نشستی چهارجانبه میان هیأت‌های ایرانی و 3 کشور اروپایی طرف مذاکرات هسته‌ای در «ابوظبی» برگزار شده بود که به نظر می‌رسید در همپوشانی مذاکرات غیرمستقیمی باشد که میان جمهوری اسلامی و ایالات متحده برقرار است.

بالا گرفتن اختلافات درونی امریکا
جدیدترین مذاکرات «باقری» و «مورا» در دوحه در حالی امیدها را برای توافق میان ایران و غرب افزایش داده است که همزمان نشانه‌های کاهش تنش در رویدادهایی همچون ممانعت فرانسه از برگزاری نشست سالانه گروهک منافقین در پاریس، تبادل زندانیان و آزادسازی میلیاردها دلار اموال مسدودشده ایران در بانک‌های خارجی پدیدار شده است؛ خبرهایی امیدوارکننده که البته باری از غافلگیری و نگرانی را برای صهیونیست‌ها و حامیان آنها به‌دنبال داشته است. چنانکه شماری از مخالفان بایدن در کنگره ایالات متحده همزمان با این مذاکرات رو به جلو، تصویب طرحی را در دستور کار قرار داده‌اند که بر مبنای آن می‌کوشند تحریم‌های ضد ایرانی را دائمی کرده و به این ترتیب از هرگونه توافق احتمالی میان جمهوری اسلامی و دولت امریکا ممانعت به عمل آورند. کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا نیز چهارشنبه گذشته طرحی دو حزبی را برای دائمی کردن تحریم‌های سال ۱۹۹۶ علیه ایران به تصویب رساند تا آن را راهی صحن علنی مجلس نمایندگان کند. در همین چهارچوب «مایکل مک ‌کال» و ۲۲ نفر دیگر از اعضای این کمیته طرحی را معرفی کرده‌اند که قانون فعلی تحریم‌های ایران را که در سال ۲۰۲۶ میلادی منقضی می‌شود، دائمی خواهد کرد.

ژست‌ متناقض اروپا
این فقط کنگره امریکا نیست که به موازات انتشار خبرهای مثبت از مذاکرات رفع تحریم‌ها، ژست منفی به خود می‌گیرد بلکه شورای اتحادیه اروپا نیز روز گذشته وقتی یازدهمین بسته تحریمی علیه روسیه را تصویب کرد تا تعدادی از رسانه‌ها و صادرات کالاها از این کشور را با محدودیت رو به رو سازد، ذیل این بسته، ۴ نهاد ایرانی را نیز به اتهام ارسال هواپیماهای بدون سرنشین به روسیه تحریم کرد؛ اتهامی که همواره از سوی جمهوری اسلامی رد شده اما اروپایی‌ها فارغ از واقعیات صحنه ترجیح داده‌اند، این ادعا را تکرار کرده و آن را بهانه تصویب تحریم‌های جدید قرار دهند.