برداشت گندم از ابتدای فروردین ماه امسال در استان‌های گرمسیر آغاز شد و تا کنون بر اساس اعلام شرکت بازرگانی دولتی ایران، خرید تضمینی گندم در ۲۱ استان کشور از مرز ۴ میلیون تن گذشته است.
بر اساس این گزارش، استان‌های خوزستان به ترتیب با خرید یک میلیون و ۷۷۰ هزار تن (۴۲.۵ درصد)، فارس با خرید ۵۲۴ هزار تن (۱۳ درصد) و گلستان با خرید ۴۲۵ هزار تن (۱۰.۵ درصد) از کل گندم خریداری شده در کشور را به خود اختصاص داده‌اند.
از ابتدای فصل برداشت تاکنون ۴ میلیون و ۲۴ هزار و ۳۱۶ تن گندم به صورت تضمینی از کشاورزان کشور خریداری شده که در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته با ۸۴۸ هزار تن افزایش، از رشد ۲۵ درصدی برخوردار بوده است.
از سوی دیگر، نسبت به بازه زمانی مشابه سال گذشته، استان‌های بوشهر حدود ۵ برابر، کرمانشاه حدود ۳.۵ برابر، کهگیلویه‌ و بویراحمد حدود ۲.۵ برابر و لرستان و سیستان‌ و بلوچستان نیز هر یک ۲ برابر رشد تولید داشته‌اند.
برداشت گندم در ابتدای فروردین ماه در استان‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان آغاز شد و به استان‌های بوشهر، خوزستان، فارس، ایلام و جنوب کرمان رسید. با اتمام برداشت گندم در مناطق گرم و خشک جنوب کشور، فرایند برداشت از تیرماه به اقلیم‌های معتدل و سردسیر می‌رسد و تا شهریورماه نیز ادامه خواهد داشت.
جهاد کشاورزی پیش‌بینی کرده است تا پایان سال زراعی 1402-1401، در مجموع 12 میلیون و 500 هزار تن گندم در کشور تولید شود که از این میزان تولید، 8 میلیون و 500 هزار تن آن شامل خرید تضمینی می‌شود. این در حالی است که میزان تولید گندم در سال 1400، 8 میلیون تن و در سال 1401 به 11 میلیون و 500 هزار تن رسیده بود.
تعیین نرخ خرید تضمینی 11 هزار و 500 تومانی در سال گذشته منجر به رشد خرید تضمینی گندم شد به طوری که میزان خرید تضمینی 4 میلیون و 700 هزار تنی گندم در سال 1400 را به 7 میلیون و 500 هزار تن در سال 1401 رساند. برآوردها برای سال زراعی 1402-1401 حاکی از آن است که میزان خرید تضمینی گندم به بیش از 8 میلیون تن برسد.
افزایش میزان تولید گندم در سال قبل منجر به کاهش میزان واردات شد به طوری که واردات 7 میلیون و 750 هزار تنی گندم در سال 1400 تا پایان سال 1401 به 4 میلیون و 450 هزار تن کاهش یافت. با این حساب واردات گندم کاهش 60 درصدی در دولت سیزدهم پیدا کرد و افزایش 130 درصدی نرخ خرید تضمینی توانست اعتماد گندمکاران را جلب کند.

پرداخت 25 همت از مطالبات گندمکاران
با توجه به تأکید رئیس‌جمهور و پیگیری‌های سرپرست وزارت جهاد کشاورزی تاکنون در حدود ۵۰ درصد از مطالبات گندمکاران پرداخت شده است که این میزان معادل بیش از ۲۵ هزار و ۵۸۳ میلیارد تومان از مطالبات کشاورزان می‌شود و با تمهیدات انجام گرفته پرداخت مابقی مطالبات نیز در جریان است تا هرچه زودتربه حساب گندمکاران واریز ‌شود.
رشد تولید و خرید گندم در داخل به عنوان اصلی‌ترین کالای اساسی کشور، بالاترین سهم و بیشترین نقش را در سفره خانواده‌ها دارد. در شرایطی که این کالای استراتژیک با وقوع جنگ روسیه و اوکراین افزایش قیمت پیدا کرده است، جهت‌گیری و هدف‌گذاری دولت در سال ۱۴۰۲، حرکت در مسیر به حداقل رساندن وابستگی به واردات و تحقق خودکفایی در زمینه تولید و خرید گندم مورد نیاز برای تأمین آرد و تهیه نان ۸۵ میلیون ایرانی در داخل کشور است و این مسأله در اولویت اقدامات وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد. بر این اساس نیز امسال 5 میلیون و 904 هزار هکتار از اراضی کشورمان، زیر کشت گندم دیم و گندم آبی رفته است.
افزایش تولید گندم، علاوه بر کمک به خودکفایی در زمینه تأمین این محصول راهبردی، باعث افزایش درآمد کشاورزان و گندمکاران نیز می‌شود و به معیشت آنها کمک می‌کند. به همین منظور در سال‌جاری زراعی، الگوی کشت قراردادی با هدف افزایش تولید در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار داده شد و در بیش از یک و نیم میلیون هکتار از اراضی کشور، نسبت به کشت گندم به صورت قراردادی اقدام شده است.