ایلیا پیرولی
خبرنگار

سال گذشته وضعیت اشتغالزایی در بخش خدمات از بیشترین ماندگاری برخوردار بود، به‌طوری‌که در این سال بیش از 545 هزار نیروی کار جدید به جمع شاغلان این بخش اضافه شد. این تعداد شغل بیشترین میزان اشتغال ایجاد شده از سال 1396 تا همین سال بود که به نوعی یک رکورد محسوب می‌شود.
اگر چه در گذشته بخش‌های صنعت و کشاورزی به عنوان پیشران‌های اقتصادی محسوب می‌شوند و بخش خدمات به نوعی نادیده گرفته می‌شد، اما حالا این بخش در تولید ناخالص داخلی کشورها بویژه کشورهای پیشرفته اقتصادی به عنوان یکی از سودآورترین بخش‌های اقتصادی به‌شمار می‌رود.
در عصرحاضر که به آن انقلاب چهارم صنعتی می‌گویند، بخش خدمات مهمترین بخشی است که به عنوان حمایتگر بخش‌های صنعتی و کشاورزی نام برده می‌شود. به همین خاطر است که حالا افزایش سهم این بخش در اشتغالزایی و اقتصاد کشور اثرگذاری مستقیمی بر رشد تولید ناخالص داخلی دارد. سهم بخش خدمات در تولید ناخالص داخلی کشور حدود 51 درصد است. داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهند که بخش خدمات در دو سال اخیر با افزایش در تعداد اشتغال و سهم آن در اقتصاد مواجه شده است، آن هم بعد از افولی که این بخش ناشی از شیوع کرونا داشته است. سال گذشته بر اساس داده‌های مرکز آمار، بخش خدمات پذیرای بیشترین تعداد اشتغال ایجاد شده بود. 545 هزار و 986 نفر در سال 1401 نسبت به سال 1400 در بخش خدمات، موفق به یافتن شغل شدند.
این تعداد اشتغال ایجاد شده بیشترین تعداد شغلی است که از سال 96 تا کنون رخ داده است. با این تعداد افزایش اشتغال در بخش خدمات، تعداد شاغلان این بخش از مرز 12 میلیون و 200 هزار نفر عبور کردند.
در پایان سال 1401، تعداد شاغلان بخش خدمات به 12 میلیون و 233 هزارو 569 نفر رسیدند. این تعداد در سال 1396، 11 میلیون و 775 هزارو 733 نفر بودند. به عبارتی 457 هزار و 836 نفر بیشتر از سال 96 در بخش خدمات شاغل شده‌اند.
نکته‌ای که نباید فراموش کرد، ریزش ناگهانی اشتغال این بخش در اثر شیوع ویروس کرونا در سال 99 بود که تعداد آنها را از 12 میلیون و 212 هزار و 901 شاغل در سال 99 با بیش از 743 هزار نیروی کار،به 11 میلیون و 469 هزار و 640نفر رساند. با وجود این بعد از سال 99، شاغلان در دوسال 1400 و 1401 با افزایش مواجه شدند و دوباره شاغلان بخش خدمات به 12 میلیون نفر رسید. داده‌های آماری نشان می‌دهند که تعداد شاغلان بخش خدمات در سال 1401 نسبت به سال 1396، حدود 4 درصد با افزایش مواجه شده‌اند. سهم شاغلان این بخش در سال 1401، با 1.8 درصد افزایش نسبت به سال 1400، به51.6 درصد رسید. این سهم در سال 1396، 50.4 درصد بود که در اثر شیوع کرونا سهم آن به طور قابل ملاحظه‌ای با کاهش مواجه شد و در سال 99 سهم آن میان سه بخش اشتغالزای کشور به 49.3 درصد کاهش یافت. بنابراین در دو سال اخیر اشتغالزایی در بخش خدمات با ثبات‌ترین بخش در اقتصاد کشور بوده است.
داده‌ها نشان می‌دهند که زنان شاغل بخش خدمات روند رو به رشدی نسبت به مردان در این بخش داشته‌اند. به عبارتی زنان در این بخش، در سال 99 و آن هم در اوج کرونا، روند رو به رشد اشتغالشان در این بخش متوقف نشد، بلکه در این سال اشتغال زنان در بخش خدمات با 2.4 درصد افزایش به 55.7 درصد رسید. این مقدار سهم در سال‌های 1400 و 1401 به ترتیب با 57.7 و 59.6 درصد افزایش یافت.
این در حالی است که مردان در این بخش، در سال 99 با افت مواجه شدند و سهم آنها از 49.7 درصد در سال 98 به 48.1 درصد در سال 99 کاهش یافت.
البته سهم مردان از اشتغال در بخش خدمات، در سال‌های 1400 و 1401 با افزایش مواجه شد و به ترتیب به 48.5 و 50.1 درصد افزایش یافت.