امین محمودی
خبرنگار

طی سال‌های اخیر صادرات محصولات جالیزی و آب‌بر همچون هندوانه و خربزه به یکی از چالشی‌ترین مسائل بخش کشاورزی تبدیل شده است، به‌طوری که وزارت جهاد کشاورزی همواره تلاش کرده تا با وضع عوارض صادراتی بر این محصول از میزان صادرات آب مجازی به دیگر کشورها جلوگیری شود.
این امر همچنین با توجه به شروع طرح الگوی کشت محصولات کشاورزی تشدید شد، به‌طوری که قرار است اراضی کشاورزی بیشتری به کشت محصولات استراتژیک و اساسی همچون گندم، برنج، جو، دانه‌های روغنی، نیشکر و چغندرقند اختصاص یابد و از میزان سطح زیر کشت محصولات جالیزی کاسته شود؛ به‌طوری که زمستان سال گذشته بود که معاونت بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی در نامه‌ای به سازمان توسعه تجارت ایران، عوارض صادراتی برای محصولات جالیزی پیاز، سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی، هندوانه، خربزه، ملون و طالبی در سال 1402 را ابلاغ کرد تا مهری بر پایان صادرات گسترده محصولات جالیزی و آب‌بر کشورمان با قیمت پایین صادراتی و مصرف بالای آب باشد.
بر این اساس، میزان عوارض برای پیاز، هندوانه، خربزه، ملون و طالبی 100 درصد ارزش پایه صادراتی تعیین شده است. در سال گذشته میزان صادرات محصولات جالیزی و آب‌بر اعم از هندوانه، خربزه، ملون و طالبی رکوردشکنی کرد، به‌طوری که حدود یک میلیون و 200 هزار تن محصول آب‌بر به ارزش حدود 240 میلیون دلار از کشور صادر شد؛ به همین دلیل بزودی قرار است در خصوص صادرات آن تصمیم‌گیری شود. در همین خصوص چندی قبل سیدجمال مدرسی‌دره، سرپرست دفتر توسعه صادرات معاونت بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی گفت: در حال بررسی پیشنهادها برای تعیین عوارض صادراتی این محصولات هستیم، هر چند که عوارض 100 درصدی که در سال گذشته وضع شده، همچنان ادامه دارد.
مدرسی‌دره افزود: وزارت جهاد کشاورزی مکاتبات زیادی با معاون اول رئیس‌جمهور در این خصوص داشته و سرانجام هیأت وزیران در سال‌جاری میزان عوارض اتخاذ شده بر صادرات محصولات آب‌بر را ابلاغ خواهند کرد.

جزئیات صادرات محصولات جالیزی در فروردین
براساس آمار گمرک در فروردین ماه سال‌جاری 256 هزار و 916 تن و 896 کیلوگرم هندوانه، خربزه، ملون و طالبی به ارزش 55 میلیون و 369 هزار و 406 دلار یا 2 هزار و 51 میلیارد و 633 میلیون و 809 هزار تومان به 31   کشور جهان صادر شده است.
این در حالی است که در سال 1400 حدود 389 هزار و 570 تن و 537 کیلو به ارزش 76 میلیون و 599 هزار و 459 دلار یا یکهزار و 855 میلیارد و 573 میلیون و 873 هزار تومان صادر شده بود.
بنابراین می‌توان گفت صادرات محصولات آب‌بر و جالیزی طی یک سال گذشته به لحاظ وزنی با کاهش حدوداً 35 درصدی، به لحاظ ارزشی(دلاری) کاهشی 28 درصدی و به لحاظ ارزش تومانی با رشدی 10 درصدی روبه‌رو بوده است.