رئیس جمهور اوکراین پیش نویسی به پارلمان این کشور ارائه داده که در آن خواستار تحریم ۵۰ ساله ایران شده است

کاسبکاری «زلنسکی» با تبعیت از سیاست‌ ضدایرانی

زلنسکی در کنگره امریکا رئیس جمهور اوکراین سال گذشته برای دریافت کمک به امریکا سفر کرد و همچون ترامپ، در سخنرانی خود ایرانیان را «تروریست» خطاب کرد

رهبر یک کشور درگیر در یک جنگ نظامی تمام عیار به طور معمول به دنبال راهکارهایی برای کم کردن تنش و کاستن از خطوط نبرد در ورای جغرافیای جنگ می‌گردد با این حال «ولودیمیر زلنسکی»، رئیس جمهور اوکراین یک استثنا به شمار می‌آید. او در حالی کشورش را از ماه‌ها پیش به ورطه یک جنگ نظامی با روسیه کشانده است که به جای تمرکز برای کاهش خسارت‌های این جنگ ویرانگر، موضعگیری‌های خود را بر روند ضدیت با جمهوری اسلامی متمرکز کرده است. «زلنسکی» بدون هیچ مستندی همچنان ادعای همکاری ایران با روسیه را در جنگ با کشورش تکرار می‌کند و روند مسبوق به سابقه و متعارف همکاری نظامی میان تهران و مسکو را به همکاری در چهارچوب جنگ در اوکراین تقلیل می‌دهد. او در جدیدترین دست از تحرکات خود به عربستان و ژاپن رفته و در جست‌و‌جوی جلب کمک‌های مالی بیشتر، اتهامات واهی‌اش علیه جمهوری اسلامی را نیز به شیوه صهیونیست‌ها تکرار کرده تا بلکه این موضعگیری‌ها او را در تحقق حداکثری هدفش یاری کند.
 
همچنان بر مدار امریکا
«زلنسکی» اما به این سفرها اکتفا نکرده و برای اینکه اذهان بین‌المللی را به طور ویژه معطوف زیاده خواهی خود کند، 2 روز پیش با تکرار ادعای قبلی و ارسال یک پیام ویدیویی به ایران توصیه کرده در آنچه او «ارسال پهپادهای مرگبار به روسیه» خوانده، تجدیدنظر کند. او همچنین یک روز بعد، پیش نویس قطعنامه‌ای را به پارلمان اوکراین تحویل داده که در آن خواستار اعمال تحریم‌های ۵۰ ساله علیه ایران شده است. «آندری یرماک» رئیس دفتر رئیس‌جمهور اوکراین مدعی شده تحریم‌های پیشنهادی شامل محدودیت‌های تجاری، مالی و فناوری با ایران می‌شود و محموله‌ها و پروازهای ایران از خاک اوکراین را ممنوع کرده و شهروندان ایرانی را از خارج کردن سرمایه‌هایشان از اوکراین منع می‌کند. همزمان «میخائیلو پودولیاک»، مشاور رئیس دفتر رئیس‌جمهور اوکراین نیز اتهام‌زنی‌ علیه تهران را تکرار کرده است.

هم‌صدا با ایران ستیزان
این موضعگیری‌ها که حالا فراتر از آن، به دستور کار اعضای دولت اوکراین برای پیگیری اقدامات ضد ایرانی تبدیل شده، در امتداد رویکرد ایران‌ ستیزان، کشورهای غربی و جریان‌های تجزیه طلبی دنبال می‌شود که در ماه‌های اخیر کوشیدند از فضای اغتشاشات شکل گرفته در داخل ایران، بهره گرفته و بر آتش فتنه بدمند. اینکه سمت و سوی سیاسی «زلنسکی» در بحبوحه جنگ با روسیه چیست و چرا تا این حد مورد توجه و حمایت هم‌پیمانان غربی‌اش قرار گرفته است، پرسش‌هایی است که پاسخ به آن چندان دشوار به نظر نمی‌رسد. رئیس جمهور اوکراین در پیام ادعایی خود که ظاهراً خطاب به مردم ایران ارسال کرده، این سخن را بر زبان آورده است: «در سمت تاریک تاریخ نایستید». «زلنسکی» این ادعا را ناظر به فرضیه‌ای موهوم گفته که با گذر چند ماه از آغاز جنگ اوکراین ساخته و پرداخته کرد و چنان تکرار کرد که به باور خود او تبدیل شد! این ادعا که ایران با آغاز جنگ، دست به کار شده و ظرفیت تولید پرنده‌های بدون سرنشین نظامی خود موسوم به پهپاد «شاهد» را برای کمک به روسیه به خدمت گرفته است؛ ادعایی که قابل انتظار بود از سوی شمار زیادی از کشورهای غربی به رهبری ایالات متحده تکرار و به بخشی از پلنی تبدیل شود که این کشورها در روند متزلزل کردن نظام جمهوری اسلامی در اغتشاشات اخیر در پیش گرفته بودند. مسأله‌ای که اما از سوی ایران واضح بود: در جنگ مشارکتی نداریم.
 
گرفتار در مخمصه
«زلنسکی» که پس از آغاز جنگ، بتدریج کشورش را در مخمصه جنگ با روسیه گرفتار دید، کوشید میان رویکردی که غرب در بحبوحه اجرای عملیات روانی علیه ایران در پیش گرفته و اهدافی که خود در جلب کمک‌های مالی و تسلیحاتی جست‌و‌جو می‌کرد، قرابت ایجاد کند؛ قرابتی که می‌توانست با تبدیل کردن ایران به شریک روسیه در جنگ علیه اوکراین شکل گیرد و اگر این ارتباط ثابت می‌شد، نه تنها از سوی جامعه جهانی تحمل نمی‌شد که به «زلنسکی» کمک می‌کرد دلار و اسلحه بیشتری را به سوی «کی یف» روانه کند تا بلکه ناکامی‌اش برای ترغیب کشورهای غربی جهت ورود جدی‌تر به جنگ جبران شود. حال آنکه این رفتار می‌توانست سرپوشی بر اشتباه محاسباتی این رهبر درس نیاموخته و بی‌تجربه باشد که با اشتباهات مرگبار خود سبب وقوع دومینو‌وار حوادثی شد که قاعده و زمینه بازی را برای مدت زمان نامحدودی بر هم زد. از این منظر چندان جای تعجب باقی نمی‌ماند که او به جای تمرکز بر راهکار کاهش پیامدهای بحرانی تصمیماتش، به دنبال گشودن جبهه جدیدی از تخاصم علیه ایران باشد.

نمایش سیاسی «کی یف»
مقام‌های ایرانی در واکنش به آنچه از سوی دولتمردان اوکراین در پیش گرفته شده است، می‌گویند که این ادعاها و نمایش‌های سیاسى، واقعیت‌های جنگ اوکراین را تغییر نمی‌دهد. ایران از ابتدای بحران اوکراین به ‌صراحت مواضع شفافی در پیش گرفت و بر موضع ضد جنگ خود اصرار ورزید. مقام‌های کشور به موازات پیگیری رویکرد خود در مخالفت با آنچه در نبرد اوکراین می‌گذشت، پیرامون ادعاهایی که بتدریج از سوی این کشور و متحدان غربی‌اش در مورد همکاری پهپادی ایران و روسیه مطرح می‌شد، شفاف‌سازی می‌کردند. آنها سابقه قبلی فروش پهپادهای نظامی به روسیه را در چهارچوب مناسبات همسایگی و تحقق منافع متقابل در عرصه‌های متعدد خواندند و در عین حال تأکید کردند که این تجهیزات در جنگ اوکراین مورد استفاده قرار نگرفته است. با این حال، ادعای تعمدی بودن وجه همکاری میان مسکو و تهران همچنان تکرار و حتی به بهانه‌ای برای تحریم در محافل غربی تبدیل شد. بنابراین مقام‌های کشور برای به اثبات رساندن نادرستی این ادعاها از اوکراین خواستند چنانچه هرگونه مستندی در اختیار دارد که روسیه از پهپاد ایرانی در اوکراین استفاده کرده، ارائه دهد. ایران و همچنین روسیه اعلام آمادگی کردند که با برگزاری جلسه‌ای با حضور نمایندگان دو کشور به بررسی این ادعا و مستندات مربوط به آن بپردازند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه در گفت‌و‌گویی که اوایل سال‌جاری با رسانه امریکایی «سی‌ان‌ان» انجام داد، جزئیاتی را درباره روند در پیش گرفته شده از سوی اوکراین روایت کرد و گفت: «من با وزیرخارجه اوکراین چند ماه پیش تماس گرفتم و گفتم این اتهامات بی‌اساس چیست که در مورد ایران مطرح می‌کنید؟ او به من گفت که ما اسنادی داریم که پهپاد شاهد ایرانی توسط روسیه در اوکراین به کار گرفته می‌شود. به او گفتم ما آمادگی داریم تیم نظامی ایران و اوکراین با هم سندهای شما را ببینند و بعد قضاوت کنیم. در کشور عمان قرار گذاشتیم تیم‌های نظامی ما و طرف اوکراینی آمدند و تعدادی عکس ماهواره‌ای مغشوش، مبهم و غیر واضح به ما ارائه دادند و ادعا کردند اینها پهپادهای ایرانی است».
وزیر خارجه افزود: «متخصصان ما بررسی کردند و آن تصاویر هیچ ارتباطی با ایران نداشت. در حال حاضر چندین ماه است که ما منتظر هستیم دور دوم گفت‌وگوها آغاز شود و آنها اسناد روشن‌تری ارائه دهند. اما طرف اوکراینی دائماً می‌گوید دو هفته دیگر، یک ماه دیگر و... اما تا به امروز برای دور دوم مذاکرات و ارائه اسناد نیامده‌اند».
به این ترتیب معلوم می‌شود رئیس جمهور اوکراین چگونه بی‌اعتنا به مواضع ایران، همچنان ادعاهای اثبات نشده خود را تکرار می‌کند و بر آتش تنش می‌دمد و گویا آنچه در این میان اهمیت پیدا نمی‌کند واقعیات صحنه است.
چه آنکه «زلنسکی» در جست‌و‌جوی هدف مهم‌تری است و آن جلب کمک‌های بیشتر جهت پایان رساندن جنگی است که به نظر می‌رسد موجودیت سیاسی این کشور را زیر سایه اشتباهات مرگبار او با تهدید جدی مواجه کرده است.

صفحات
آرشیو تاریخی
شماره هشت هزار و صد و نود و هفت
 - شماره هشت هزار و صد و نود و هفت - ۰۹ خرداد ۱۴۰۲