یادواره مریم کاظم‌زاده عکاس و روزنامه‌نگار دفاع مقدس شامگاه یکشنبه، هفتم خردادماه به میزبانی بنیاد روایت فتح و با حضور جمعی از هنرمندان عکاس برگزار شد.

حیاتش مایه وفاق عکاسان بود
ریحانه بی آزاران  دختر مریم کاظم‌زاده از نخستین سخنرانان این مراسم بود که گفته‌های خود را با ذکر خاطراتی از سال‌های کودکی‌اش آغاز کرد و گفت: «ما وقتی کودک بودیم و با خواهرم در کمد دنبال شکلات می‌گشتیم و عکس پیدا می‌کردیم فکر می‌کردم و این روال است و جای عکس در کمد است. آقای میرهاشمی و آقای بهرامی از مدیران انجمن عکاسان، سالی که خواستند عکس‌های مادر را منتشر کنند فکر نمی‌کردیم اینقدر دیده شود. این عکس‌ها باعث شد مادرم دوباره زنده شود.»
محمدحسین حیدری مدیرعامل انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس نیز در ادامه بیان کرد: «خانم کاظم‌زاده طی حیات پربار و پرثمرش مایه وفاق عکاسان بود. حضورش در دل حوادث مختلف خصوصاً انقلاب و آتش و خون دوران دفاع مقدس از او زنی شجاع ساخت. از او زنی هنرمند و دغدغه‌مند ساخت و ما افتخار داریم که این دست از زنان توانسته‌اند گوشه‌ای از تاریخ انقلاب را ثبت کنند. امیدواریم تا هستند قدرشان را بدانیم و وقتی رفتند یادشان را زنده نگه داریم.»
در ادامه، محسن راستانی، هنرمند عکاس هم گفت: «شاید من خیلی خانم کاظم‌زاده را نمی‌شناختم و آشنایی نزدیکی با او نداشتم، اما گاهی ما مسئول این دوری نبودیم بلکه طبقه‌بندی‌هایی بود که در جامعه شکل می‌گرفت و آدم‌ها را متفاوت جلوه می‌داد. من وقتی چهره او را در جوانی می‌دیدم یاد خواهران در خرمشهر می‌افتادم که امروز بخشی از واقعیات جنگ در خرمشهر هستند.»
وی اضافه کرد: «رزمنده‌ای که می‌جنگد رو برویش را نگاه می‌کند و حتی کنار یا پشتش را نمی‌بیند اما به نظرم زنان شهامت بیشتری داشتند که صحنه را کامل‌تر نگاه می‌کردند. بخشی از ادبیات دفاع مقدس ما توسط زنان نگاشته شد و می‌توان فهمید اگرچه زن چیزی نمی‌گوید و سکوت کرده اما همه را در دلش نگه داشته است. بخشی از دردهای جنگ در درون زنان شکل می‌گیرد.»
این عکاس در ادامه با ذکر گلایه‌ای، مبنی بر اینکه چرا امروز دانشجویان این زن بزرگ را نمی‌شناسند، گفت:«مگر قرار است همه خود را معرفی کنند و پشت این تریبون بیایند. بسیاری بودند که انسان‌های بزرگی بودند و فارغ از طبقه‌بندی‌ای که جامعه دینی به آنها می‌بخشید انسان بودند. مریم کاظمی متعلق به همه ماست. او خوب زندگی کرد. هر جا بوده به حقیقت چنگ زده است و در جنگ هم به‌دنبال حقیقت بوده است. او نزدیک‌ترین فاصله را با واقعیت داشت و انسانی که بتواند با واقعیت مماس شود به رنج‌ها، غم‌ها، ایثار، قدرت‌های بشری و… نزدیک شود در عکس هم به واقعیت نزدیک است. این عکاسان شاخص سرمایه اجتماعی ما هستند.»

شخصیتی که برای همه زنان جوان یک الگوست
فاطمه نواب صفوی نیز در سخنانی تصریح کرد: «مریم کاظم‌زاده زنی بود که خیلی زندگی کرده بود. ممکن است کسی صد سال زندگی کرده باشد اما یک ماه هم زندگی‌اش پر از تجربه نباشد. خانواده‌اش او را بسیار با اعتماد به نفس بار آورده بودند، آنچنان که خودش به انگلیس می‌رود و حجاب و اعتقاداتش را هم حفظ می‌کند. زیباترین عکس‌ها را از امام می‌گیرد و شهر به شهر و کوچه به کوچه از انقلاب تصویر می‌گیرد. شخصیت او برای همه زنان جوان یک الگوست.»
طیبه میرزااسکندری سردبیر سابق نشریه زن روز نیز گفت: «ما سال‌ها در حوزه زنان کار مطبوعاتی کردیم و دغدغه‌مان این بود که زنی که انقلاب می‌خواست بسازد و به جامعه ایران و جهان معرفی و عرضه کند معرفی شود. ما کمتر توانستیم چنین زنانی را نشان دهیم. نه اینکه زنان قابل عرضه به جهان و جهانیان نداشته باشیم اما در نمایش این چهره‌ها کم توفیق بودیم.»
وی در پایان گفت: «مریم کاظم‌زاده بزرگ‌تر از هنرمندی‌اش در عکاسی، هنرمندی اش در نحوه‌ای از زیستن بود که توانست زن مسلمان انقلابی را به بهترین شکل به تصویر بکشد و ما هنوز در یک‌سالگی درگذشت او احساس می‌کنیم او را همچنان داریم و همچنان از او ایده می‌گیریم و الگو است.»