مجید میرزاحیدری
خبرنگار

در آستانه فرا رسیدن فصل گرم سال و با هدف جلوگیری از قطعی برق صنایع کوچک و بزرگ وزارتخانه‌های نیرو و صمت برای تأمین برق پایدار صنایع به توافق رسیدند.
این برای دومین سال است که صنایع در تابستانی گرم و پرتقاضا برای برق، نفسی راحت‌تر خواهند کشید؛ برخلاف رویه سال‌های قبل که به دلیل ضعف مدیریت و عدم سرمایه‌گذاری مناسب دولت قبل در توسعه صنعت نیروگاهی، خاموشی‌های برق به یک میهمان ناخوانده تبدیل شده بود.
گفته می‌شود که براساس این توافق، محدودیتی در دوره اوج بار تابستان برای تأمین برق صنایع کوچک اعمال نخواهد شد.
هرچند که از صنایع واقع در شهرک‌ها و صنایع مشابه خارج از شهرک‌ها، درخواست شده تا تعطیلات پایان هفته خود را به روزهای کاری هفته موکول کنند. تعداد واحد‌های صنعتی در کشور، چیزی حدود ۶۳۰ هزار واحد برآورد می‌شود. از این تعداد، دست‌کم ۵۸۰ هزار واحد صنعتی تابستان سال‌جاری را بدون محدودیت به فعالیت تولیدی خود ادامه خواهند داد. هر چند که از صنایع بزرگ خواسته شده تا برنامه تولیدی خود را به نحوی تنظیم کنندکه میزان دریافت انرژی در ساعات اوج بار مصرف کاهش یابد.
به نظر می‌رسد منظور اصلی در این زمینه 440 واحد صنعتی بزرگ در کشور باشند. این تعداد، بیشترین میزان مصرف برق را به خود اختصاص داده‌اند.
گویا برنامه‌ریزی شده تا در تابستان امسال، حجم بیشتری از انرژی برق در اختیار این واحدهای بزرگ صنعتی قرار گیرد.
سخنگوی صنعت برق گفته است، حجم تأمین برق امسال برای صنایع نسبت به سال گذشته افزایش می‌یابد و افزوده که برای واحدهای مستقر در شهرک‌های صنعتی قرار است با برنامه‌ریزی انجام شده به اندازه نصف روز در هفته مدیریت شود. وزارت نیرو در سال‌جاری 140 برنامه با هدف عبور بدون خاموشی از تابستان در نظر گرفته که محور اصلی آن توسعه ظرفیت نیروگاه‌های کشور است؛ یعنی افزایش ظرفیت حدود ۷۷۰۰ مگاواتی تولید برق در سال‌جاری.
از این میزان حدود ۳ هزار و ۲۶ مگاوات مربوط به نیروگاه‌هایی بوده که طبق روال توسط وزارت نیرو احداث شده‌اند و ۱۵۰۰ مگاوات آن برای صنایعی است که خود اقدام به تأسیس نیروگاه کرده‌اند. این افزایش تولید در راستای جبران ناترازی برق به عنوان یکی از چالش‌های سال‌های اخیر مدنظر قرار گرفته است. میزان ناترازی برق در محدوده ۱۰ هزار مگاوات بوده که مهم‌ترین دلیل آن، کم‌کاری دولت گذشته در سرمایه‌گذاری در توسعه صنعت برق بوده است. ظرفیت تولید برق سالانه باید معادل 5 درصد افزایش می‌یافت. یعنی باید بیش از 4 هزار و 500 مگاوات ظرفیت جدید برای پایداری شبکه برق ایجاد می‌شد؛ اما آمارها بیانگر این است که در 10 سال قبل سرمایه‌گذاری در صنعت برق متوقف شده است. از افزایش 35 هزار مگاواتی ظرفیت تولید برق نیروگاه‌ها در مدت 4 سال به عنوان یکی از برنامه‌های مهم وزارت نیرو در دولت سیزدهم یاد می‌شود که 10 هزار مگاوات آن سهم نیروگاه‌های تجدیدپذیر خواهد بود.
از آغاز فعالیت دولت سیزدهم تاکنون در مجموع ۶۸۶۴ مگاوات به توان تولیدی نیروگاه‌های حرارتی کشور اضافه شده که بیش از 4 برابر متوسط افزایش سالانه احداث نیروگاه‌های حرارتی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم است و بقیه نیز مربوط به دیگر منابع تولید برق در کشور بوده است.
بررسی نمودار رشد مصرف برق، شیب تند صعودی را به نمایش گذاشته به نحوی که تقاضای مصرف برق رشدی 12.5 درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل به تصویر کشیده است. میزان تقاضای مصرف برق به‌تازگی به مدار ۵۸ هزار و ۷۹۳ مگاوات نزدیک شده است. برآورد می‌شود که با توجه به افزایش دما، نیاز مصرف برق کشور به محدوده 60 هزار مگاوات برسد.
پیک مصرف برق در تابستان سال گذشته 68 هزار و 485 مگاوات بوده که از این میان 9050 مگاوات مربوط به بخش کشاورزی، 19 هزار و 295 مگاوات مربوط به صنایع، 2643 مگاوات مربوط به بخش تجاری و 28 هزار و 301 مگاوات مربوط به بخش خانگی بوده است.
در پیک تابستان سال گذشته، از 68 هزار و 485 مگاوات میزان مصرف برق بیش از 30 هزار مگاوات مربوط به سیستم‌های سرمایشی بوده است. مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق در خصوص وضعیت تأمین برق در سال‌جاری، گفته است که بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته برای امسال هیچگونه جداول خاموشی برنامه‌ریزی شده را منتشر نخواهیم کرد و امیدواریم تابستان امسال را بدون خاموشی سپری کنیم.
وی ضمن تأکید بر اهتمام صنعت برق بر افزایش انرژی برق تحویلی به صنایع در سال رشد تولید، گفت: وزارت نیرو و وزارت صمت برای تأمین برق پایدار صنایع در سال رشد تولید به توافق رسیدند.  رجبی مشهدی افزود: بر اساس برنامه‌ریزی صورت‌ گرفته، در تابستان سال‌جاری، برای تأمین برق صنایع کوچک و صنایع واقع در شهرک‌ها نیم روز در هفته محدودیت در نظر گرفته شده که از ساعت ۱۱ تا ۲۳ تنظیم شده است.
سخنگوی صنعت برق گفت: هیچ‌گونه محدودیتی در دوره اوج بار تابستان امسال برای تأمین برق صنایع کوچک اعمال نمی‌شود، اما در صنایع واقع در شهرک‌ها و صنایع مشابه در خارج از شهرک‌ها درخواست شده تعطیلات پایان هفته خود را به روزهای کاری هفته منتقل کنند.
وی افزود: از ۶۳۰ هزار واحد صنعتی هم ۵۸۰ هزار واحد اساساً بدون هیچ محدودیتی مثل سال گذشته به فعالیت تولیدی خود ادامه خواهند داد؛ ولی از صنایع بزرگ خواسته شده تا برنامه تولیدشان را به نحوی تنظیم کنند که میزان دریافت انرژی در ساعات اوج بار مصرف کاهش یابد.
واقعیت این است که وزارت نیرو در دولت سیزدهم اقدامات مهمی را برای جبران ناترازی برق به عنوان میراث شوم دولت قبل طرح‌ریزی کرده، اقداماتی که باعث شد خاموشی سراغ مشترکان نیاید.
ناگفته نماند که قطعی برق تنها در سال 1400 تولید فولاد را 8 میلیون تن کاهش داد و ضرر 6 میلیارد دلاری به این صنعت وارد کرد.
در صنعت سیمان نیز در تابستان سال 1400 و به دلیل قطعی برق، صنایع سیمانی خسارت بیش از 390 میلیارد تومانی را متحمل شدند.
وزارت نیرو همه عزم خود را جزم کرده تا در تابستان سال‌جاری بیشترین مقدار برق به بخش تولید سرازیر شود. علی‌اکبر محرابیان گفته است، به هر میزان که صرفه‌جویی در بخش خانگی رخ دهد این انرژی به بخش تولید منتقل خواهد شد، به ‌عبارت‌ دیگر از بخش غیرمولد به بخش مولد کمک می‌شود.
شکی نیست که با برنامه‌ریزی‌های وزارت نیرو، امسال صنایع با آرامش خاطر بیشتری تابستان گرم و پرمصرف برق را پشت سر خواهند گذاشت.