معاون اول رئیس‌جمهور روز گذشته در گردهمایی رؤسای نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج کشور، رویکردهای سیاست خارجی دولت سیزدهم را تشریح کرد؛ رویکردی که اقتصاد در آن نقش محوری دارد و به تبع آن، جایگاه ویژه‌ای برای نمایندگی‌ها و سفارتخانه‌های ایرانی در این زمینه تعریف شده است. به تعبیر محمد مخبر، «دیپلماسی فعال» و «توسعه روابط اقتصادی با کشورهای جهان»، نقطه قوت دولت سیزدهم است و وی در همین راستا، از سفارتخانه‌ها و سفرای کشورمان به عنوان ابزار اصلی و مهم در راستای جهش اساسی اقتصادی کشور یاد کرد. معاون اول رئیس‌جمهور در عین حال با برشمردن ظرفیت‌های اقتصادی ایران و اقدامات انجام شده در دولت سیزدهم برای توسعه کشور، به مزیت‌های ترانزیتی و ظرفیت‌های ایجاد شده، بویژه راه‌آهن اشاره و اعلام کرد که کشورهای منطقه برای شرکت در کنسرسیوم خط مستقیم شمال ـ جنوب که ظرفیت جابه‌جایی ۲۰۰ میلیون تن بار را دارد با جمهوری اسلامی ایران مذاکرات فشرده‌ای انجام می‌دهند.

تحول سیاست خارجی کشور در دولت سیزدهم
معاون اول رئیس‌جمهور سخنان خود را با تغییر و تحولات عمیق سیاست خارجی در دولت سیزدهم آغاز کرد. محمد مخبر با بیان اینکه در بستر سیاست خارجی دولت سیزدهم، فضای همکاری و تعامل ایران با کشورها کاملاً متفاوت و متحول شده است، تأکید کرد: می‌توان با قدرت بر سر منافع ملی کشور با سایر کشورها مذاکره و چانه‌زنی کرد و به همین منظور باید سفرای ایران از استعدادها و ظرفیت‌های داخلی کشور در حوزه‌های مختلف کاملاً آگاه باشند تا بتوانند در کشورهای محل مأموریت خود برای بخش خصوصی و طرف خارجی جذابیت و علاقه‌مندی اقتصادی ایجاد کنند.
محمد مخبر همچنین بر ضرورت ایجاد بسترها، امکانات و ملزومات مورد نیاز سفارتخانه‌های ایران در کشورهای خارجی برای پیگیری سیاست‌ها و دیپلماسی اقتصادی دولت مردمی تأکید کرد و گفت: باید با ایجاد هماهنگی و همکاری بین دستگاه‌های مختلف اداری و اجرایی کشور مسیر برای ارزآوری و فرصت‌سازی اقتصادی رؤسای نمایندگی‌های جمهوری اسلامی در سایر کشورها هموار شود.

اقتصاد، اولویت سیاست خارجی
وی با اشاره به اینکه اولویت مباحث اقتصادی، رویکرد سیاست خارجی دولت سیزدهم است، تصریح کرد: در گذشته سفارتخانه‌های کشور بیشتر نقش سیاسی خود را ایفا می‌کردند و به نقش اقتصادی سفارت‌ها کمتر توجه شده اما اکنون سفارتخانه‌ها و سفرای ایران ابزار اصلی و مهم در راستای جهش اساسی اقتصادی کشور هستند.
مخبر اضافه کرد: از سفارت‌های ایران انتظار می‌رود تفاهمات و توافقات سفرهای خارجی رئیس‌جمهور و همچنین مقامات کشورهای دیگر به ایران را با قوت پیگیری کنند تا مانعی بر سر اجرای این تفاهمات باقی نماند.

استقبال کشورها از ایده ایران در زمینه دلارزدایی
معاون اول رئیس‌جمهور همچنین با اشاره به تغییرات جدی و جدید در عرصه بین‌الملل و معادلات سیاسی بین کشورها در دو سال گذشته اظهارکرد: هژمونی و نفوذ اقتصادی دلار و سیاست‌های خارجی امریکا نسبت به گذشته افول قابل توجهی داشته است و این کشور دیگر نمی‌تواند همانند گذشته و به واسطه حاکمیت دلار، مسائل و مشکلات اقتصادی خود را با کمترین هزینه حل و فصل کند و بار مسائل خود را بر دوش دیگر کشورها بیندازد.
وی همچنین اهمیت دلارزدایی از سیستم اقتصادی کشورها را خاطر نشان ساخت و گفت: استقبال از ایده جمهوری اسلامی ایران برای دلارزدایی در اتحادیه پایاپای آسیایی که هفته گذشته با حضور مسئولان بانک مرکزی کشورهای عضو در تهران برگزار شد، نشان می‌دهد که در وضعیت جدید کنونی باید در دیپلماسی و مأموریت‌های سیاست خارجی کشور نیز تفاوت‌های اساسی ایجاد شود.

مزیت‌های ایران از پتروشیمی تا ترانزیت
مخبر در ادامه به دستاوردها و موفقیت‌های دولت در مدیریت کشور اشاره کرد و پیشرفت چشمگیر در توسعه اقتصاد دریا، تعریف و آغاز عملیات اجرایی 6 خط انتقال آب از خلیج فارس به مناطق مرکزی، طراحی ۳۰ شهر ساحلی مولد کشاورزی، مسکونی و پایین دستی پتروشیمی، ساخت پالایشگاه ۳۰۰ هزار بشکه‌ای و ۸ پالایشگاه متوسط و کوچک با ظرفیت ۱۵ میلیون تن تولید پتروشیمی را از جمله اقدامات و دستاوردهای دولت در طی ۲۱ ماه گذشته برشمرد.
وی افزود: بحث ترانزیت مزیت مهم کشور است که اگر خط ریلی رشت ـ آستارا و کریدور شمال ـ جنوب در دو سال گذشته آغاز نمی‌شد، قطعاً سایر کشورها خط‌های جایگزین معرفی می‌کردند و در حال حاضر به مرحله‌ای رسیده‌ایم که کشورهای منطقه برای شرکت در کنسرسیوم خط مستقیم شمال ـ جنوب که ظرفیت جابه‌جایی ۲۰۰ میلیون تن بار را دارد با جمهوری اسلامی ایران مذاکرات فشرده‌ای انجام می‌دهند.
مخبر اظهارکرد: در کریدور شرق به غرب نیز تکمیل خط آهن زاهدان ـ چابهار و خرمشهر ـ بصره برای اتصال به کریدورهای مهم ریلی همسایگان شرقی و غربی آغاز شده که با تکمیل ۲۰ کیلومتر خط ریلی خرمشهر به بصره به کشورهای حوزه مدیترانه متصل می‌شویم.

رشد 8 درصدی نیازمند 200 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری
معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به دیگر اقدامات دولت همانند تولید ۶ هزار مگاوات برق در کشور، تحت پوشش قرار دادن تمام اقشار مردم در بیمه سلامت، پرداخت ۹۰ درصد از هزینه‌های ناباروری، خرید هواپیما و لوکوموتیو، تأکید کرد: با وجود این اقدامات اما برای رسیدن به رشد اقتصادی ۸ درصدی به سرمایه‌گذاری ۲۰۰ میلیارد دلاری نیاز داریم که بخشی از آن با مشارکت و همراهی ظرفیت‌های داخلی قابل تأمین است، اما بخش دیگری از این میزان سرمایه‌گذاری به نقش پررنگ سفارتخانه‌های ایران در سایر کشورها و جلب مشارکت و تأمین مالی سرمایه‌گذاران خارجی بستگی دارد و در این زمینه باید نقش و مأموریت‌های اساسی وزارت امور خارجه و سفارتخانه‌ها در توسعه و پیشرفت اقتصادی کشور مشخص و پررنگ شود.

پاسخ‌ مخبر به پرسش‌های سفرا
مخبر همچنین در این نشست به سؤالات و خواسته‌های برخی از رؤسای نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور پاسخ داد.
وی با اشاره به درخواست یکی از سفرا درباره تشکیل ستاد آفریقا تصریح کرد: تاکنون نتوانسته‌ایم از فرصت اقتصادی این قاره، همانند حوزه‌های فعال فرهنگی و سیاسی استفاده کنیم که در این زمینه برگزاری مجدد ستاد آفریقا در دستور کار قرار دارد.
معاون اول رئیس‌جمهور در پاسخ به دغدغه سفرا در زمینه ضرورت هماهنگی در دستگاه‌های دولتی در داخل کشور با وزارت امور خارجه برای پیشبرد سیاست‌های تجاری، مالی و اقتصادی تأکید کرد: با توجه به نیاز کشور در بخش اقتصادی و قوی‌تر شدن معاونت اقتصادی در وزارت خارجه، تلاش برای ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های اقتصادی و وزارت خارجه برای پیگیری سیاست‌های اقتصادی دولت حائز اهمیت است.
وی همچنین ادامه داد: پشتوانه ارتباطات اقتصادی و روابط بخش خصوصی کشورها، زمینه‌ای محکم برای بهبود روابط سیاسی است که در این زمینه باید با فعال‌تر کردن بخش خصوصی و افزایش مراودات اقتصادی، روابط سیاسی دوستانه با کشورهای مختلف را حفظ و عمیق‌تر کرد.
همچنین در این نشست سفرای ایران به تشریح مطالب، نکات و درخواست‌های خود شامل لزوم هماهنگی داخلی برای کمک به دستگاه دیپلماسی، توجه به قاره آفریقا و امریکای لاتین به‌عنوان فرصت اقتصادی و سرمایه‌گذاری، هماهنگی فرابخشی در طرح‌های اقتصادی وزارت امور خارجه، تقویت دیپلماسی عمومی، توجه به مناطق آزاد، پررنگ شدن نقش کمیسیون‌های مشترک، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و اجرایی شدن هرچه سریع‌ تر مذاکرات و توافقات اقتصادی ایران با سایر کشورها پرداختند.