مجدالدین معلمی مدیرعامل بنیاد ملی کتاب در گفتوگو با «ایران»:
همزمانی بخش مجازی و فیزیکی نمایشگاه به نفع مردم نیست
فرهنگی/ نمایشگاه کتاب تهران به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین رویداد‌های فرهنگی ایران هر ساله در اردیبهشت‌ماه برگزار می‌شود. امسال هم سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب از ۲۰ تا ۳۰ اردیبهشت‌ماه با شعار «آینده خواندنی است» در محل مصلای تهران برگزار می‌شود. به این بهانه با مجدالدین معلمی، مدیرعامل و عضو هیأت مدیره بنیاد کتاب گفتوگو کردیم که در ادامه می‌خوانید؛
مدیرعامل بنیاد کتاب می‌گوید: امسال هدف‌گذاری ما این است که مجموعه کتاب‌های منتشره توسط نشر‌های سازمان تبلیغات اسلامی به دو میلیون جلد کتاب برسند.
اقبال عمومی
مجدالدین معلمی از نمایشگاه کتاب به‌عنوان میعادگاه علاقه‌مندان حوزه فرهنگ و آبروی فرهنگی کل کشور نام می‌برد و اضافه می‌کند: وقتی در نمایشگاه‌های خارج از کشور شرکت می‌کنید متوجه می‌شوید که همه آنها آرزویشان این است که مخاطبانی مثل مخاطبان نمایشگاه کتاب ایران داشته باشند. مفهوم این حرف این نیست که ما و نمایشگاه کتابمان نقطه‌ضعف نداریم و بهتر از این نمی‌تواند برگزار شود، بلکه مفهومش این است که قدر داشته‌های خودمان را بدانیم و آنها را تقویت کنیم. به نظرم داشته این نمایشگاه، اقبال عمومی و مردمی و حضور خانواده‌ها است. بازدید خانوادگی و خانواده‌‍محور بودن نمایشگاه کتاب جزو بزرگ‌ترین امتیازات نمایشگاه است.
معلمی گلایه‌مندانه ادامه می‌دهد: هر کاری که باعث شود این اتفاق خوب به‌هم بریزد حتماً خیانت به فرهنگ کشور است و کسانی که تلاش می‌کنند این نمایشگاه را از یک نمایشگاه عمومی به یک نمایشگاه تخصصی تبدیل کنند، حتماً اشتباه می‌کنند و حرفم با آنها این است که هر تغییری می‌خواهید در شکل نمایشگاه و فرم برگزاری بدهید ۳۶۵ روز سال وقت دارید، مواقع دیگر وقت بگذارید و ایده‌هایتان را در جای دیگر تجربه کنید. به چیزی که نتیجه داده و فرایندی که در سال‌های گذشته به نتیجه رسیده و باعث شده یک ظرفیت جدید به حوزه فرهنگ اضافه شود دست نزنید و خرابش نکنید. خیلی تلاش شد و فشار می‌آوردند که ساختار، سازمان و شکل این نمایشگاه را به هم بریزند و همین الان هم اتفاقاتی افتاده است که از نظر ما می‌توانست اینها نباشد یا لااقل در زمان دیگری باشد که نمایشگاه شکل مطلوب‌تری داشته باشد.
حضور پررنگ
مدیرعامل بنیاد کتاب با اشاره به اینکه مجموعه نشر‌های سازمان تبلیغات اسلامی از قدیم در نمایشگاه بین‌المللی کتاب حضور پررنگی داشته‌اند، اظهار می‌کند:ما همیشه نمایشگاه بین‌المللی کتاب را جدی گرفته‌ایم، چون این نمایشگاه مهم‌ترین آوردگاهی است که می‌توانیم مستقیماً با مردم در ارتباط باشیم و محصولات خودمان راعرضه کنیم. نمایشگاه همیشه برای ما مطلوب بوده و امسال نیز همه نشر‌هایمان به‌اتفاق در نمایشگاه حضور دارند و از قبل هم برنامه‌ریزی‌هایی شده است که حضور مؤثری باشد.
معلمی از فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی در جوار نمایشگاه خبر داده و می‌گوید: بنا داریم فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی را در نمایشگاه کتاب امسال شکل دهیم و به نحوی اقدام کنیم که کتاب‌های خوب نشر‌ها بیشتر دیده شود. می‌خواهیم فضای تبلیغی مناسبی را رقم بزنیم تا به مردم برای پیدا کردن کتاب خوب و کتاب‌های خوب ناشران مرتبط با سازمان تبلیغات اسلامی کمک کنیم. در طول برگزاری نمایشگاه در مبادی نمایشگاه، در۶ رشته و در هر رشته ۵۰ کتاب خوب را به مخاطبان معرفی می‌کنیم. تصورم این است که نمایشگاه سی‌وچهارم هم مثل سال‌های قبل پربارخواهد بود.
شیوه کار تبلیغی
مدیرعامل بنیاد کتاب درباره شیوه کار تبلیغی که در دستور کار بنیاد کتاب است اظهار می‌دارد: امسال سعی می‌کنیم در مترو‌ها مستقر باشیم و ورودی نمایشگاه را پوشش دهیم. دفترچه‌های راهنمای معرفی کتاب خوب را در موضوع خانواده، کودک و نوجوان و تاریخ داستان و ادبیات خواهیم داشت. امسال مجموعه نشر‌های بنیاد کتاب سازمان تبلیغات اسلامی با هزار عنوان کتاب در نمایشگاه حضور دارد و کتاب‌های چاپ اولمان به سیصد تا سیصد‌وپنجاه عنوان کتاب رسیده است.
معلمی می‌افزاید: امسال هدف‌گذاری بنیاد کتاب این است که مجموع نسخه‌های منتشر شده به دو میلیون جلد کتاب برسد که این رقم نسبت به سال قبل تقریباً یک‌سوم بیشتراست؛ ضمن اینکه هدف‌گذاری مهم امسال سازمان تبلیغات، توسعه ارتباط مجموعه نشر‌های خصوصی و عمومی کشور است. ان‌شاءالله بتوانیم خدماتی را فراهم کنیم که هم به لحاظ تبلیغی-ترویجی و هم حمایتی، نشر‌هایی که به سازمان مرتبط می‌شوند به بیش از ۱۰۰ نشر برسد.
ان‌شاءالله بتوانیم زمینه‌ای ایجاد کنیم که بیش از۱۰۰ نشر عمومی و خصوصی بتوانند از خدمات تبلیغی-ترویجی سازمان تبلیغات استفاده کنند. ما باید شرایطی را فراهم کنیم که نشر و ناشر بتوانند خوب کار کنند. این وظیفه اول ما است و بهینه‌سازی فعالیت ناشران اعم از ناشران خود سازمان و ناشران خصوصی و عمومی جزو اولویت‌های ما قرار دارد.
نمایشگاه تخصصی
به گفته مدیرعامل بنیاد کتاب، متأسفانه افرادی هستند که با مشاهده نمایشگاه‌های خارجی که در آنجا فضای نمایشگاه، فضای روشنفکری و تخصصی است و افراد می‌نشینند و با یکدیگر صحبت می‌کنند، وقتی این افراد درباره نمایشگاه تهران صحبت می‌شود، فکر می‌کنند نمایشگاه ما هم باید از جلوه فروش به جلوه نمایش تبدیل شود، بنابراین سال‌ها است تلاش می‌کنند نمایشگاه کتاب را کمرنگ کرده و به تدریج حذف کنند. این قضیه خصوصاً سال گذشته خیلی پررنگ بود و خیلی سعی داشتند این اتفاق بیفتد، اما تنها دستاوردشان این شد که «نمایشگاه مجازی» را علم کردند. برخی سعی دارند با خارجی کردن نمایشگاه، تخصصی و منحصر کردنش به اهالی فرهنگ و کتاب، این نمایشگاه عمومی را به یک نمایشگاه تخصصی تبدیل کنند، در حالی که تمام دنیا آرزویشان این است که نمایشگاه تخصصی‌شان مثل ما نمایشگاه عمومی باشد و مردمشان از این فرصت فرهنگی استفاده کنند.
نمایشگاه مجازی
وقتی نظر معلمی را درباره نمایشگاه مجازی جویا می‌شویم پاسخ می‌دهد:هر چند نمایشگاه مجازی، عدالت را در خرید برای تمام مردم ایران فراهم می‌کند اما نمایشگاه مجازی می‌توانست در مقطعی غیر از نمایشگاه کتاب مثلاً یک هفته بعد از برگزاری «نمایشگاه حضوری» باشد تا مخاطب نمایشگاه حس نکند با نیامدن هم می‌تواند به کتاب برسد و ضرورت آمدن به نمایشگاه خدشه‌دار نمی‌شد. هم‌اکنون همزمانی این دو نمایشگاه را باعث خدشه‌دار شدن حضور فیزیکی مردم می‌دانم، در حالی که حضور مردم در فضای فرهنگی، هم به اهالی فرهنگ روحیه می‌دهد و هم برای خود مردم حس مطلوبی دارد.
مجدالدین معلمی در پایان می‌گوید: به لحاظ مخاطب و استقبال مردم، نمایشگاه بین‌المللی کتاب نمایشگاه محبوبی است و مردم کتاب را دوست دارند و این نشان می‌دهد مردم ما علاقه‌مند به فضای فرهنگی هستند. تصورم این است که امسال هم اقبال عمومی خواهیم داشت و خوشبختانه مردم همچنان کتاب می‌خرند.