بیتا میرعظیمی
خبر نگار

جولان موتورسواران در میدان تاریخی امام(ره)، تمامی ندارد؛ گزارش‌های بسیاری از مردم اصفهان و گردشگران در استمرار این مشکل به «ایران» مخابره می‌شود؛ فضای مجازی پر شده از عکس‌های مختلف از تردد و پارک موتورسیکلت‌ها در یکی از پرآوازه‌ترین سازه‌های معماری و آثار تاریخی ایران؛ شب و روز هم فرقی نمی‌کند. گردشگران جرأت نمی‌کنند شب‌ها کودکان خود را به تماشای میدان بازمانده از صفویان در اصفهان ببرند. موتورسواران همیشه در میدان امام(ره) یا نقش جهان حضور دارند؛ حضوری پرسرو صدا که نه تنها چهره‌ای زشت به میدان بخشیده بلکه مشکلات بسیاری را نیز به شهروندان اصفهانی و گردشگران داخلی و خارجی تحمیل کرده است. میراث فرهنگی اصفهان مثل همیشه هیچ مسئولیتی را در قبال میدان نقش جهان نمی‌پذیرد و توپ جلوگیری از ورود موتورسواران به این میدان تاریخی را به زمین شهرداری اصفهان می‌اندازد. این اداره کل پیش از این هم در گفت‌وگو با «ایران» مسئول جلوگیری از شعارنویسی روی آثار تاریخی و جلوگیری از تخریب پل‌های تاریخی را شهرداری اصفهان دانسته بود تا این سؤال پیش بیاید که اگر مسئولیت حفاظت از میراث فرهنگی یکی از گردشگرپذیرترین شهرهای کشور به عهده شهرداری است پس فلسفه ایجاد پایگاه جهانی میدان نقش جهان و اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان چیست؟

نقش جهان؛ میدان بی‌دفاع
هنوز مسئولان میراث فرهنگی و شهرداری به نتیجه‌ای واحد برای حذف این وسیله نقلیه از یکی از بزرگ‌ترین میدان‌های تاریخی جهان نرسیده‌اند؛ دو ارگانی که مدام توپ را در زمین یکدیگر انداخته و هر بار با سلب مسئولیت از خود، بار تقصیر را به گردن دیگری می‌اندازند. دعوایی که هنوز حل نشده و حالا حالاها سر دراز دارد. مدیر پایگاه جهانی میدان نقش جهان، در حالی به «ایران» می‌گوید که حل مشکل تردد وظیفه شهرداری اصفهان است که مدیرکل امور اجرایی معاونت حمل ونقل و ترافیک شهرداری اصفهان آن را تکذیب کرده و در گفت‌و‌گو با «ایران» تأکید می‌کند که شهرداری مطابق قانون وظیفه‌ای در جلوگیری از ورود موتورسیکلت به میدان نقش جهان ندارد. او تأکید می‌کند شهرداری اصفهان در این مجموعه جهانی تنها دو وظیفه حمل زباله و نگهداری فضای سبز را برعهده داشته و دیگر کار خاصی در میدان ندارد.

داد مردم و گردشگران بلند شد
اگرچه محدودیت تردد وسایل نقلیه در قلب تاریخی نصف جهان از یک دهه پیش در این مجموعه جهانی اجرا شده اما هنوز معضل تردد موتورسیکلت‌ها در مبادی ورودی بازار بزرگ اصفهان و محورهای ارتباطی با میدان در جبهه‌های شرقی و غربی همچنان به قوت خود باقی است. رفت و آمدی پرسروصدا که حالا دیگر صدای مردم اصفهان و حتی گردشگران داخلی و خارجی را هم درآورده است. در هفته‌های اخیر، گزارش‌های بسیاری از تردد موتورسواران در میدان نقش جهان به «ایران» مخابره شده است؛ هم شهروندان اصفهانی گله دارند و هم گردشگران؛ «علی. س» کارمند بانک و ساکن یکی از شهرهای اطراف تهران به «ایران» می‌گوید: «تعطیلات عید فطر به همراه خانواده سری به اصفهان زدیم. از دیدن میدان امام خیلی تعجب کردیم. موتورسواران بدون هیچ مشکلی در این منطقه جولان می‌دادند. سرعت‌شان هم بالا بود، کسی هم نبود که به این امر رسیدگی کند، صدای رفت و آمدشان آزاردهنده بود و به علاوه چهره میدان هم زشت شده بود». «مریم. ج» یکی از شهروندان اصفهانی نیز به «ایران» می‌گوید: «موتورسواران از هیچ چیز واهمه ندارند، هم شب در میدان هستند و هم روز؛ یکی از آنها همین چند روز پیش کم مانده بود یک کودک 5 ساله را زیر بگیرد. طفلک مادرش داشت از او عکس می‌گرفت که ناگهان یک موتورسوار با سرعت از کنارش رد شد؛ واقعاً خدا رحم کرد. واقعاً حیف این میدان جهانی و تاریخی نیست که این‌گونه به حال خود رها شده و هیچ ارگانی مسئولیت حل این مشکل را برعهده نمی‌گیرد؟»

شهرداری مسئول است
صدای اعتراض شهروندان و گردشگران در حالی از تردد موتورسواران در میدان امام بلندتر می‌شود که «فریبا خطابخش» مدیر پایگاه جهانی میدان نقش جهان، ورود موتورسیکلت به میدان نقش جهان را غیرقانونی دانسته و پیگیری آن را وظیفه شهرداری می‌داند. او تأکید می‌کند: «بهتر است این سؤالات را از نیروی انتظامی و شهرداری اصفهان بپرسید؛ آنها مسئول تردد وسایل نقلیه در میدان نقش جهان بوده و این کار جزو وظایف‌شان است.»
او تأکید می‌کند: «ورودی به میدان امام زیر نظر شهرداری است و حتی نیروی انتظامی در این مجموعه، یک مقر هم دارد. مدیر پایگاه که نمی‌تواند موتورسیکلت‌ها را توقیف کرده و اجازه ورود به میدان را ندهد. قانوناً این وظیفه شهرداری است، حتی خود ما هم زمانی که باری داشته باشیم و بخواهیم در میدان تردد کنیم، باید از آنها اجازه بگیریم».
مدیر پایگاه جهانی میدان نقش جهان می‌گوید: «ما مرتب اعتراض می‌کنیم؛ بارها عکس و فیلم‌های گرفته شده از ورود موتورسیکلت‌ها و تمام وقایع رخ داده در میدان نقش جهان را برای ارگان‌های دولتی که در این مجموعه وظیفه‌ای دارند ارسال کرده‌ایم؛ اما آنها توجهی نمی‌کنند». آیا تدبیری برای حل این مشکل اندیشیده‌اید؟ مگر می‌شود این مجموعه را به حال خود رها کرد؟ او پاسخ به این سؤال و دیگر ابهامات خبرنگار «ایران» را به ساعتی دیگر موکول می‌کند، اما پس از آن دیگر به تماس‌های مکرر «ایران» پاسخ نمی‌دهد.

 میراث فرهنگی باید دلسوز باشد
مدیر پایگاه جهانی میدان نقش جهان، در حالی مسئولیت ورود و خروج موتورسیکلت‌ها به میدان نقش جهان را به گردن شهرداری اصفهان می‌اندازد که «حمید آقائی» مدیرکل امور اجرایی معاونت حمل ونقل و ترافیک شهرداری اصفهان در گفت‌و‌گو با «ایران»، تنها وظیفه شهرداری در میدان امام را حمل زباله و نگهداری فضای سبز منطقه می‌داند نه ممانعت از ورود و خروج موتورسیکلت.
او می‌گوید: «سال‌ها پیش بسته شدن میدان امام از طریق شهرداری و البته با هماهنگی پلیس راهور انجام شده و پس از آن دیگر به هیچ خودرویی اجازه تردد در میدان داده نشد. در فاز بعدی قرار شد تردد موتورسیکلت‌ها در میدان کنترل شود اما تصمیمی گرفته نشد، این در حالی است که متولی این میدان جهانی با میراث فرهنگی است؛ آنها باید نسبت به این میدان دلسوزتر باشند تا شهرداری. بررسی و دلسوزی برای ورود موتورسیکلت‌ها در این محور توریستی با بعد جهانی، در اولویت میراث فرهنگی است؛ در مرتبه بعد ارگان‌های دیگر از جمله شهرداری قرار می‌گیرند.»
طبق گفته آقائی، شهرداری اصفهان در میدان امام تنها دو وظیفه (حمل زباله و نگهداری فضای سبز) را برعهده داشته و دیگر کار خاصی در این میدان ندارد. البته ناگفته نماند که شهرداری، برای ممانعت از ورود خودروها به میدان نقش جهان، گیت‌هایی را در خیابان حافظ و خیابان سپه تعبیه کرده و نیروهایی را برای جلوگیری از ورود خودروها به میدان گماشته است.
او تأکید می‌کند: «جلوگیری از تردد موتورسیکلت‌ها به میدان، عملاً در حیطه وظایف نیروی انتظامی و شهرداری نیست. در حقیقت قانون اجازه نداده که ما جلوی موتورسیکلت‌ها را بگیریم. شهرداری همانگونه که پیش‌تر توضیح دادم، چند نگهبان برای کنترل ورود و خروج خودروها در مبادی ورودی قرار داده است. قرار شد چندین نیروی انتظامی یا راهنمایی رانندگی در این مبادی مستقر شوند و از تردد خودروها جلوگیری کنند، اما اتفاقی رخ نداد و این وسط شهرداری ماند و حجم زیادی از موتورسیکلت و انواع و اقسام خودروها. شهرداری اصفهان حتی پارکینگ رایگان در اختیار موتورسیکلت‌سواران قرار داده است. یک نگهبان هم در این پارکینگ حضور دارد؛ یک ریال هم از کسی پول نمی‌گیرد اما کسی توجه نمی‌کند.
مدیرکل امور اجرایی معاونت حمل ونقل و ترافیک شهرداری اصفهان می‌گوید: میراث فرهنگی اصفهان باید در کنار شهرداری از این مجموعه جهانی حفاظت کند، نه اینکه خود را کنار بکشد و تقصیر تمام مشکلات را به گردن شهرداری بیندازد. یگان حفاظت میراث فرهنگی باید در حل این مشکل قدمی مؤثر بردارد، اما آیا تاکنون این کار را انجام داده است؟