سیم‌های برق مهمترین دلیل برای آینده خطرناک بازار تهران است

فاجعه در کمین بازار تهران

زهرا علی هاشمی / بازار تهران، به دلیل فرسودگی یکی از محل‌های پر خطر است؛ اما آیا تا به حال به نوع سیم‌کشی در بازار دقت کرده‌اید؟ بازار تهران، پر است از سیم‌هایی که در هم پیچیده شده و مثل کلافی سر در گم رها شده‌اند. یک جرقه، یک حادثه و از دست دادن سرمایه یک عمر، همگی در کسری از ثانیه نصیب صاحبان مغازه در بازار می‌شود؛ اما چرا سال‌هاست که این مورد رها شده و کسی به آن توجهی نمی‌کند؟ این مهم را از سخنگوی سازمان آتش‌نشانی جویا شدیم.
سید جلال ملکی، سخنگوی آتش‌نشانی تهران در خصوص این مهم می‌گوید: ایمنی بازار یکی از دغدغه‌های جدی سازمان آتش‌نشانی است. در واقع بازار جزو قدیمی‌ترین بخش‌های شهر تهران است از اصلی‌ترین مشکلات بازار تهران، می‌توان به تغییر کاربری اشاره کرد. بازار تهران در چند دهه گذشته بیشتر مسکونی بوده، ولی اکنون بخش زیادی از آنجا، تغییر کاربری داده و اکنون به انبار، مغازه و کارگاه تبدیل شده است. از سویی دیگر، معابر بازار بسیار قدیمی هستند. در واقع این معابر زمانی طراحی شده‌اند که مردم با درشکه از آنجا گذر می‌کردند؛ ولی الان در همان مسیر، نیسان و ماشین‌های سنگین عبور می‌کنند. همچنین محدود بودن مسیرها مزید بر علت پر خطر بودن محدوده بازار شده است. جلوی هر مغازه‌ای در بازار، تا یک‌متر، یا بساط چیده شده است یا چرخی‌ها، مردم، ماشین و... عبور می‌کنند. این موارد باعث می‌شوند که اگر اتفاق ناگواری رخ دهد، دسترسی به محل حادثه سخت شود.
سید جلال ملکی تأکید کرد: همچنین سقف‌های شیروانی یکی دیگر از مشکلات بسیار بزرگ این محدوده است. اتاق‌های زیر این سقف‌های شیروانی که عمدتاً زنگ زده و آسیب‌دیده هستند نیز محل بسیار خطرناکی از لحاظ ایمنی آتش‌نشانی است.
وی با اشاره به اینکه بخش زیادی از حوادث آتش‌نشانی در بازار پایه برقی دارند، گفت: یک کارگروه ایمنی بازار تشکیل شده است که اتحادیه‌ها، صنوف، شهرداری منطقه 12، نمایندگان آتش‌نشانی و اداره برق در آن عضو هستند. در این کارگروه مشکلات مطرح شده است و در چند سال گذشته، بخشی زیادی از ایرادات برقی از جمله تعویض برخی کنتورهای برق یا رسیدگی به شبکه برقی توسط اداره برق مرتفع شده، ولی اکنون مشکل اصلی در جای دیگری است. مسئولیت اداره برق تا پشت کنتور است ولی از کنتور به بعد که وارد واحد تجاری یا مسکونی می‌شود، بر عهده مالک است. ادارات گاز و آب هم همین قانون را دارند.
ملکی تأکید کرد: بازاریان باید سیم‌کشی‌های مغازه‌های خودشان را مرتب کنند. در بسیاری از نقاط بازار دیده می‌‍شود که 100 الی 50 سیم برق به هم گره خورده و مثل یک کلاف شده‌اند. در اصطلاح آتش‌نشانی به مدل در هم پیچیدگی این سیم‌ها گفته می‌شود که تبدیل به «المنت» شده‌اند. همه می‌دانند که در تمام سیم‌هایی که به هم گره خورده‌اند برق جریان دارد و این مهم، حرارت ایجاد می‌کند و این ایجاد حرارت، منجر به آتش‌سوزی گسترده می‌شود. چند سال پیش، مورد داشتیم که آتش گرفتن سیم‌های برق یک مغازه، منجر به آتش‌سوزی در 25 مغازه دیگر شد. بعضی از این سیم‌کشی‌ها قدمت 70 ساله دارند در حالی که سیم‌کشی‌هایی که در معرض مستقیم باد،  باران و برف هستند باید حتماً بعد از 15 سال سرویس شوند؛ ولی در بازار سیم‌هایی دیده می‌شوند که آنچنان قدیمی هستند که روکش پارچه ای دارند و هر لحظه آماده آتش سوزی‌اند!
جلال ملکی افزود: آتش‌نشانی بارها طی بازدیدهایی که داشته، به مالکان مغازه‌ها اخطار داده است. آنها دقیقاً در جریان هستند. از سویی دیگر، مغازه‌داران، اجناس زیادی در راهروها قرار داده‌اند که فقط فضا برای تردد یک نفر وجود دارد. این اجناس شامل پلاستیک، توپ پارچه، کارتن و... است که همگی قابلیت اشتعال بالا دارند.
وی تأکید کرد: لازم است بدانید اکثر این مغازه‌ها بیمه هم ندارند. البته نباید از این مهم گذر کرد که بیمه‌های کشور نیز دچار نقص هستند و بدون داشتن تأییدیه آتش‌نشانی، به مالک، خدمات بیمه ارائه می‌دهند.
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی با اشاره به اینکه از اردیبهشت سال گذشته، دستگاه قضا برای موضوع ایمنی ساختمان‌ها ورود خوبی داشته که امیدواریم مستمر باشد تا مردم ثمره‌اش را ببینند، تأکید کرد: تأمین ایمنی بازار بسیار مهم است. از آنجایی که بازار قطب اقتصادی پایتخت است نباید تأمین ایمنی آن را دست کم گرفت. در بازار تهران، 95 هیأت امنا و اتحادیه فعالیت دارند. اتحادیه‌ها و وزارت کار باید پای کار بیایند و برای مغازه‌هایی که تأییدیه آتش‌نشانی ندارند پروانه کسب را تمدید نکنند.
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی گفت: بعد از حادثه کلینیک سینا اطهر، وزارت بهداشت تمام مراکز درمانی را ملزم کرد که تأییدیه آتش‌نشانی بگیرند. الان می‌بینید که مراکز درمانی در صف می‌ایستند تا از آتش‌نشانی تأییدیه بگیرند و بتوانند با وزارت بهداشت همکاری کنند. این کار وزارت بهداشت، الگوی خوبی برای سایر دستگاه‌ها است.
ملکی افزود: هزینه برای ایمن کردن بنا، در برابر هزینه برای جبران خسارت ناشی از آتش‌سوزی و از بین رفتن سرمایه خیلی کم به چشم می‌آید. پلاسکو درس عبرت خوبی برای این موضوع است که نه تنها 20 نفر جان خود را در آن حادثه از دست دادند، بلکه سرمایه افراد نیز دود شد و خود ساختمان هم فرو ریخت. با چه مبلغی می‌توان آن 20 نفر را بازگرداند؟ هزاران بیمه هم بیایند نمی‌توانند همه چیز را به حالت اولیه برگردانند.
وی افزود: اقدامات پاساژ علاءالدین نمونه خوبی برای جلوگیری از وقوع حوادث اینچنینی است. به جرأت می‌توان گفت 70 درصد از مراحل ایمن سازی این پاساژ طی شده است. خدا آن روز را نیاورد که اتفاقی در بازار تهران رخ دهد. وزارت کار باید راهی برای این کار پیدا کند و بگوید تا زمانی که مغازه‌ای ایمنی آتش‌نشانی نداشته باشد نمی‌تواند تأییدیه اتحادیه را دریافت کند. اگر آنها یک قدم به سمت آتش‌نشانی بیایند ما 10 قدم به سمت آنها حرکت می‌کنیم.
صفحات
آرشیو تاریخی
شماره هشت هزار و صد و پنجاه و نه
 - شماره هشت هزار و صد و پنجاه و نه - ۲۱ فروردین ۱۴۰۲