پیش‌بینی تولید 12.5 میلیون تن گندم در کشور
سطح زیر کشت گندم امسال 5 میلیون و 950 هزار هکتار از مجموع اراضی کشت گندم آبی و دیم است
نفیسه امامی
خبرنگار
برداشت گندم از استان‌های سیستان و بلوچستان، بوشهر و شیراز آغاز شده و پیش بینی می‌شود میزان برداشت و خرید نسبت به سال قبل رشد بیشتری داشته باشد. امسال شرایط بارندگی در ۱۵ استان کشور نسبت به سال گذشته بهتر بود و امیدواری برای برداشت بیشتر از سال قبل را قوت بخشیده است.
سطح گندمزارهای کشور در هر دو بخش دیم و آبی به ۶ میلیون هکتار رسیده است. رشد چشمگیر مقدار و قیمت خرید تضمینی گندم از کشاورزان نیز در دولت سیزدهم نسبت به دولت‌های گذشته باعث افزایش قابل توجه تولید این محصول راهبردی شد تا جایی که سال ۱۴۰۱ در حدود 7 میلیون و 500 هزار تن گندم از کشاورزان خریداری شد.
وزارت جهاد کشاورزی در سال زراعی جدید درصدد است تمام کشاورزان به خصوص کشاورزان گندم‌کار را مورد حمایت بیشتری قرار دهد و با اجرای طرح جهش در دیمزارها و الگوی کشت به تدریج در تأمین گندم خبازی ها به خودکفایی برسد.
سهراب سهرابی مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی در گفت‌وگو با «ایران» در خصوص تولید گندم در سال زراعی جاری بیان کرد: سطح زیر کشت گندم در سال زراعی 1402-1401 یک میلیون و 990 هزار تن در اراضی آبی و 3 میلیون و 960 هزار تن در اراضی دیم است که 5 میلیون و 950 هزار تن مجموع اراضی کشت گندم آبی و دیم در 32 استان کشور را شامل می شود.
وی ادامه داد: بر اساس گزارشات سازمان هواشناسی میزان بارش در کشور 150 میلیمتر بود که در قیاس با دوره زمانی بلندمدت 15 درصد کاهش بارندگی را نشان می دهد. در تعدادی از استان های جنوبی کشور میزان بارندگی بیشتر از سال گذشته بود اما در برخی از استان ها مانند گلستان، خراسان رضوی، اردبیل و آذربایجان شرقی و غربی بارش ها در شرایط خوبی قرار نداشتند و با تنش های آبی روبه‌رو هستیم.
مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی تأکید کرد: بخش قابل توجهی از اراضی گندم دیم هستند که میزان تولید در آنها وابسته به شرایط اقلیمی و بارندگی است. در صورتی که میزان بارندگی ها مناسب باشد می توان انتظار افزایش تولید را بیشتر از پیش بینی ها داشت.
سهرابی در تشریح اقدامات وزارت جهاد کشاورزی برای افزایش تولید گندم گفت: توزیع 330 هزار تن بذر اصلاح شده لیبل دار در بین کشاورزان یکی از این اقدامات بود که نسبت به سال زراعی قبل بیش از ۱۰۰ هزار تن افزایش داشته است. بذرهای تولید شده دارای پتانسیل عملکرد بالا و با کیفیت و دارای پروتئین بالا نسبت به ارقام قدیمی هستند.
وی با اشاره به اجرای طرح کشت قراردادی گفت: در سال زراعی جاری یک میلیون و 550 هزار هکتار سطح زیر کشت قراردادی گندم در اراضی آبی و دیم در استان‌های مختلف انجام گرفته است. کشاورزان طرف قرار داد از بیمه محصول بهره مند و حق بیمه سهم کشاورز بعد از تحویل گندم به مراکز خرید تضمینی از حساب آنان کسر می شود. ضمن اینکه 50 درصد وجه کودهای فسفاته و پتاسه تحویلی به کشاورزان نیز بر اساس قرارداد پس از تحویل محصول از حساب کشاورزان کسر می شود. سهرابی ادامه داد: به ازای هر یک تن گندم تحویلی 100 هزار تومان کرایه حمل به کشاورزان طرف قرارداد کشت قراردادی گندم پرداخت می شود. علاوه بر این از دیگر اقدامات ویژه در سال جاری توسعه کشت های مکانیزه است. همچنین در راستای ارتقای بهره‌وری توسعه سامانه های نوین آبیاری و تسطیح و یکپارچه سازی اراضی در مناطق مختلف کشور در حال اجرا است.
مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی درباره اقدامات ویژه اجرای طرح جهش تولید در دیمزارها گفت: این طرح با همکاری مشترک وزارت جهاد کشاورزی و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام خمینی برای سال سوم در حال اجرا است. کشاورزان طرف قرارداد این طرح از مزایای استفاده از بذور اصلاح شده یارانه دار گندم، جو، حبوبات، دانه های روغنی، نباتات علوفه‌ای، کودهای بذر مال، کودهای ریز مغذی، اسید آمینه، آموزش و ترویج، کمک هزینه کنترل عوامل خسارت‌زای زنده شامل آفات، بیماری ها و علف‌های هرز و تسهیلات با نرخ سود ۴ درصد جهت خرید ادوات دنباله بند خاص دیمزارها بهره مند می‌گردند. این طرح در سال زراعی جاری در سطح 4 میلیون و 200 هزار هکتار از دیمزارهای ۲۱ استان کشور در حال انجام است.
وی هدفگذاری وزارت جهاد کشاورزی را رسیدن به خودکفایی پایدار در تولید گندم عنوان کرد و افزود: وزارت جهاد در تلاش است نیاز کشور به گندم را در داخل تأمین کند. سهرابی بیان کرد: ما در سال پربارشی قرار نداریم و در قیاس با بلندمدت در حدود 15 درصد کاهش بارندگی در کشور داریم اما در این شرایط انتظار داریم 12 تا 12.5 میلیون تن گندم در کشور تولید شود.
مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی درباره آغاز برداشت گندم در روزهای اخیر گفت: برداشت گندم در استان های سیستان و بلوچستان و هرمزگان شروع شده به طوریکه اولین برداشت گندم در بخش پیشین شهرستان راسک در استان سیستان و بلوچستان با حضور وزیر جهاد کشاورزی انجام گرفت و در هفته های آتی در استان های بوشهر، خوزستان، فارس، ایلام و جنوب کرمان هم آغاز می‌شود. بعد از مناطق گرم و خشک جنوب کشور، در اقلیم‌های معتدل و سردسیر نیز برداشت گندم ادامه خواهد یافت. فرایند برداشت گندم در مناطق سردسیر از تیرماه آغاز می شود و تا شهریورماه ادامه خواهد داشت.
بــــرش
8.5 میلیون تن خرید تضمینی گندم
سهرابی با اشاره به پیش بینی افزایش تولید گندم در سال زراعی 1402-1401 گفت: با توجه به سطح زیر کشت گندم و پیش بینی های سازمان هواشناسی مبنی بر بارش های نرمال در فروردین و اردیبهشت ماه برآورد ما این است که امسال 8 تا 8.5 میلیون تن خرید تضمینی گندم داشته باشیم در حالی که در سال قبل 7 میلیون و ۲۰۰ هزار تن خرید تضمینی گندم داشته ایم. اگرچه ایران سابقه خرید تضمینی 11.5 میلیون تن گندم را نیز دارد.