درباره نسخه تازه «اسلحه برتر» کاندیدای ۶ جایزه «اسکار ۲۰۲۳»
فتح توأمان دو جبهه
وصال روحانـی
روزنامه نگار
«اسلحه برتر: ماوریک» کار دراماتیک و اکشن تازه با کارگردانی جوزف کازینسکی است که به موفقیتهای زیادی طی ماههای اخیر رسیده اما به واقع نه یک کار تازه بلکه ادامهای بر فیلم «اسلحه برتر» به حساب میآید که در سال 1986 به نمایش درآمد. آن فیلم هم به توفیق تجاری بزرگی رسیده بود و بسیاری از بازیگران آن در فیلم جدید هم حاضرند و سرآمد آنها تام کروز است که باز هم نقش اصلی را بازی میکند. کاراکتری که کروز 37 سال پیش در عین جوانی آن را ایفا کرد یک خلبان ماجراجو در نیروی دریایی کشورش است و او اینک با نزدیک به 60 سال سن در همان نقش ظاهر میشود. جالب اینکه تام کروز همان کروز چهار دهه پیش است و انگار اصلاً پیر نشده است.
وقتی «او» مدرس میشود
کاراکترهای فیلم نسخه اصلی براساس نوشتههای جیم کش و جک اپزجونیور خلق شدند و اضافه بر کروز، وال کیلمر، مایلز تلر، جنیفر کانلی، جان هام، گلن پاول، لوئیس پولمن و اد هریس که بیشترشان در فیلم نخست هم حاضر بودند، با ایفای همین شخصیتها در نسخه جدید حضور دارند. در نسخه جدید، ماوریک در هیأت یک مدرس حرفه خلبانی، این کار دشوار را به متقاضیان و جوانانی که خواستار خلبان شدن هستند، میآموزد و یکی از این کارآموزان جوان، پسر یکی از همکاران قدیمی اوست که اینک دیگر در قید حیات نیست. این اتفاق باعث میشود ماوریک گذشته پرماجرای خود را به یاد بیاورد و به نوعی در وقایعی دخیل شود که تازه و در راه است. بخشی از این اتفاقات مأموریتی دشوار و جدید است که آموزش این خلبانان جوان هم در راستای اجرای هر چه بهتر این مأموریت صورت میپذیرد.
از رقیب تا حامی
کاری که جوزف کازینسکی و سناریستهای او انجام دادند این است که زمان وقوع رویدادهای تازه را 30 سال بعد از اتفاقات فیلم نخست قرار دادهاند. پیت ماوریک میچل و به روایتی همان ماوریک با وجود سوابق روشن و قهرمانانهاش به سبب برخی مشکلات و لغزشهای نسبت داده شده به او، به ارتقای درجهای نرسیده که شایسته آن بوده است. در این میان آدمیرال تام کازانسکی (با بازی وال کیلمر مشهور) که به او مرد یخی میگویند و در فیلم نخست به عنوان یک خلبان جوان، رقیب بزرگ ماوریک بود، اینک با داشتن مقامی بالاتر و ریاست در یک ناو جنگی به حمایت از ماوریک برمیخیزد و از سقوط بیشتر او جلوگیری میکند. ماوریک با این گونه حمایتها از بیاثر شدن طرحهایی که در راه تقویت نیروی دریایی ارائه داده، جلوگیری میکند ولی وقتی مرد یخی بر اثر ابتلا به سرطان جان میبازد، اوضاع ماوریک هم تیرهتر میشود و او باید با بدخواهانی بجنگد که میخواهند با بیاعتبار کردنش، طرحها و برنامههای خود را پیش ببرند.
دومین فیلم پرفروش سال
از سالها پیش طرح ساخت قسمت دوم «اسلحه برتر» مطرح بود اما با بیتمایلی سازندگان فیلم نخست و مرگ تونی اسکات، کارگردان نسخه اصلی، این طرحها به بار ننشست تا سرانجام مقدمات ساخت این فیلم سال 2018 آغاز و طی پنج ماه تمام شد. با ظهور کرونا، اکران به تعویق افتاد و «ماوریک» فقط در اواسط ماه ژوئن 2022 (اواخر خرداد 1401) بر پردههای نقرهای دنیا نشست. این تأخیر موجب شد خواسته استودیوهای سازنده و توزیعکننده فیلم برآورده شود و «ماوریک» به دومین فیلمی تبدیل شود که پس از جولان کرونا از مرز یک میلیارد دلار فروش عبور کرد و اینک در ماه سوم از سال 2023 فروش جهانی آن از 7/1 میلیارد دلار هم فراتر رفته و با چنین رقمی بعد از «آواتار 2» که از 3/2 میلیارد دلار هم گذر کرده، لقب دومین فیلم پرفروش سال 2022 را کسب کرده است.
فتح توأمان جبهه دوم
این فیلم علاوه بر تسخیر گیشهها بسیار بیشتر از نسخه اصلی در جلب آرای مثبت منتقدان و نهادهای سینمایی موفق بوده و این جبهه را هم فتح کرده است. «ماوریک» علاوه بر کاندیدا شدن برای 6 جایزه اسکار 2023 و نامزدی 2 جایزه گلدنگلوب، 2جایزه از «بورد ملی نقد فیلم امریکا» که از سازمانهای پراعتبار در این حرفه است، دریافت کرد و انستیتوی فیلم امریکا هم «اسلحه برتر: ماوریک» را یکی از 10 فیلم برجسته سال 2022 این کشور نامید. باید متذکر شویم که با ثبت فروش نجومی مورد بحث برای ماوریک این فیلم به سودسازترین اثر سینمایی در کل زندگی هنری تام کروز تبدیل شده است، آن هم در زمانهای که این تصور وجود داشت دوره او سپری شده و ستاره اقبالش به خاموشی گراییده و باید به نقشهای دوم و سوم و فیلمهای کوچکتر بیندیشد.
مشخصات فیلم
عنوان: «اسلحه برتر: ماوریک»
کارگردان: جوزف کازینسکی
فیلمنامهنویس: ارن کروگر، اریک وارن سینگر و کریستوفر مککواری
بازیگران: تام کروز، مایلز تلر، جنیفر کانلی، ول کیلمر، جان هام، گلن پاول، لوئیس پولمن، اد هریس، مونیکا باربارو، چارلز پارنل و دنی رامیرز.