نعل وارونه امریکا به اخبار مذاکرات
سخنگوی وزارت خارجه امریکا در حالی ارسال غیرمستقیم پیام به تهران را تکذیب کرد که وزیر خارجه قطر آن را اعلام کرده بود
مانیتور دیپلماتیک مقام‌های امریکایی تصویری واژگونه از روند مذاکرات غیر مستقیم را به نمایش می‌گذارد. کشورهای غربی طرف توافق هسته‌ای به رهبری ایالات متحده در شرایطی با هدف حفظ سررشته مذاکرات رفع تحریم‌ها، فرستادگان خود را در هفته‌های اخیر یکی پس از دیگری به تهران فرستاده‌اند که مقام‌های امریکایی تبادل پیام با تهران را تکذیب کرده‌اند. «ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه امریکا روز گذشته در یک موضع‌گیری ادعایی، ارسال پیام از سوی ایالات متحده به ایران را تکذیب کرد. او این ادعا را در واکنش به سخنان اخیر حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران که از ارسال پیام واشنگتن به تهران از طریق «فؤاد حسین»، وزیر خارجه عراق خبر داده بود، مطرح کرد.
موضع‌گیری این مقام امریکایی مبنی بر تکذیب ارسال پیام به تهران از سوی چندین مقام سطح بالای دیپلماتیک منطقه نشان می‌دهد که تحولات مذاکرات وین به محملی برای خلاف‌گویی امریکا تبدیل شده است. چنانکه مقام‌های این کشور در هفته‌ها و ماه‌های اخیر با هدف دامن زدن به آشفتگی و آشوب‌های خبری در بحث مذاکرات هسته‌ای، همه ابزارها و امکان‌‌های خود را برای پمپاژ و ایجاد هیاهو به کار گرفته‌اند تا به این ترتیب در مواضع اعلامی نشان دهند که تمایلی به ازسرگیری مذاکرات ندارند اما در بطن واقعیت در مسیر دستیابی به توافق گام بر‌می‌دارند.
مواضع صریح و شفاف
تکذیب تبادل پیام از سوی واشنگتن در حالی صورت گرفته که گزارش مقام‌های بلندپایه دیپلماتیک ایران درباره جزئیات تحولات جاری پیرامون مذاکرات کاملاً صریح و شفاف انجام شده و این گزارش را عیناً مسئولان حامل پیام نیز بیان کرده‌اند. روایت بالاترین مقام‌های دیپلماتیک ایران و شماری از کشورهای منطقه صریح‌تر از آن بود که جای تردیدی درباره درستی آن باقی بگذارد. 9 بهمن ماه گذشته «محمد بن عبدالرحمن آل ثانی» در توضیح سفر ناگهانی خود به تهران از تریبون نشست مشترک با همتای ایرانی‌اش اعلام کرد: «امریکایی‌ها درباره موضوعی که مرتبط با توافق است، یک‌سری پیام به ما داده‌اند تا آن را به ایران منتقل کنیم». اوایل اسفندماه نیز «فؤاد حسین»، وزیر خارجه عراق در بازگشت از سفر به واشنگتن با وزیر امور خارجه ایران دیدار و اعلام کرد که در جریان ملاقات اخیر خود با امریکایی‌ها درخصوص تحریم‌های امریکا و مذاکرات وین رایزنی کرده است. پس از ملاقات وزرای خارجه ایران و عراق در بغداد معلوم شد که مسئولان امریکا پس از قطر، مقام‌های عراق را نیز برای تبادل پیام با تهران مأمور کرده و می‌کوشند از ظرفیت کشورهای دوست و نزدیک به جمهوری اسلامی برای گره‌گشایی از مذاکرات رفع تحریم‌ها استفاده کنند. اما این در حالی است که ایالات متحده روایت مقام‌های ایران و کشورهای منطقه‌ای واسطه را به چالش کشیده و نه تنها از انعکاس خبری این تحولات طفره می‌رود که با دستی گشاده به تحریف ماجرا می‌پردازد.
دروغ‌گویی ورای خبرها
تحریف اخبار جاری درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها از سوی ایالات متحده تنها یک وجه معمول از رویکرد این کشور در قبال جمهوری اسلامی و پرونده هسته‌ای است. همین چند روز پیش بود که «ویلیام برنز»، رئیس سازمان اطلاعات امریکا برای چندمین بار معترف شد: «واشنگتن شواهدی مبنی بر اینکه جمهوری اسلامی تصمیمی برای تولید سلاح هسته‌ای گرفته باشد، در دست ندارد». موضعی که نشان می‌داد سناریوی فشار و تحریم فقط با اتکا به اطلاعات جعلی در دستور کار امریکا قرار گرفته تا از قبال آن اهدافی ورای پرونده هسته‌ای را جست‌و‌جو کند. پرونده‌سازی پیرامون صنعت صلح‌آمیز هسته‌ای ایران در چنین سطحی کافی است تا معلوم شود، تکذیب اخباری که از ارسال پیام امریکا به ایران حمایت می‌کند، تا چه اندازه دور از واقعیت است.
نیاز حیاتی واشنگتن به توافق
شاید در ارزیابی رویکرد ضد و نقیض دولت «جو بایدن» که تا اینجا معلوم شده بسته‌های تحریمی هیجانی‌اش علیه ایران راه به جایی نبرده، زمان مهمی را برای توافق از دست داده و در قمار آشوب‌ها و اغتشاشات ایران نیز باخته است، نتوان دلیلی مهم‌تر از نگرانی او از واکنش تندروها و مخالفان مذاکره در صحنه داخلی امریکا را مورد توجه قرار داد. تردیدی وجود ندارد که پس از پایان یافتن اغتشاشات، دستیابی به توافق برای امریکایی‌ها به یک مؤلفه حیاتی تبدیل شده است. جایی که دولت «بایدن» باید پاسخی برای سیاست خارجی شکست‌خورده خود در قبال جمهوری اسلامی ایران داشته باشد و وضعیت توافقی را که پیش‌تر وعده بازگشت به آن را داده بود، تعیین تکلیف کند. اما این در حالی است که رئیس جمهور امریکا که حالا پس از تجربه چندین شکل متوالی در مواجهه با ایران، خود را در موقعیت ضعیف‌تری نسبت به گذشته می‌بیند، نمی‌خواهد بابت سیگنال‌های متعددی که این روزها برای ازسرگیری مذاکرات به تهران می‌فرستد، هزینه گزافی از سوی مخالفان مذاکره در صحنه داخلی بپردازد. تکذیب خبر تبادل غیرمستقیم پیام از طریق فرستادگان بلندپایه منطقه‌ای در چنین فضایی معنادار می‌شود؛ جایی که معلوم شده راه «بایدن» برای رسیدن به توافق چندان هموار نیست. از یک‌سو او با رقابت سنگین حزب جمهوری‌خواه دست به گریبان است و از سوی دیگر با فشارهای جریانی روبه‌روست که معتقد است تلاش‌های کنونی کاخ سفید برای ازسرگیری مذاکرات پس از تجربه شکست‌های اخیر، در موقعیتی نابرابر نسبت به ایران به جریان افتاده است. خاصه آنکه به اعتقاد آنها جمهوری اسلامی راه مقابله با تحریم‌ها را آموخته و در روند اتحاد طلایی با قدرت‌های بزرگ آسیایی یعنی چین و روسیه قرار گرفته است.
بنابراین دولتمردان امریکایی در شرایطی که باید برای حل و فصل مذاکرات و ممانعت از پرداخت هزینه‌های مضاعف در برابر ایران چاره‌جویی کنند، در عین حال باید در مواضع اعلامی، خود را نسبت به چنین روندی بی‌میل نشان داده و حملات سیاسی رقیبان داخلی را مسدود سازند.