انحصارگران جای پارک!
درباره کمبود جای پارک در تهران بحثهای متناقضی مطرح است. از یک طرف آمار کمبود یک میلیون و 500 هزار جای پارک مطرح میشود و از سویی دیگر برخی از کمبود 500 هزار واحد پارکینگ خبر میدهند! مسأله اما این است که این روزها شهروندان از نبود جای پارک به ستوه آمدهاند. آنهایی که اساساً به شهر انسان محور اعتقاد دارند با دفاع از اینکه نباید رویکردها را به سمت تأمین جای پارک برد، از توسعه حمل و نقل عمومی استقبال میکنند، اما اساساً مسأله جای پارک در تهران به انحصارگرایی عده زیادی بر میگردد که خود را وارث جای پارک میدانند! منازل مسکونی، مغازهها و شرکتها و ادارهها درحالی با زنجیر و یا گذاشتن مانع، دسترسی به جای پارک را محدود کردهاند که خودشان باید در جایگاه متهم، تأمین کننده پارکینگ میبودند و نه محدود کننده جای پارک! این درحالی است که طرح کسب درآمد از کسبهای که خیابان را به نام خودشان سند زدهاند، راه به جایی نبرده و آنها همچنان طلبکاران حاشیه معابر هستند! برخی آمارها پیدا کردن یک جای پارک در تهران را حدوداً 15 دقیقه اعلام میکند، اما در شهری که روزانه 20 میلیون تردد انجام میشود، نمیتوان به این دقیقهها دلخوش کرد و شاید تا یک ساعت هم طول بکشد! رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران البته آب پاکی را روی دست کسانی میریزد که از ساخت پارکینگ در تهران استقبال میکنند. او به «ایران» میگوید: «قرار نیست با پارک حاشیهای، نیاز مردم به پارکینگ را رفع کنیم. پارک حاشیهای یک خدمت اضطراری برای مکانهایی است که انسداد ترافیکی ایجاد میشود، تقاضا بالاست و محدودیت پارکینگ استاندارد وجود دارد. بنابراین پارک حاشیهای راه حل نیست. یک اقدام مسکن برای توقفهای کوتاه مدت است.
سید جعفر تشکری هاشمی اعتقاد دارد که مراکز و ساختمانها حتی از نوع مسکونی خودشان باید نیازشان به پارکینگ را رفع کنند و اینکه در دورهای این موضوع جدی گرفته نشده و این تفکر که با جریمه کسری پارکینگ را حل میکنیم، حالا کسری قابل توجه در تهران ایجاد کرده است. او میگوید: «اگر نگاهمان این باشد که به ازای هر خودرو یک پارکینگ داشته باشیم، به نتیجه نمیرسیم. اصلاً منطقی نیست. تفکر خودرو محوری در دنیا مطرود است. رویکرد اول باید سمت توسعه حمل و نقل عمومی باشد، نه اینکه محل تردد در خیابان به محل توقف خودروها تبدیل شود. در اینصورت هرچقدر پارکینگ ایجاد کنید، فقط مسأله ایجاد کردهاید. نگاه ما باید گسترش خدمات الکترونیک و کاهش مراجعه حضوری باشد و البته نکته مهمتر، ارائه سرویس و خدمات در پیرامون ایستگاههای مترو و اتوبوس است، یعنی ما به جای اینکه بیمارستانها را به شبکه مترو وصل کنیم باید بیمارستان را در جایی بسازیم که حمل و نقل عمومی وجود دارد. البته توسعه حمل و نقل عمومی در 4 سال گذشته با فراز و نشیبهای متعددی همراه بوده است که نه تنها توسعه نیافته که حتی فرسودهها هم از چرخه خارج شدند. «علتی که باعث شده حمل و نقل عمومی در تهران بقدر کفایت نباشد».
در تهران بهازای هر ۲ نفر یک خودرو وجود دارد
حالا به همه اینها اضافه کنید آخرین گفتههای رئیس مرکز کنترل ترافیک پلیس راهور فراجا در شهر تهران را که میگوید: بهازای هر دو نفر یک خودرو وجود دارد.
سرهنگ احمد شیرانی در مورد معضلات پارک حاشیهای خودرو بیان میکند: مشکل پارک خودروها مشکل تمام کلانشهرها است و هر کشور راهکارهایی را برای رفع چالشهای ناشی از این موضوع پیشبینی کرده است. بر اساس محاسبات به طور میانگین زمان توقف هر خودرو در طول سال ۸۳۶۰ ساعت است و با توجه به اینکه زمان توقف خودروها بیشتر از زمان حرکت آنها است مکان مورد نیاز برای پارک خودروها بسیار حائز اهمیت است. جمعیت شهر تهران ۹ میلیون نفر است که علاوه بر این تعداد روزانه ۳ میلیون نفر جمعیت شناور نیز از شهرهای دیگر به شهر تهران تردد دارند. در شهر تهران بهازای هر ۲ نفر یک خودرو وجود دارد. باتوجه به تکسرنشین بودن خودروها در تهران و اینکه هر خودرو به مساحتی حدود ۱۴ متر برای توقف نیاز دارد درصورتیکه هر اتوبوس با وجود جابهجایی ۴۰ مسافر به ۲۳ متر مکان برای توقف نیاز دارد اهمیت استفاده از حملونقل عمومی بر هیچکس پوشیده نیست و مهمترین راهکار برای رفع مشکل نبود پارکینگ خودرو، توسعه زیرساختهای حملونقل عمومی است. در برنامه توسعه شهر تهران پیشبینی شده است که گرایش به استفاده از حملونقل عمومی بایستی به ۷۰ درصد برسد که در حال حاضر این اقبال ۳۰ تا ۴۰ درصد است و تا تحقق این مهم فاصله زیادی وجود دارد. متأسفانه در ۴ تا ۵ سال اخیر تعداد اتوبوسهای شهر تهران نسبت به گذشته به یکسوم کاهشیافته و در حال حاضر ۸۰ درصد ناوگان حملونقل عمومی فرسوده است.