کالابرگ الکترونیکی به فروشگاههای زنجیرهای رسید
اغلب فروشگاههای زنجیرهای و سامانههای پرداخت به کالابرگ الکترونیکی متصل شدهاند
آنچه که طرح ملی کالابرگ الکترونیک را از دیگر طرحهای اینچنینی متمایز و منحصر به فرد کرده، حفظ قدرت خرید اقشار مختلف مردم یا امکان دسترسی به همه برندهای غذایی داخلی و خارجی و پرداخت مابهالتفاوت خرید انجام شده توسط دولت نیست؛ بلکه «شبکه ملی اعتباری» آن است.
با این زیرساخت نه تنها دیگر نیازی به ابزارها و برنامههای جدید نبوده، بلکه باعث شده تا مصرفکنندگان از اعتباری که دارند نهایت استفاده را ببرند. در طرح ملی کالابرگ الکترونیک، دیگر مردم که همان مصرفکنندگان نهایی هستند نگران افزایش قیمت مواد غذایی نخواهند بود، چرا که میدانند با اعتباری که در کارتهای بانکی خود دارند، میتوانند خرید کرده و دولت مابهالتفاوت قیمت کالای خریداری شده را بهصورت یارانه به فروشنده پرداخت میکند.
آن طور که مدیر طرح ملی کالابرگ الکترونیک میگوید: با راهاندازی شبکه ملی اعتباری برای اجرای این طرح، همه شبکههای پرداخت، صندوقهای فروش فروشگاههای زنجیرهای و ابری یا در فضای اینترنتی به سامانه متصل میشوند و در حال حاضر اغلب صندوقهای فروش فروشگاههای زنجیرهای و ابری تستشان را در فضای این سامانه با موفقیت گذرانده و در فرایند عملیاتی قرار گرفتهاند. همچنین تاکنون 6 شبکه پرداخت نیز به این سامانه متصل شدهاند و دیگر شبکههای پرداخت نیز در مرحله تست هستند.
احسان مطهری درباره ابعاد فنی سامانه ملی اعتباری طرح کالابرگ الکترونیک به روزنامه ایران گفته که برای راهاندازی این سامانه زیرساخت جدیدی طراحی نکردیم؛ بنابراین هزینهای نیز برای دولت متحمل نشدیم بلکه هدف ما این بود که بتوانیم در بستر زیرساخت کشور این سامانه ارائه شود که در آن این امکان به وجود بیاید که هر قلم کالایی که دولت مد نظر دارد در آن تعریف شده و بتوان مقدار و نوع کالاها را تغییر داد. همچنین به ازای هر کد ملی عضو خانوار اعتبار تعریف شود.
مطهری درباره اینکه چگونه شبکه ملی اعتبار در طرح کالابرگ بهعنوان سوییچ مرکزی خود را به شبکههای پرداخت و ابری معرفی کرده است، میگوید: در کشور تا قبل از ارائه شبکه ملی اعتبار شبکههای پرداخت وجود داشتند که تنها عدد جابهجا میکردند اما با راهاندازی این سامانه شبکهای ایجاد شد که عملیات مقدار را نیز انجام میدهد به این معنا که سرانه خانوارها در حوزه غذایی نیز در این شبکه تعریف میشود.
بهتر بگویم بدون این زیرساخت هرگز طرح کالابرگ الکترونیک نمیتواند اجرایی شود، چرا که همه این طرح حول محور شبکه ملی اعتبار عملیاتی میشود. این شبکه به شاپرک (سامانه شاپرک با هدف نظارت بر پرداختها و عملیات بانکی اینترنتی راهاندازی شده است) متصل بوده و مصرفکننده و فروشنده در هر جایی از کشور بدون اینکه به سامانهای دیگر متصل شوند با همان کارتخوانهای موجود و با کارتهای بانکی خود اقدام به خرید و فروش میکنند. در حال حاضر تمامی صندوقهای فروش فروشگاههای زنجیرهای و صندوقهای ابری و همچنین شبکههای پرداخت زیرمجموعه شاپرک قابلیت پیوستن به این شبکه را بدون آنکه هزینهای در برداشته باشد، دارند.
مدیر سامانه ملی طرح کالابرگ الکترونیک به دیگر مزایای این سامانه برای اقشار مختلف مردم میگوید که هر فردی با هر کارت بانکی میتواند اقدام به خرید کند بهطوری که نیازی نیست که اطلاعات خود را ارائه کند و دیگر آنکه اگر فردی کارت بانکی خود را همراه نداشته باشد با مراجعه به برنامه کاربردی شما میتواند کد هشت رقمی و چهار رقمی دریافت کند که هشت رقمی برای احراز هویت آن خواهد بود و 4 رقمی همان رمزی است که باید برای خرید ارائه کند.
مطهری با بیان اینکه بزودی در این طرح هر فرد میتواند به میزان اعتبار موجود با اعضای خانوادهاش به اشتراک بگذارد.
مدیر سامانه کالابرگ الکترونیک کشور درباره هدف از اجرای طرح آزمایشی آن میگوید: اجرای طرح آزمایشی به این خاطر هست که آیا فرایند کاری در این خرید اعتباری با موفقیت انجام میگیرد و زیر ساخت موجود میتواند این سامانه را حمایت و پشتیبانی کند. یعنی اینکه مردم میتوانند براحتی ثبتنام کنند. فروشندهها میتوانند براحتی اضافه شوند. خریدهایی که اتفاق میافتد براحتی تسویه حساب میشود، یعنی زیرساختی که آماده شده پاسخگویی لازم برای این طرح دارد. که خوشبختانه در اجرای آزمایشی این طرح در این چند استان کشور، مشاهده میشود که تسویه حساب با پذیرنده انجام شده، مردم از اعتبارشان هزینه کردهاند. کالاهایشان تأمین شده است. جایی با نقصان کالا مواجه نشده است. صفی شکل نگرفته است نگرانی راجع به اینکه مثلاً زیر ساخت جدیدی نیاز باشد نیست.
بنابراین گزارش، دولت با اجرای این طرح در بستر شبکه ملی اعتبار عملاً اختیار را به مردم بهعنوان مصرفکننده داده تا بر اساس اعتبار موجودی که دارند از هر برند غذایی داخلی و خارجی خرید کنند. به عبارتی آنها با اختیار خود عملاً با یارانه ماه بعد اقدام به خرید میکنند. حتی دولت برندهای خارجی وارداتی که از گمرک ترخیص شدهاند را نیز مشمول این طرح قرار داده است.
بر اساس این شبکه است که اقلام غذایی مشمول یارانه کددار شده و همچنین کد ملی یارانهبگیران شارژ شده و با همه کارتهای بانکی به همان میزان یارانه خرید صورت میگیرد. گفته میشود که اقلام غذایی مشمول یارانه یا همان سبد کالایی در نظر گرفته شده براساس قیمت شهریور سال 1400 است. نحوه خرید مصرفکننده با توجه به تورم موجود که سبد کالایی متحمل شده است، چگونه خواهد بود؟
براساس این طرح هیچیک از اقلامی که در سبد کالایی یارانه در نظر گرفته شده با تغییر قیمت برای مصرفکننده مواجه نخواهد شد.