مهدی مهرپور
دبیر گروه اقتصادی

یکی از فرصت‌سوزی‌های دولت یازدهم و دوازدهم، خلاصه شدن مفهوم دنیا به کشورهای غربی حاضر در مذاکرات بود. نگاه نامتوازن و کاریکاتوری دولت گذشته به ارتباطات جهانی باعث شد از یک سو تمام مقدرات کشور وابسته به تصمیم مقامات کشورهای غربی مذکور شود. از سوی دیگر بسیاری از فرصت‌های اقتصادی و حتی برخی از تعاملات اقتصادی کشور با دیگر کشورهای جهان، قربانی این نگاه دولتمردان گذشته شد. از جمله مصادیق بارز از دست رفتن فرصت‌های اقتصادی و حتی از بین رفتن همکاری‌های اقتصادی ناشی از این سیاست دولت گذشته، در حوزه همکاری‌ها با کشور چین بود.
نگاه کاریکاتوری مقامات دولت قبل در قبال چین به حدی بود که نه تنها از فرصت‌های همکاری با این کشور استفاده‌ای نکردند، بلکه با موضعگیری‌های تهاجمی، همان سطح از همکاری‌های موجود را هم از بین بردند. به عنوان مثال اسحاق جهانگیری معاون اول دولت روحانی در یک سخنرانی اظهار داشت: «طی سال‌های 84 تا 92 یعنی در مدت 8 سال گذشته، 700 میلیارد دلار صرف واردات کالا و اشتغال‌ جوانان چینی شده است». این اظهارات در حالی بیان شد که اولاً کل میزان واردات کشور در دولت نهم و دهم حتی نزدیک این رقم هم نبوده و علاوه بر این رقم واردات از چین به مراتب کمتر از این مقدار بوده است. ثانیاً اکثر کالاهای وارداتی از چین مربوط به کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای مورد نیاز تولید بوده که باعث رشد بیشتر تولید کشور شده است. اما نگاه سیاست زده و غربگرایی افراطی در دولت قبل، باعث فرصت‌سوزی تاریخی در آن سال‌ها شد.
نمونه دیگر از تخریب روابط اقتصادی ایران و چین در دولت گذشته را می‌توان در قطع همکاری ناگهانی وزارت نفت در دوره زنگنه با شرکت‌های چینی به توهم ورود شرکت‌های نفتی اروپایی از جمله توتال و سرمایه‌گذاری گسترده این شرکت‌ها و استفاده از تکنولوژی آنها در پروژه‌های نفتی و گازی مشاهده کرد. زنگنه در حالی شرکت‌های چینی را از پروژه‌های نفتی و گازی اخراج کرد که پس از بازگشت تحریم‌ها در سال 97 شرکت‌های نفتی غربی به سرعت از ایران خارج شده و پروژه‌های نفتی را رها کردند. همین اتفاق باعث شد اثر تحریم بر بخش نفت و گاز کشور تشدید شده و آسیب زیادی از ناحیه تحریم بر این بخش از اقتصاد کشور وارد شود.
حالا یک‌سال و نیم است که دولتی که نگاه خصمانه به چین داشته است، سرکار نیست و نگاه‌ها به چین عوض شده است. دولت حاکم دیگر مانند دولت قبل نگاه تخریبگرایانه به چین ندارد. همه چیز آماده تعامل گسترده است. رفتن رئیس جمهور به پکن و دیدار دوستانه با رئیس جمهور چین نشان می‌دهد ‌اتفاقات جدیدی در راه است. باید منتظر باشیم و ببینیم....