«آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اطلاعات محرمانه برنامه هسته‌ای ایران را درز می‌دهد.» این را محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی کشور در انتقاد از اقدامات اخیر آژانس مطرح کرده است. اسلامی با اعلام اینکه ایران مقام‌های آژانس را مسئول درز اطلاعات محرمانه برنامه هسته‌ای کشور می‌داند بار دیگر یک واقعیت را درباره این نهاد بین‌المللی یادآوری کرده است؛ واقعیتی که نشان می‌دهد آژانس دیگر در اذهان ایرانی یادآور یک سازمان بین‌المللی بیطرف با کارکرد پیگیری اهداف صلح‌جویانه برای خود نیست. حالا خیلی‌ها با شنیدن نام آژانس بیش از ادعای صلح، یاد پروژه متهم‌سازی جمهوری اسلامی می‌افتند. پروژه‌ای که هر چند بیش از یک دهه سابقه دارد اما این روزها با پرونده جدید همکاری با رژیم صهیونیستی در قالب ادعاهای جدید و افشای اطلاعات سری فعالیت‌های هسته‌ای ایران به اوج خود رسیده است.

ابراز نگرانی روسیه از اقدام انحرافی آژانس
مدیرکل آژانس در نشستی که چند روز پیش در اندیشکده «چتم هاوس» برگزار شد با اعلام اینکه این نهاد بین‌المللی ابزاری برای جلوگیری و پیگیری از افشای اطلاعات ندارد، عملاً مسئولیت سازمان متبوعش برای محافظت از اطلاعات محرمانه اعضا را نادیده گرفت و صرفاً به ابراز تأسف کفایت کرد. «گروسی» اما پاسخی برای این پرسش نداشت که چرا جز ایران هیچ کشور دیگری اطلاعات مرتبط با پرونده هسته‌ای‌اش رسانه‌ای نمی‌شود و در اختیار کشورها و بازیگرانی قرار نمی‌گیرد که دست بر قضا برای تحقق اهداف سیاسی خود به آن نیاز مبرم دارند. اتفاقی که چند روز پیش در پی اشتباه فنی و اذعان شده یکی از بازرسان آژانس در روند نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران رخ داد، مثال خوبی از رفتاری است که مدیر کل آژانس در قبال ایران در پیش گرفته است. پس از اثبات اشتباه کارشناس آژانس و حل و فصل موضوع، گزارش تحریک‌آمیز «گروسی» سر از خبرگزاری رویترز درآورد و سبب شد ایالات متحده و سه کشور اروپایی فرانسه، انگلیس و آلمان در واکنش به آنچه به دلیل اشتباه آژانس رخ داده بود، بیانیه سیاسی صادر کنند. امری که صدای اعتراض «سرگئی ریابکوف»، معاون وزیر خارجه روسیه را نیز درآورد تا بگوید: «ما همیشه هنگامی‌ که اسناد و اطلاعاتی که حاوی داده‌های محرمانه است و برای استفاده عموم نیست علنی و تبدیل به موضوع خبری می‌شود، ابراز نگرانی می‌کنیم. آژانس نمی‌تواند این‌گونه عمل کند. این مسأله مربوط به اقدامات سیاسی غرب است.»

وظیفه خطیر آژانس
هرچند «گروسی» ادعا می‌کند در ایفای نقش نظارتی آژانس نگاهی ورای ملاحظات سیاسی دارد اما پیشینه اقداماتی که این نهاد بین‌المللی بویژه در دوره مسئولیت او نسبت به ایران در پیش گرفته است، خلاف این ادعا را نشان می‌دهد. این اقدامات در قالب یک سناریو و به موازات تحولاتی که در فضای سیاسی میان ایران و کشورهای طرف مذاکره رخ داده و هر بار در قالب جدیدی وقوع یافته است.
آژانس مطابق با مأموریتی که از سوی شورای حکام در قبال راستی آزمایی فعالیت‌های هسته‌ای کشورها عهده‌دار شده است، درباره جزئیات فعالیت‌های پادمانی ایران، اطلاعاتی بیش از آنچه باید در گزارش‌های خود منعکس کرده است؛ امری که از نقض فاحش و البته تعمدی مکانیسم اطلاع‌رسانی این سازمان حکایت می‌کند. دوم اطلاعات این گزارش‌های محرمانه به برخی از رسانه‌های غربی و محافل اطلاعاتی و امنیتی برخی از اعضای آژانس درز پیدا کرده است. این در حالی است که مقام‌های کشورمان در مواضع متعدد رسمی و غیر رسمی خواهان به حداقل رسیدن انتشار اطلاعات جزئی و داده‌های غیر ضروری در گزارش‌ها شده‌اند و نسبت به دسترسی برخی از محافل رسانه‌ای غربی – صهیونیستی به این اطلاعات محرمانه هشدار داده‌اند. این هشدارها در حالی صورت گرفته که جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر زیر سایه کوتاهی آژانس در حفظ اصل محرمانگی اطلاعات، هزینه‌های زیادی را تا سطح از دست دادن شماری از دانشمندان هسته‌ای برجسته خود متقبل شده است.
از این رو مدیر کل آژانس نمی‌تواند صرفاً با بیان اینکه ابزارهای کافی برای محافظت از اطلاعات اعضا را ندارد، یکی از مهم‌ترین وظایف خود را نادیده بگیرد. بویژه که شخص «گروسی» در مواجهه با درز اطلاعات حساس مرتبط با فعالیت‌های هسته‌ای ایران حتی در موضع‌گیری‌های اعلامی خود هم نشان نداده چنان که ضرورت دارد حساس است. این چنین است که این رویه او بر فرضیه تعمدی بودن افشای اطلاعات محرمانه فعالیت‌های هسته‌ای ایران مهر تأیید می‌زند.

همکاری به‌رغم کارشکنی
با وجود رویه پرفراز و فرود آژانس در قبال جمهوری اسلامی ایران، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه در یک پیام ویدئویی که به مناسبت فرارسیدن چهل‌وچهارمین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی ایران و روز ملی جمهوری اسلامی ایران منتشر شد، بر تداوم همکاری مبتنی بر حسن‌نیت ایران با آژانس تأکید کرد. امیرعبداللهیان در این پیام تصریح کرد: «علی‌رغم کارشکنی‌ها و بدعهدی امریکا و سه کشور اروپایی (انگلیس، آلمان و فرانسه) ما نسبت به تعهدات بین‌المللی خود پایبند هستیم. همکاری ایران با آژانس تداوم دارد و ما به فنی بودن این همکاری‌ها و دوری آژانس از رویکرد سیاسی و گزینشی اصرار داریم.»
وزیر امور خارجه با بیان اینکه ما به همکاری و مذاکره برای رسیدن به نتایج ملموس و عملی در راستای تأمین حداکثری منافع ملی ایران و توجه به منافع مشترک با دیگر طرف‌ها متعهد هستیم، افزو د: «ما مذاکره را نه برای صرفاً مذاکره بلکه برای رسیدن به دستاورد و نتایج جمعی آن مورد توجه قرار داده‌ایم و از اینکه برخی مذاکره را به ابزاری برای بازی‌های سیاسی و حزبی خود در غرب قرار داده‌اند بشدت و قویاً انتقاد داریم». وزیر امور خارجه در گفت‌وگوی تلفنی با «آنتونیو گوترش»، دبیرکل سازمان ملل نیز تصریح کرد که سفر مدیرکل آژانس به تهران در دستورکار ایران و این سازمان قرار دارد.