در باره فیلم «شماره ۱۰» حمید زرگرنژاد

واقع نمای قهرمان محور

میثم کریمی
منتقد و کارشناس سینما

«شماره 10» فیلمی برگرفته از واقعیت است که حمید زرگر‌نژاد بعد ازتجربه ساخت سه فیلم بلند سینمایی خود یعنی «پایان خدمت»، «ماهورا» و «برای مرجان»، به سراغ یک سوژه قهرمان محور رفته است. قصه در حاشیه جنگ تحمیلی و البته از نگاهی دیگر در متن آن دنبال می‌شود.
 بر این اساس مجید صالحی در نقش یک رزمنده اسیر در اردوگاه بعثی‌ها گرفتار شده است و تصمیم به فرار می‌گیرد؛ آن هم برای هدفی انسانی و اخلاقی تا بتواند اسامی گروهی از آزادگان را به ایران برساند.
 او موفق به انجام این مهم شده و به زندان بازمی‌گردد تا مانع از اعدام همرزمان اسیر خود در اردوگاه بعثی‌ها شود؛ چراکه فرار هر رزمنده اسیری از اردوگاه معادل اعدام سه رزمنده دیگر خواهد بود. در ترکیب بازیگران این فیلم، مهم‌ترین بار قصه را باید بر دوش مجید صالحی دانست که در سال‌های اخیر در فیلم‌های اجتماعی، بخوبی از پس نقش‌های جدی برآمده است.
اتفاقی که درباره بازیگران حوزه طنز نیز کمابیش از جمله مهران غفوریان نیز شاهد بوده‌ایم. او همچنین سال گذشته در «برف آخر» امیرحسین عسگری نیز این مهارت و توانمندی خود را به اثبات رسانده و نگاه مثبت منتقدان را نیز به خود جلب کرده بود و خود نیز تجربه‌های موفقی را در مقام کارگردان به تصویر کشید. سیامک صفری دیگر بازیگر اصلی «شماره 10» نیز مثل همیشه یک بازی تئاتری را این بار با یک نقش مثبت که او را از کلیشه‌های نقش‌های قبلی‌اش دور می‌کند، برعهده داشته است. روایت دهه شصت و بحبوحه روزهای جنگ همچنین با گذشت دست‌کم سی سال از تاریخ پایان آن نیازمند بازسازی لوکیشن‌ها و فضاهایی است که بتواند قصه را برای بازماندگان آن و البته نسلی که آن فضا را تجربه نکرده اما روایت‌هایی متقن و مستنداتی از آن شنیده یا دیده‌اند بازسازی کند. به نظر می‌رسد شهرام خلج مرد آشنای حوزه گریم در سینمای ایران هم توانسته است به این جنس بازسازی در چهره‌ کاراکترها نیز کمک شایانی کند.
 از زاویه‌ای دیگر کارگردان به سراغ سوژه‌ای سخت با بن مایه دفاع مقدس در بستر تاریخ معاصر رفته که شاید روی کاغذ اتفاق تازه‌ای در سینمای ایران نباشد اما قصه واقع نمای آن با نمایش مجاهدت‌های یک رزمنده در شرایط دشوار اسارت و تلاش برای آزاده ماندن و آزاده زندگی کردن در یک بحران همان نقطه امتیازی است که این اثر را از افتادن به دام تکرار نجات می‌دهد و مهارت‌ها و تکنیک کارگردان برای روایتگری را برجسته می‌سازد.
کارگردانی‌ که قالب‌بندی‌هایش در «شماره 10» رگه‌هایی از آثار مستندگونه پیشین خودش را تکرار می‌کند و این بار نیز داستانی خرد اما تأثیرگذار بر جریان پیشبری اهداف جنگ و تعهد رزمندگان به آرمان و ارزش‌های انقلابی را با اضافه کردن شاخ و برگ‌های داستانی و درامی جذاب مرور می‌کند.

صفحات
آرشیو تاریخی
شماره هشت هزار و یکصد و بیست و یک
 - شماره هشت هزار و یکصد و بیست و یک - ۱۶ بهمن ۱۴۰۱