نفیسه امامی
خبرنگار
بخش عمده نهاده‌های دامی مورد نیاز کشور وارداتی است به طوری که از ابتدای سال ‌تاکنون بیش از ۳.۵ میلیون ‌تن نهاده‌ مورد نیاز صنعت دام و طیور توسط شرکت پشتیبانی امور دام وزارت جهاد کشاورزی در کشور توزیع شده که نسبت به مدت مشابه سال‌قبل  کاهشی نداشته است.
در شرایط فعلی حدود ۳۰‌ هزار تن نهاده از مبادی جنوبی کشور در سطح واحدهای تولیدی توزیع می‌شود و ظرفیت ذخایر و انبارهای شرکت پشتیبانی امور دام کشور به‌ صورت ۱۰۰‌ درصد تکمیل شده‌ است.
این در حالی است که نهاده‌های واحدهای مرغ گوشتی و تخم گذار تا پایان فروردین ماه تأمین و عرضه شده و دولت وعده داده است که تا حد ممکن نهاده تأمین و توزیع شود.
75 درصد نهاده‌های دامی وارداتی هستند که سویا، کنجاله سویا، جو و ذرت از اصلی‌ترین کالاهای اساسی وارداتی محسوب می‌شوند و طی سالیان اخیر ارز زیادی برای واردات آنها اختصاص داده شده است. شرکت پشتیبانی امور دام به‌عنوان مباشر وزارت جهادکشاورزی، مکلف به تأمین نهاده‌ها و محصولات دام و طیور جهت ذخایر راهبردی و تنظیم ‌بازار است که در سال‌۱۴۰۱ در خصوص تأمین نهاده براساس دستورات و مجوزهای مسئولان ذی‌ربط، تمامی تعهدات خود را انجام داده است.
این شرکت با ورود برای کمک به تنظیم بازار، نهاده‌ها را توزیع کرده و همچنان نیز در حال توزیع است.
طبق آخرین آمار گمرک تا پایان 9 ماهه سال 1401، 9 میلیون و 900 هزار تن نهاده دامی به کشور وارد شده است که از این میزان سهم ذرت 6 میلیون تن، جو یک میلیون و 270 هزار تن، کنجاله سویا 730 هزار تن و دانه سویا یک میلیون و 850 هزار تن بوده است. همچنین ارزش واردات نهاده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های دامی تا پایان پاییز ۱۴۰۱، ۴‌ میلیارد و ۸۱۴‌ میلیون و ۶۷۱‌ هزار و ۷۳۴ دلار برآورد شده است.
افزایش عرضه نهاده‌های دامی منجر به کاهش قیمت شد
میزان بارگذاری نهاده‌های دامی در سامانه بازارگاه در حال‌ حاضر بیش از نیاز تولیدکنندگان است، به‌ نحوی‌ که این افزایش عرضه موجب کاهش قیمت نهاده‌هایی چون ذرت و جو از سوی واردکنندگان این نهاده در این سامانه شده ‌است.
سامانه بازارگاه یک بستر الکترونیکی است که به منظور شفاف‌سازی، مدیریت، نظارت بر فرآیند عرضه و توزیع نهاده‌ها طراحی شده و تاکنون نیز در راستای دستیابی به اهداف خود موفق بوده است. سامانه بازارگاه نهاده‌های کشاورزی از نیمه دوم سال 1398 با عرضه نهاده کنجاله سویا آغاز به کار کرد. بعد از آن بود که جو به این سامانه وارد گردید و اواخر خرداد ۱۴۰۰ نیز نهاده ذرت به این سامانه اضافه شد.
طبق اعلام مجد حسنی مقدم سرپرست سابق دفتر بازرگانی داخلی وزارت جهادکشاورزی، از زمان آغاز به کار این سامانه که حدود ۲۵ هزار عضو فعال دارد تاکنون ۳۳ میلیون تن نهاده عرضه شده و بیش از ۲۴۲ هزار معامله ثبت شده است.
سال گذشته نیز حدود ۱۷ میلیون تن نهاده در این بازارگاه عرضه شد. در سال ۱۴۰۱ مباحثی مانند تغییر نرخ ارز و افزایش قیمت ‌جهانی نهاده‌ها به دلیل درگیری روسیه و اوکراین مطرح شد و اجازه بروز خلل در این سامانه داده نشد. وزارت جهاد کشاورزی دغدغه تولید و ایجاد تعادل در بازار را دارد و تمام تلاشش را برای حل مشکلات انجام می‌دهد. به نظر می‌رسد با اجرای طرح الگوی کشت در کشورمان خصوصاً در سطح دیمزارها میزان تولید جو با افزایش قابل توجهی روبه‌رو شود و از طرف دیگر اراضی آبی نیز صرف تولید محصولات آبی همچون ذرت و سویا شود تا از این طریق کشورمان بتواند از میزان وابستگی خود به این نهاده‌های دامی بکاهد.
با آغاز جنگ میان روسیه و اوکراین قیمت جهانی نهاده‌های دامی به یکباره افزایش یافت، اما بتدریج با آغاز صادرات مجدد نهاده از این دو کشور قیمت نهاده‌ها در بازارهای جهانی با کاهش روبه‌رو شد به طوری که قیمت کنجاله سویا، جو و ذرت دامی (علوفه‌ای) افت بیش از 30 درصدی را هم تجربه کردند.
با توجه به آنکه نهاده‌های دامی سهمی بعضاً تا 70 درصد در تولید مرغ، تخم مرغ و گوشت قرمز دارند، کاهش قیمت نهاده دامی سبب کاهش هزینه دامداران خواهد شد و انتظار می‌رفت که منجر به پایین آمدن نرخ محصولات پروتئینی و لبنی نیز شود، اما متأسفانه این اتفاق نیفتاده است وبا وجود کاهش قیمت نهاده‌ها، قیمت محصولات لبنی و پروتئینی بخصوص گوشت قرمز افزایش داشته است.
وزارت جهاد کشاورزی همواره در تلاش برای تأمین به موقع و کافی نهاده‌های دامی برای دامداران و مرغداران بوده است تا اقلام پروتئینی بدون کمترین نوسان قیمتی به دست مصرف کنندگان برسد. شرکت پشتیبانی امور دام نیز با توجه به این مسئولیت مهم، نهاده‌های دامی را به سرعت در کشور توزیع کرده است.

برش
۳۰‌ هزار تن نهاده از مبادی جنوبی کشور در سطح واحدهای تولیدی توزیع می‌شود
نهاده‌های واحدهای مرغ گوشتی و تخم گذار تا پایان فروردین ماه تأمین و عرضه شده است
تاکنون ۳۳ میلیون تن نهاده در سامانه بازارگاه عرضه شده و بیش از ۲۴۲ هزار معامله ثبت شده است