تمایل مخاطرهآمیز باکو به تنشآفرینی از حادثه سفارت
به رغم هشدارهای مستتر جمهوری اسلامی ایران به باکو درباره اجتناب از افتادن در دام بدخواهان روابط دو کشور و جلوگیری از بروز رفتارهای احساسی که میتوانند عواقب نامطلوب بلندمدتی داشته باشند؛ مقامات جمهوری آذربایجان ماجرای حمله روز جمعه فرد مسلح به سفارتش در تهران را بهانهای برای انجام اقداماتی مخرب و منجر به عواقب بیبازگشت قرار دادهاند. تلاش برای سویه سیاسی و تروریستی دادن به حمله مسلحانهای که با انگیزههای شخصی و خانوادگی انجام شد و تبدیل آن به موضوع شکایت از ایران در سازمانهای بینالمللی در کنار ادعای برگزاری «عملیات ضدجاسوسی» و ادعای دستگیری عدهای تحت عنوان اتهامی «جاسوسی برای ایران» که در ادامه تعطیل کردن سفارت جمهوری آذربایجان در تهران و صدور «هشدار سفر»، مجموعه اقداماتی است که در راستای تنشآفرینی و بیتوجه به تبعات آن انجام شده است.
نخست روز سهشنبه وزارت کشور جمهوری آذربایجان از بازداشت 39 نفر از اتباع خود خبر داد و ادعا کرد که «این شبکه جاسوسی در پوشش امور دینی، اقدامات خرابکارانه و اخلالگرانه و تبلیغات به نفع ایران انجام میدادند». وزارت خارجه جمهوری آذربایجان هم روز گذشته در بیانیهای حمله یاسین حسینزاده به سفارت باکو را که به کشته شدن «اورهان عسگروف»، افسر امنیتی این کشور منجر شد مستمسک طرح ادعا علیه ایران قرار داده و مدعی شد «اسنادی حاوی درخواست محکومیت بینالمللی حمله تروریستی علیه سفارت جمهوری آذربایجان در جمهوری اسلامی ایران، شناسایی و مجازات سریع سازماندهندگان و مجریان این حمله تروریستی، همچنین اجرایی شدن تعهدات ناشی از معاهده وین درباره امور دیپلماتیک به سازمانها و پلتفرمهای بینالمللی مربوطه» ارائه داده است. ادعای دولت باکو مبنی بر متوجه ساختن مسئولیت آنچه رخ داده به دولت ایران در حالی است که هنوز حادثه تروریستی شاهچراغ که در آن عنصر اصلی هدایت و هماهنگکننده عملیات تبعه جمهوری آذربایجان بود، امری اخیر به حساب میآید و مقامات باکو در صورت اعتقاد به مدعای خود باید پاسخگوی آن باشند. با وجود این، جمهوری اسلامی ایران که در ماجرای حمله به سفارت باکو در تهران سیاست همکاری برای مدیریت بحران و در قبال واکنشهای تنشزای دولت الهام علیاف خویشتنداری پیشه کرد ، آن زمان هم از تسری دادن تابعیت عامل تروریست حمله شاهچراغ به روابط دوجانبه اجتناب کرد.
با وجود این بعید است که صبوری ایران در قبال اقدامات تنشآفرین جمهوری آذربایجان امری محتوم و همیشگی باشد. چنانکه روز گذشته، عباس مقتدایی، نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس در عین آنکه شکایت جمهوری آذربایجان از ایران به نهادهای بینالمللی را رفتاری خصمانه ارزیابی کرد و خواستار رعایت حد و حریمها از سوی باکو شد، این یادآوری هشدارآمیز را نیز بیان کرد که «ایران همسایه بزرگ جنوب آذربایجان محسوب میشود و به نفع آذربایجان نیست که التهابآفرینی کند یا به موضوعاتی که تهدیدکننده فضای میان دو کشور است، دامن بزند.»