سیده مریم سادات گوشه
روزنامه نگار

اولین کنفرانس «مناره» با محوریت رسانه و وحدت امت اسلامی، صبح روز دوشنبه 10 بهمن ماه به همت کانون فعالان رسانه‌ای جهان اسلام و با حمایت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در سالن ایوان شمس برگزار شد. در این کنفرانس فعالان برجسته‌ حوزه‌ دین و رسانه از کشور‌های مختلف حضور دارند، همچنین از نقاط مختلف جهان نیز افرادی به صورت برخط در این همایش به صورت مجازی شرکت می‌کنند. «وحدت امت اسلامی»، «حقیقت رسانه‌ای و سواد رسانه» و «ظرفیت رسانه‌های بین‌المللی» از محورهای اصلی هستند که در این کنفرانس به آنها پرداخته خواهد شد.
حجت‌الاسلام حمید شهریاری دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی از ضرورت خصوصی‌سازی رسانه‌ها سخن گفت و تأکید کرد: «با تفکر انتقادی به مخالفان میدان بدهیم تا آنان نظراتشان را بیان کنند.»
او ادامه داد: «گاهی رسانه‌های دولتی نمی‌توانند برخی مطالب را منتشر کنند و حاکمیت نباید بعضی از حرف‌ها را بزند، بنابراین باید به سمت خصوصی‌سازی رسانه پیش برویم. چون به تفکر نقدی احتیاج داریم یعنی به مخالفان میدان بدهیم تا نظراتشان را بدهند در حالی که چنین موضوعی قابل طرح در رسانه‌های دولتی نیست.»وی بهترین راه حل برای مقابله با توطئه‌های دشمنان که از طریق شبکه‌های اجتماعی تولید می‌شود را توجه به بسیج هویت متکثران انقلابی دانست و موضوع سخنرانی خود را رسالت رسانه‌های جهان اسلام در تحقق گفتمان وحدت اسلامی عنوان کرد.
شهریاری گفت: «امروز می‌بینیم از بدنه شبکه‌های اجتماعی قدرتی تولید شده که موجب محدودیت اقتدار دولت‌ها شده؛ قدرتی که می‌توان آن را تصاعد شبکه‌ای نامید که در مقابل تصاعد حسابی و هندسی است. وقتی شبکه اجتماعی تبدیل به رسانه می‌شود تحول بزرگی رخ می‌دهد و باعث کاهش اقتدار دولت‌ها می‌شود.»
وی با اشاره به اغتشاشات اخیر و میزان اثرگذاری رسانه‌های جدید گفت:« دشمن در مهر و آبان این قدرت را فهمید و باعث گسستی در میان مردم شد و آشوب‌هایی را رقم زد. دشمن بخوبی نقشه کشید و با سرمایه‌گذاری میلیاردی باعث شد تا از هویت متکثر منفرد استفاده کند و آنچه از سوی این افراد در شبکه‌ها توزیع می‌شود عبارت از اعتماد است.»
شهریاری ادامه داد: «اگر نسل دهه هشتادی به تلویزیون توجهی نمی‌کند به دلیل تولید زنجیره اعتماد از سوی شبکه‌های اجتماعی است و این شبکه‌ها چنین قدرتی دارند. شبکه‌های اجتماعی با تقویت شهروندان منفعل می‌توانند تحولاتی را در هر کشوری ایجاد کنند و در کشور ما طی ماه‌های اخیر توانستند میان مردم تفرقه بیافرینند.»
این عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی افزود: «ما صداهای نشنیده داشتیم و افراد حرف‌هایی برای گفتن داشتند و زمانی که شبکه‌های اجتماعی شکل گرفت این صداها شنیده شد و دشمن از این بستر استفاده کرد.»
 کنفرانس مناره نقش خوبی در هماهنگ شدن جریان رسانه جبهه اسلامی است
محمدامین توکلی زاده، معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری تهران، گفت: «آن چیزی که متغیر اصلی در حکمرانی جهانی شده، رسانه است. با وقایعی که پشت سر گذاشتیم، می‌فهمیم که عمدتاً در سبک زندگی و فرهنگ و رسانه اتفاقاتی افتاده و نباید از حمایت رسانه غفلت کرد. غرب برای گسترش هژمونی خود از آوردن هیچ پشتیبانی در این حوزه دریغ نکرده است. این امر شامل ایران هم شد و طی سه ماهه اخیر شاهد جنگ سایبری بی بدیلی علیه کشورمان بودیم.»
او ادامه داد: «برپایی کنفرانس مناره در این برهه تاریخی، نقش خوبی در هماهنگ شدن جریان رسانه ای جبهه اسلامی داشته و کمک به جبهه وحدت اسلامی است.»
 همه رسانه‌ها در نشان دادن اسلام به جهان تلاش کنند
شهاب اسفندیاری، رئیس دانشگاه صدا و سیما در ادامه این مراسم گفت: «وحدت اسلامی از منظر قرآن کریم نکات مهمی را مطرح کرده است و اهمیت این موضوع مهم بارها بیان شده است از جمله آنکه در مرحله اول رسیدن به وحدت باید توجه ویژه‌ای به تقوا داشته باشیم.»  اسفندیاری افزود: «وحدت اسلامی، وحدت واقعی جامعه جهانی است. برخی می‌پندارند که وحدت، یک شعار و  تاکتیک سیاسی است، درحالی که این مسأله برگرفته از دین و دستورات الهی است.» او گفت: «برداشت اصلی از همگرایی فناوری و رسانه این است که رسانه‌ها در گذشته مستقل از هم بودند اما امروز در یک مسیر قرار گرفته‌اند؛  البته علی رغم توسعه فناوری‌های ارتباطی و شبکه‌های اجتماعی که موجب افزایش شناخت انسان‌ها از یکدیگر شد، متأسفانه شاهد تشدید نزاع‌ها و افزایش گرایش‌های  قومی هستیم.»
 اسفندیاری تصریح کرد: «رسانه، ابزاری برای تبدیل اطلاعات به دانشی است که برای مخاطبان قابل فهم باشد. مطالعات روی تأثیر رسانه‌ها نشان می‌دهد گروه‌هایی از آنها به بازنمایی رفتار کلیشه‌ای روی آورده‌اند و تأثیر بسزایی بر اسلام هراسی و خشو‌نت علیه اسلام دارند.»
وی در پایان گفت: «گاهی ما شاهد هستیم که هیچ تصویر مثبتی از اسلام و اسلام گرایی در شبکه‌های ارتباطی و رسانه‌ها نمایش داده نمی‌شود، بنابراین لازم است که همه رسانه‌های جهان در نشان دادن اسلام به جهانیان، تلاش خود را به کار گیرند و در این مسیر گام‌های مستمری بردارند.»
مهم‌ترین شاخص دینی یک رسانه، انصاف رسانه‌ای است
دکتر محمدرضا زائری، رئیس اندیشگاه فرهنگی سازمان اسناد و کتابخانه ملی، در ادامه مراسم گفت: «نهادی که حساب رسمی دقیقی نداشته باشد، دینی نیست و این موضوع در مورد رسانه هم صدق می‌کند؛ رسانه دینی در گفتار و عملکرد خود باید مردم را به سمت یاد خدا و ارزش‌های دینی سوق دهد، رسانه باید پاک و درست و صادق عمل کند. مهم‌ترین شاخص دینی یک رسانه، انصاف رسانه‌ای است؛ رسانه منصف که برای مخاطب خود ارزش قائل است و فقط خود را نمی‌بیند، موفق و سالم خواهد بود.»
وی خاطرنشان کرد: «دیدن هر موضوعی از چشم مخاطب و قرار دادن خود در جایگاه او باعث می‌شود ارتباط مؤثری به وجود آید.»