امین محمودی
خبرنگار
توسعه صادرات به کشورهای همسایه خصوصاً کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا از مهم‌ترین اهداف تجاری دولت سیزدهم از آغاز تاکنون بوده به طوری که آمارهای گمرک حاکی از آن است که صادرات کالاهای ایرانی به روسیه طی 9 ماهه سال‌جاری به یک میلیون و 75 هزار تن به ارزش 563 میلیون دلار رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل به لحاظ ارزشی با رشد 27 درصدی و به لحاظ وزنی با رشد 26 درصدی مواجه شده است.
طی 9 ماهه سال‌جاری 413 هزار و 297 تن محصول کشاورزی و مواد غذایی به ارزش 282 میلیون و 785 هزار دلار از ایران به روسیه صادر شده که این میزان نشان‌دهنده رشد 10 درصدی صادرات در سال‌جاری بوده است. روس‌ها در میان محصولات کشاورزی و مواد غذایی تولید ایران بیشتر به‌ دنبال واردات محصولات شیلاتی، انواع لبنیات، میوه، سبزی و صیفی‌جات، پسته، انجیر، چای، فرآورده‌های کنسروی و خرما از کشورمان هستند. به لحاظ وزنی 38 درصد و به لحاظ ارزشی بیش از 50 درصد کالاهای صادراتی به روسیه را محصولات کشاورزی و مواد غذایی تشکیل می‌دهند از این‌رو سرمایه‌گذاری برای توسعه هر چه بیشتر صادرات این محصولات به روسیه ضروری است.به طوری که طی یک‌سال اخیر نشست‌های زیادی بین دولت، مجلس شورای اسلامی کشورمان با دومای دولتی فدراسیون روسیه صورت گرفته که حاصل آن توافقنامه‌هایی برای افزایش تجارت بین دو کشور بوده است.
صادرات ۲۸۳ میلیون دلاری محصولات کشاورزی به روسیه
در همین خصوص محمدجواد عسکری اظهار کرد: باید در حوزه قرنطینه محصولات کشاورزی هماهنگی‌ها و همکاری‌های لازم انجام شود. وی افزود: ما در حوزه محصولات کشاورزی در همه فصول می‌توانیم نیازمندی‌های روسیه را تأمین کنیم، اما در حوزه حمل‌ونقل مشکلاتی داریم به طور مثال در حمل‌ونقل جاده‌ای ممکن است هنگام صادرات تولیدات ما پشت مرز‌ها بماند. رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی مجلس با اشاره به ضرورت حذف عوارض صادراتی ادامه داد: مراودات علمی و تجاری در این حوزه می‌تواند یکی از همکاری‌ها باشد.
عسکری تصریح کرد: تأمین کود کشاورزی و کشت فراسرزمینی بویژه در حوزه تولید دانه‌های روغنی از جمله موضوعاتی است که می‌توان با یکدیگر همکاری کرد. وی تأکید کرد: مبادلات تجاری ایران و روسیه در حوزه کشاورزی در وضع مناسبی است به گونه‌ای که میزان واردات ۹ ماهه ۱۴۰۱، حدود 701 میلیون دلار و میزان صادرات ۲۸۳ میلیون دلار بوده است.
85 درصد تبادلات اقتصادی ایران و روسیه در حوزه کشاورزی است
معاون وزیر کشاورزی روسیه نیز در خصوص تجارت محصولات کشاورزی دو کشور گفت: ۸۵ درصد تبادلات اقتصادی ایران و روسیه مربوط به حوزه کشاورزی است، این درصد در سال ۲۰۲۱ حدود ۸۱ درصد بوده است که خوشبختانه افزایش پیدا کرده؛ ما غلات، جو، گندم و روغن ذرت به ایران ارسال و میوه‌جات، سبزیجات، پسته و بادام را خریداری می‌کنیم.
ایران کریدور صادرات غلات روسیه می‌شود
کاوه زرگران رئیس انجمن غلات ایران نیز در خصوص تجارت بین ایران و روسیه اظهار داشت: وضعیت تجارت ایران با روسیه در زمینه غلات و سایر زمینه‌ها پایدار و در دو سال اجرا رشد زیادی داشته است. وی افزود: مشکلات زیرساختی نیز برای توسعه تجارت دو کشور ایران و روسیه وجود دارد اما این مشکلات در حال مرتفع شدن است.
رئیس انجمن غلات ایران ادامه داد: ترکیه با روسیه کانال امنی برای تجارت با یکدیگر در نظر گرفته است تا غلات روسیه از این مسیر به دیگر کشور‌ها صادر شود؛ فعالیت ایران نیز به این شکل در حال افزایش است و از مسیر دریای خزر این عمل انجام می‌شود.  وی با بیان اینکه زیرساخت‌های دریایی برای توسعه تجارت توسط دو کشور در حال ایجاد است، تصریح کرد: روسیه همچنین نگاهی مانند ترکیه به ایران دارد که با تکمیل مسیر ریلی جنوب به شمال می‌تواند حجم بیشتری از غلات را از مسیر ایران صادر کند. زرگران با اشاره به مشکلات زیرساختی موجود در مسیر تجاری دریای خزر گفت: کشتی‌های مورد استفاده در مسیر دریای خزر برای تجارت ایران و روسیه تعداد کمی هستند و از طرفی فرسوده بوده و ظرفیت بار کمی دارند. وی افزود: زیرساخت‌های بندری روسیه در مقایسه با ایران ضعیف است و ایران در این زمینه توسعه یافته‌تر است. این کشور در تلاش برای رفع مشکلات بندری خود است. رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تهران با اشاره به اینکه میانجیگری ترکیه برای صادرات غلات روسیه در مسیر دیگری قرار دارد، ادامه داد: با توجه به گسترده بودن کشور روسیه، از مسیرهای دریایی سیاه و دریایی آزوف برای تجارت به بخشی از دنیا استفاده می‌کند و از مسیر دریای خزر نیز برای تجارت با ایران و سایر کشور‌ها بهره می‌گیرد. زرگران گفت: تکمیل کریدور ریلی شمال- جنوب در ایران باعث می‌شود حجم صادرات غلات روسیه از مسیر ایران افزایش یابد، همچنین کشتی‌ها در مسیر برگشت به روسیه کلینکر و سیمان حمل خواهند کرد. وی همچنین تأکید کرد که روسیه به‌عنوان بزرگترین صادرکننده غلات و روغن در دنیا، منبع مناسبی برای تأمین نیاز‌های وارداتی ایران در این زمینه است.