رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به قابل استفاده شدن تمام منابع ارزی کشور، خبر داد
ذوب شدن یخ دارایی‌های ارزی بلوکه شده ایران
رقم دارایی‌های آزاد شده در عراق به 10 میلیارد دلار می‌رسد که قسط اول آن پرداخت شده و مابقی نیز در حال آزاد شدن است ظرف 24 ساعت نیاز تمام بازرگانان ایرانی برای مراوده با تجار چینی تأمین می‌شود
طی روزهای اخیر بازار ارز کشور با تحولات مثبتی مواجه شده است؛ مهم‌ترین رخداد دراین بازار خروج بخشی از دارایی‌های ارزی از فریز و قابل استفاده شدن آن است که نخستین نشانه آن عرضه 300 میلیون دلار از منابع ارزی ایران درعراق درسامانه نیما بود، رقمی که براساس گفته‌های رئیس کل بانک مرکزی به 10 میلیارد دلار می‌رسد. در گشایش جدید ارزی که دیروز خبر آن رسانه‌ای شد، به یوان چین ارتباط دارد که ظرف 24 ساعت نیاز تمام بازرگانان ایرانی برای مراوده با تجار چینی تأمین می‌شود. این درحالی است که معاون اول رئیس جمهور نیز روز گذشته ازآزادسازی چندمیلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده کشور خبر داد. در همین خصوص محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در یک گفتوگوی تلویزیونی ضمن تشریح وضعیت فعلی بازار ارز، برنامه‌های آتی خود را برای به سامان رساندن این بازار اعلام کرد.
ورود بانک مرکزی به نرخ‌سازی در بازار آزاد ارز
رئیس کل بانک مرکزی از تأمین ارز صرافی‌ها با حراج روزانه در بازار متشکل، راه‌اندازی بازار مبادله ارز و طلا تا ۲ هفته آینده و تأمین ارز ۲۸۵۰۰ تومانی از محل درآمد صادرات نفت و پتروشیمی خبر داد و گفت: به همه منابع ارزی کشور دسترسی داریم و بانک مرکزی نرخ‌سازی را از این به بعد با اقدامات خود انجام خواهد داد.
فرزین، با حضور در برنامه گفتوگوی ویژه خبری شبکه یک سیما، درباره وضعیت بازار ارز گفت: ۲۰ روز پیش که در این برنامه حضور یافتم نرخ ارز در بازار غیررسمی به ۴۴ هزار تومان هم رسیده بود و پس از آنکه ما برنامه‌هایمان را اعلام کردیم، نرخ ارز ریزش داشت و نشان داد که اگر بانک مرکزی بخواهد در بازار ورود کند این کار امکان‌پذیر و مؤثر خواهد بود. وی افزود: متأسفانه از روز پنجشنبه مجدداً نرخ‌هایی در بازار آزاد مطرح شده که قابل اعتماد نیستند.
بخش زیادی از ارزهای بلوکه شده قابل استفاده شد
فرزین با ارائه گزارشی از اقداماتی که طی ۲۰ روز اخیر انجام داده است، بیان کرد: ما روز اول اعلام کردیم که به‌دنبال ثبات ارزی هستیم، ثبات ارزی هم اقدامی یک مرحله‌ای نیست. نخستین کاری که انجام دادیم مذاکرات سازنده تجاری با شرکای تجاری کشورمان در قالب دیپلماسی پولی و بانکی بود. ما طی این مدت با قطر، امارات متحده عربی، چین و عراق مذاکرات بسیار سازنده‌ای داشتیم و در تمام آنها نیز دستاوردهای بسیار خوبی داشتیم. به‌طوری که منجر شد بخش زیادی از منابع ارزی تحریم شده و مسدود شده ایران قابل استفاده شود و هم اکنون از آن استفاده می‌کنیم.
وی افزود: به‌عنوان مثال، از روزیکشنبه هفته جاری توانستیم حدود ۳۰۰ میلیون دلار از مجموع ۱۰ میلیارد دلار منابع ارز TBI را که در عراق داشتیم در بازار نیما برای کالاهای اساسی عرضه کنیم و از این به بعد این ارز را در بازار نیما عرضه می‌کنیم و همه واردکنندگان می‌توانند از آن استفاده کنند.
فرزین ادامه داد: ارزهایی که در چین داشتیم معمولاً در نیما به فروش نمی‌رفت، ولی هم اکنون در نیما به فروش می‌رسد و زمان تخصیص را که حدود ۲۱ روز طول می‌کشید به ۴۸ ساعت کاهش دادیم. همچنین توانستیم در مذاکرات بسیار سازنده‌ای که با اماراتی‌ها داشتیم عرضه ارز درهم در سامانه نیما را افزایش دهیم.
تأمین ارز ۲۸۵۰۰ تومانی بدون مشکل ادامه دارد
وی افزود: ما قول دادیم که نرخ را در سامانه نیما با میانگین ۲۸۵۰۰ تومان تثبیت کنیم و هم اکنون این کار را انجام داده‌ایم و همه نیازهای کشور با این نرخ میانگین تأمین می‌شود.
رئیس کل بانک مرکزی یادآور شد: ما در همین ماه گذشته ۳.۳ میلیارد دلار ارز که متعلق به فروش نفت و پتروشیمی‌ها بوده تخصیص داده‌ایم که با همکاری بسیار خوب صادرکنندگان رقم خورده است و جا دارد از آنها تشکر کنم.
وی ادامه داد: مذاکرات ما با این کشورها همچنان در حال انجام است و تمام ارزهایی را که در خارج از کشور داریم از طریق سامانه نیما در اختیار واردکنندگان برای واردات کالا قرار خواهیم داد.
در بازار آزاد هم ورود خواهیم کرد
رئیس کل بانک مرکزی با تأکید بر اینکه در یک فضای مجازی و ذهنی برای کشور محدودیت ایجاد کردند، افزود: در حالی که عملیات واقعی این نیست و منابع ارزی کشور آزاد است و تأمین ارز در بازار بخوبی در حال انجام است اما در فضای مجازی عددسازی می‌کنند و می‌گویند این بازار آزاد است!
فرزین تصریح کرد: ما در بازار آزاد هم ورود خواهیم کرد و شروع به نرخ‌سازی می‌کنیم لذا بانک مرکزی نرخ‌سازی را از این به بعد با اقدامات خود انجام خواهد داد.
رئیس شورای پول و اعتبار خاطرنشان کرد: آمار ۹ ماهه بانک مرکزی نشان می‌دهد که حساب کالای کشور یعنی صادرات منهای واردات، ۲۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار مثبت بوده است؛ یعنی به این میزان بیش از واردات، صادرات داشته‌ایم. میزان صادرات ما ۷۳.۴ میلیارد دلار بوده که ۳۱ درصد رشد داشته است. در حالی که واردات ما ۵۲.۹ میلیارد دلار بوده که ۱۹.۶ درصد رشد کرده است. همین باعث شده که ذخایر ارزی کشور به‌دلیل صادرات بیش از واردات، ۲۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار افزایش پیدا کند و این ذخایر هم اکنون در دسترس ماست و ما هیچ مشکلی در تأمین نیازهای ارزی کشور برای تأمین کالا نداریم.
وی ادامه داد: یکی از نیازهای دیگری که مطرح کرده بودیم، بازار متشکل ارزی بود؛ در بازار متشکل ارزی، اسکناس عرضه می‌شود که بخوبی در حال انجام است. از ابتدای امسال ۲ میلیارد و ۶۰ میلیون دلار اسکناس به بازار تزریق کرده‌ایم که قیمت آن بین ۳۷ هزار تومان تا ۳۹ هزار تومان بوده است.
تفاوت‌های ارز 28500 تومانی با دلار 4200 و 1226 تومانی
رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به نقدهایی که درباره سیاست ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی مطرح شده است و این نرخ را مثل ارز ۴۲۰۰ تومانی و ۱۲۲۶ تومانی دانسته‌اند، گفت: نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان با سیاست‌های تثبیت قبلی تفاوت‌هایی دارد. بانک مرکزی مکلف است ارز را در سامانه نیما با نرخ ETS و طبق قانون با نوسان ۲ درصدی عرضه کند. در روزی که نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی اعلام شد، نرخ ارز ETS حدود ۲۹ هزار تومان بود و نرخ ۲۸ و ۵۰۰ تومانی در واقع میانگین است. وی افزود: نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی بودجه دولت را به تعادل می‌رساند. دولت در حال حاضر بودجه خود را با نرخ ۲۳ هزار تومان تحویل مجلس داده است، بنابراین، این نرخ بودجه دولت را به تعادل می‌رساند و حتی دولت ارز حاصل از نفت خود را در این نرخ می‌تواند با قیمتی بیشتر بفروشد. البته در رابطه با کالاهای اساسی ممکن است ارز با نرخ کمتری خریداری شود. فرزین در ادامه تأکید کرد: با این نرخ تعادل مصرف کننده برقرار خواهد شد و در واقع قیمت کالاهای اساسی مورد نیاز مردم با افزایش نرخ ارز، افزایش پیدا نمی‌کند. به همین دلیل نرخ ۲۸ و ۵۰۰ تومانی برای مصرف‌کنندگان نیز اقدام مثبتی است.
راه‌اندازی بازار مبادله ارز و طلا تا ۲ هفته آینده
رئیس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: من قول دادم که بازار مبادله طلا و ارز را راه‌اندازی کنم. این بازار تا دو هفته آینده راه‌اندازی خواهد شد. در این بازار نه تنها اسکناس‌های فعلی را عرضه خواهیم کرد بلکه از طریق سامانه «ناخدا» نیز تأمین ارز نیازهای ارزی انجام خواهد شد، مثلاً افرادی که فرزند آنها خارج از کشور دانشجو است، افرادی که بیماری در خارج کشور دارند، آژانس‌های گردشگری و سایر موارد نیازهای ارزی خود را در این بازار که نرخ و تابلو مخصوص به خود را خواهد داشت، تأمین خواهند کرد. فرزین تأکید کرد که تخصیص ارز به این گروه‌ها بر اساس مستندات ارائه شده خواهد بود.
افزایش سقف فروش ارز به افراد تا 5 هزار یورو
وی درباره علت اینکه چرا عرضه ارز از سوی صرافی‌ها را مطرح کرده‌ایم، گفت: صرافی‌ها را آزاد کرده‌ایم که بتوانند خرید و فروش کنند و در حالی که قبلاً تا ۲۰۰۰ یورو می‌توانستند به افراد بفروشند، اکنون این رقم را به ۵ هزار یورو افزایش داده‌ایم. اگر صرافی‌ها کسری داشتند ما در بانک مرکزی آن را تأمین خواهیم کرد.
راه‌اندازی امکان سواپ و فیوچرز در بازار مبادله طلا و ارز؛ بعد از ثبات ارزی
رئیس کل بانک مرکزی در ادامه صحبت‌های خود با تأکید بر اینکه اقدامات لازم برای ایجاد بازار مبادله ارز و طلا انجام شده و تا دو هفته دیگر بازار مبادله ارز و طلا ایجاد می‌شود، گفت: تمام نیازهای خدماتی ارزی را که بالغ بر ۴۰ نوع نیاز ارزی است، تأمین خواهیم کرد. وی در ادامه اظهار کرد: در طی این مدت نیز به‌دلیل هیجاناتی که در بازار آزاد به جود آمده است، با دستورالعمل جدید، ارز را تأمین خواهیم کرد تا بازار مبادله ارز و طلا ایجاد شود.
فرزین در رابطه با بازار مبادله ارز و طلا گفت: در این بازار علاوه بر اسکناس، بازار حواله را نیز راه‌اندازی می‌کنیم و به‌دلیل اینکه طلا نیز در این بازار مبادله می‌شود، سکه نیز در این بازار وجود دارد. همچنین از ابزارهای لازم برای بازار ارز از قبیل ابزار سوآپ استفاده خواهیم کرد.
وی با اشاره به اینکه افق بلندمدتی برای بازار مبادله در نظر گرفته شده، تأکید کرد: در حال حاضر فضا هیجانی است و به این دلیل سعی می‌کنیم در این بازار همه نیازها را برطرف کنیم و پس از آن از سایر ابزارهایی که در بازارهای ارز دنیا از آن استفاده می‌شود، بهره خواهیم برد. در این بازار به‌دنبال راه‌هایی هستیم تا از ابزارهایی مثل سوآپ، فوروارد و فیوچر استفاده شود. اما این اقدامات موکول به آینده می‌شود و در حال حاضر به‌دنبال ایجاد ثبات در بازار هستیم.
برنامه بانک مرکزی برای عرضه سکه در بورس
وی در رابطه با عرضه ربع سکه گفت: عرضه ربع سکه در قیمت آن به شدت مؤثر بود اما با افزایش انتظارات تورمی فاصله بین قیمت فروش ما و بازار ایجاد شد، همچنین گفتنی است که حباب سکه انتظاری است و برنامه ما نیز برای عرضه مستمر است و اگر نیاز باشد سکه تمام نیز عرضه خواهیم کرد.
برش
گشایش ارزی جدید؛ تخصیص «یوان» در سامانه نیما
تأییدیه تخصیص ارز یوان برای بازرگانان طی ۲۴ ساعت در سامانه جامع ارزی انجام می‌گیرد. بانک مرکزی اعلام کرد که با توجه به گشایش‌های ارزی انجام شده و تمهیدات صورت گرفته اخیر در تعامل با کشور چین، تمام بازرگانانی که قصد پرداخت ارز به ذی نفعان طرف تجاری خود در کشور چین را دارند به محض ثبت درخواست تخصیص ارز یوان در سامانه جامع ارزی، می‌توانند طی ۲۴ ساعت تأییدیه تخصیص ارز را از سامانه دریافت و نسبت به تدارک انتقال ارز اقدام کنند.