امین محمودی
خبرنگار

فرآورده‌های لبنی یکی از مهمترین کالاهای صادراتی بخش کشاورزی است که طی سالیان اخیر ارزآوری زیادی برای کشورمان به همراه داشته است، به‌طوری که هم‌اکنون بخش زیادی از بازار کشورهای همسایه از جمله عراق، افغانستان و کشورهای اوراسیا در اختیار صادرکنندگان ایرانی است.
با توجه به حمایت‌های دولت سیزدهم و وزارت جهاد کشاورزی در 9 ماه اخیر نه‌ تنها صادرات لبنیات با کاهش روبه‌رو نشد بلکه رشد 66 درصدی را نیز تجربه کرده است.
این مهم با توجه به افزایش دیپلماسی اقتصادی و استفاده از ظرفیت بازارهای بزرگ همسایه صورت گرفته است به طوری که با توجه به توافقات صورت گرفته برای صادرات محصولات لبنی به چین و روسیه باید در ماه‌های آتی نیز شاهد رشد بیشتر صادرات این محصولات در مقایسه با سنوات قبل باشیم.
از طرف دیگر انتظار می‌رود با اجرایی شدن طرح کالابرگ الکترونیکی مصرف لبنیات در کشور با افزایش قابل توجهی روبه‌رو شود به همین دلیل طبیعتاً این امر زمینه‌ساز افزایش تولید محصولات لبنی و سودآوری بالای کارخانجات لبنی خواهد بود.
افزایش 66 درصدی صادرات لبنیات در 9 ماهه سال‌جاری
براساس آمارهای گمرک در 9 ماهه سال‌جاری 371 هزار و 304 تن فرآورده‌های لبنی به ارزش 528 میلیون و 208 هزار دلار صادر کشور شده، به طوری که طبق این آمار بیشترین میزان صادرات مربوط به خامه و شیر بوده است.
این در حالی است که در همین بازه زمانی در سال گذشته 350 هزار و 735 تن فرآورده لبنی به ارزش 317 میلیون و 901 هزار دلار صادر شده بود که این امر نشان‌دهنده رشد 6 درصدی به لحاظ وزنی و 66 درصدی به لحاظ ارزشی است.
در حال حاضر یکی از اصلی‌ترین فرآورده‌های لبنی صادراتی کشورمان خامه و شیر است به‌طوری که در سال‌جاری 90 هزار و 285 تن خامه و شیر به ارزش 93 میلیون و 717 هزار دلار صادر شده که عمده مقاصد صادراتی این محصول ارمنستان، ازبکستان، افغانستان، امارات، بحرین، پاکستان، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، سومالی، عراق، کویت، گرجستان، قطر، مالزی، هلند، قرقیزستان و قزاقستان بوده است.
شیر خشک صنعتی و اطفال نیز یکی دیگر از فرآورده‌های لبنی است که سهم زیادی در صادرات طی 9 ماهه سال‌جاری داشته، به طوری که طی این مدت 83 هزار و 160 تن شیرخشک به ارزش 216 میلیون و 895 هزار دلار صادر شده که عمده مقاصد صادراتی این محصول نیز ارمنستان، ازبکستان، افغانستان، امارات، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ترکیه، جمهوری‌آذربایجان، سوریه، عراق، گرجستان و لبنان بوده است.
همچنین طی این مدت 71 هزار و 665 تن پنیر و آب پنیر به مقاصد کشورهایی همچون روسیه، قرقیزستان، قزاقستان، ارمنستان، عمان، قطر، کانادا، کویت، گرجستان، نروژ، هلند، یمن، مالزی، عراق، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، تایلند، پاکستان، بحرین، آلمان، انگلیس، امارات و افغانستان به ارزش بیش از 92 میلیون دلار از کشور صادر شده است.
 از طرف دیگر 53 هزار و 540 تن دوغ و کفیر نیز به ارزش 28 میلیون دلار صادر شده که عمده مقاصد صادراتی این فرآورده لبنی نیز کشورهای اتریش، عراق و دیگر کشورهای خلیج فارس و همچنین کشورهای اوراسیا بوده است.
طی این مدت همچنین 20 هزار و 176 تن ماست به ارزش حدود 10 میلیون دلار، 10 هزار و 894 تن کره به ارزش حدود 39 میلیون دلار و 24 هزار و 432 تن بستنی به ارزش 41 میلیون و 474 هزار دلار صادر شده است.
صادرات سایر فرآورده‌های لبنی از کشور نیز طی 9 ماهه سال‌جاری به 16 هزار و 592 تن به ارزش بیش از 7 میلیون دلار رسیده است.
تسهیلات دولت سیزدهم برای افزایش صادرات لبنیات
یکی دیگر از تصمیمات دولت سیزدهم که نقش زیادی در افزایش صادرات فرآورده‌های لبنی داشت، حذف عوارض صادرات شیرخشک و خامه فله بود.
به طوری که ستاد تنظیم بازار در اوایل خرداد ماه سال‌جاری عوارض 15 هزار تومانی صادرات هر کیلو شیرخشک صنعتی و خامه فله‌ای جهت حفظ تولید داخل و جلوگیری از ضرر و زیان دامداران و تولیدکنندگان را تا پایان سال‌جاری حذف کرد.همین امر سبب شد که علاوه بر افزایش قابل توجه تولید شیرخشک در کشورمان بخش زیادی از این محصول صادر و بیشترین ارزآوری صنایع لبنی نیز از این طریق تأمین شود.
از طرف دیگر دولت سیزدهم نیز از ابتدای اصلاح ارز ترجیحی اعلام کرد که به کارخانجات و صنایع لبنی تسهیلاتی ارائه خواهد داد.
به طوری که در همین خصوص محمد جواد عسکری، رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع ‌طبیعی و محیط‌زیست مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه باید در نظام تولید کشور هدفمند عمل کرد، اظهار داشت: حمایت از تولیدکنندگان محصولات لبنی یکی از اولویت‌های نظام تولید در بخش دامپروری محسوب می‌شود که در این راستا باید با پشتیبانی بخش کشاورزی، تأمین اعتبارات یارانه‌ای و سایر تسهیلات بتوانیم علاوه بر تولید نسبت به تحقق منافع حقوق مصرف‌کنندگان نقش‌آفرینی داشته باشیم.
وی با اشاره به اهمیت و ضرورت تأمین نقدینگی لازم در فرایند تولید، افزود: تأمین مالی واحدهای تولیدی باید بر اساس شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه پیش‌بینی شود تا علاوه بر سرمایه در گردش امکان اجرای طرح‌های توسعه‌ای نیز فراهم باشد.
عسکری با تأکید بر اینکه برخی از کالاها در سبد مصرفی خانوارها نقش حیاتی دارد، گفت: باید در تولید محصولات و فرآورده‌های لبنی از نظر کمی و کیفی در وضعیت مطلوبی قرار داشته باشیم که دستیابی به آن نیازمند رفع مشکلات موجود تولیدکنندگان این حوزه است‌.