کنگره بینالمللی زنان تأثیرگذار یک ماه پس از اخراج ایران از کمیسیون مقام زن برگزار شد
ابتکار ایران در دفاع از حقوق زنان جهان
گروه سیاسی/ یک ماه پس از حذف سیاسی ایران از کمیسیون مقام زن سازمان ملل متحد، تهران میزان 300 زن تأثیرگذار از بیش از 90 کشور جهان بود. رأی سیاسی از سوی بلوک غرب و کشورهایی که به لحاظ سیاسی و اقتصادی وابسته بودند، بر آن بود تا به مثابه پازل تکمیلکننده اغتشاشات در ایران عمل کند. حذف سیاسی ایران از کمیسیون مقام زن، اهداف دیگری را نیز دنبال میکرد که انزوای سیاسی ایران و در عین حال تداوم ادعای جهانشمولی ارزشهای غربی در حوزه زنان از جمله آنها بود، اما حضور زنان تأثیرگذار جهان از کشورهای مستقل در تهران، خط بطلانی بر ادعای غرب مبنی بر جهانشمول بودن ارزشهای آنها و نیز در دست داشتن ابتکارعمل در زمینه حقوق و فعالیتهای اجتماعی، علمی و سیاسی زنان در سراسر جهان بود. در این میان آنچه قابل پیشبینی بود، تلاش رسانههای غربی برای تخفیف دادن یا ندیده گرفتن این رویداد مهم بینالمللی بود، اما آنچه عجیب و چه بسا غیرقابل پیشبینی مینمود، این واقعیت بود که برخی جریانها و رسانههای داخلی نیز در ادامه رقابتهای داخلی، با غرب همسو شده و این دستاورد بینالمللی و نه متعلق به دولت، بلکه متعلق به جمهوری اسلامی ایران را نادیده بگیرند.
حذف سیاسی با 29 رأی!
حذف جمهوری اسلامی ایران از کمیسیون مقام زن در سازمان ملل، برنامهای بود که از سوی امریکا ترتیب داده شد و در نهایت هم با فشارها و لابی سیاسی این کشور به سرانجام رسید؛ امری که کارشناسان و صاحبنظران آن را اقدامی سیاسی و در ادامه آشوبافکنیهای داخلی قلمداد کردند. 24 آذرماه و پس از هفتهها لابی مقامهای امریکایی و فضاسازی رسانههای این کشور، حذف ایران از کمیسیون مقام زن به رأی گذاشته شد و در نهایت با ۲۹ رأی موافق، ۸ رأی مخالف و ۱۶ رأی ممتنع به تصویب رسید. کمیسیون مقام زن سازمان ملل متحد دارای ۴۵ عضو است که به نوبه خود بالاترین نهاد نظارتی سازمان ملل متحد در زمینه برابری جنسیتی و کمک به پیشرفت زنان در جهان به شمار میرود؛ هرچند نوع تصمیمگیری اخیر در این کمیسیون نشان داد همچنان رقابتهای بینالمللی و جهتگیریهای مبتنی بر قطببندیهای جهانی، بر مسأله اجتماعی و فرهنگی به نام مقام و حقوق زن سایه افکنده است.
زنان 90 کشور در تهران
کمیسیون مقام زن سازمان ملل متحد بهرغم اهمیت در موضوعات ادعایی، یعنی بالاترین نهاد نظارتی سازمان ملل متحد در زمینه برابری جنسیتی و کمک به پیشرفت زنان در جهان، اما دارای 45 عضو است. این امر به علاوه اکثریت وابسته به غرب در این کمیسیون که با رأیگیری علیه ایران مشخص شد، نشان داد این کمیسیون نمیتواند مدعی توجه به همه فرهنگها، ارزشها، نهادها و جوامع سایر ملل متحد باشد، بلکه بیشتر بر آن است تا ارزشهای غربی مربوط به حوزه زنان را به دیگر کشورها دیکته کند. در همین راستا است که اهمیت نخستین کنگره بینالمللی زنان تأثیرگذار در تهران مشخص میشود؛ کنگرهای که با حضور 300 زن سیاستمدار و عالم از بیش از 90 کشور جهان برگزار شد. حضور این تعداد زن از این کشورها که تعدد کشورهای حاضر در اجلاس تهران بیشتر از کشورهای حاضر در کمیسیون مقام زن سازمان ملل است، نشاندهنده تلاش موفق ایران در شکست یکجانبهگرایی و انحصار ادعاها در حوزه ارزشها و حقوق زنان در جهان است. به عبارت دیگر هرچند جمهوری اسلامی ایران تلاش کرد با حضور در آن کمیسیون، دیدگاههای خود را در حوزه زنان از تریبون سازمان ملل مطرح کند، اما پس از لابی سیاسی امریکا و خروج از این کمیسیون، ابتکارهای مستقل دیگری را برای ارسال پیام خود به جهان در حوزه زنان دنبال کرد. این واقعیتی است که انسیه خزعلی، معاون رئیسجمهور در امور زنان و خانواده به آن اشاره کرد. وی در اینباره گفت: «استکبار نمیتواند با فشار و ارعاب و با حکم کردن خارج از ضوابط و قوانین، آن چیزی را که میخواهد به جهان و به طور خاص به زنان تحمیل کند؛ زنان مستقلاً ارتباطشان را با هم حفظ میکنند و ما صدایمان را به گوش جهانیان خواهیم رساند.»
گامی در جهت احقاق حقوق حقه زنان در عالم
کنگره بینالمللی زنان تأثیرگذار، علاوه بر ارتباط مستقل زنان در کشورهای مستقل، گامی در جهت احقاق حقوق زنان در عالم نیز بود، همانطور که آیتالله رئیسی نیز به آن اشاره کرد. رئیسجمهور در سخنرانی خود در این کنگره با بیان اینکه این نشست و گفتوگوها میتواند راههایی را برای همکاری بین کشورها و ملتها بگشاید، دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران درباره زن را تبیین کرد و گفت: «ما تردیدی نداریم که زن و مرد بر اساس خلقت تفاوت دارند، اما بر اساس انسانیت هیچ تفاوتی بین زن و مرد وجود ندارد. زن و مرد در رسیدن به قلههای انسانی هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند و هر کس در این مسیر بیشتر تلاش کند به قلههای اخلاق، معنویت و انسانیت خواهد رسید.» آیتالله رئیسی با بیان اینکه زن نباید در جوامع در حاشیه باشد یا در انزوا قرار گیرد، تصریح کرد: «نگاه متحجرانه به زن و نگاه ابزاری قدرتها و سیاستمداران غربی به زن هر دو محکوم به شکست و مردود هستند. تعریف صحیح از زن این است که زن و مرد هر دو یک انسان هستند و حتی زنانی هستند که روی مردان تأثیرگذار هستند.» وی در بخش دیگری از سخنان خود به گوشهای از مشارکت و اثرگذاری زنان در عرصههای مختلف اشاره کرد و گفت: همچون این واقعیت که «امروز در کشور ما بیش از ۳۰ درصد اساتید دانشگاهی، بیش از ۳۴ درصد فعالان در حوزه پزشکی و درمانی و قریب به ۶۰ درصد از ظرفیت مراکز علمی و دانشگاهی مربوط به زنان و دختران ایرانی و همچنین ۳۰ درصد از مناصب و پستهای مدیریتی و کارشناسان ارشد ما در اختیار بانوان اثرگذار ایرانی است.»
سکوت مدعیان داخلی زن، نسبت به کنگره بینالمللی
آیتالله رئیسی در سخنان خود بر چند واقعیت اشاره کرد؛ واقعیتهایی چون جایگاه زنان در عرصه حقوق و قوانین، در فرهنگ دینی و در نهایت در واقعیتهای اجتماعی و سیاسی و علمی کشور. همچنان که تنوع میهمانان خارجی و نیز زنان برگزیده ایرانی و خارجی که از آنان تجلیل شد، نشان داد این کنگره ارزشهای فراگیری را در حوزه زنان دنبال میکند؛ ارزشهایی که فراتر از مرزها تعریف میشوند و مرزی برای فعالیت زنان در حوزههای مختلف علمی و فرهنگی نمیشناسند. هرچند از قبل پیشبینی میشد این رویداد مهم بینالمللی از سوی رسانههای غربی بایکوت شود، اما عجیبتر سکوت رسانههای داخلی جریان اصلاحات نسبت به این رویداد بود. این رسانهها و جریانها بهرغم ادعای جلوداری در حقوق زنان و همراهی با شعار «زن، زندگی، آزادی» عملاً حضور این زنان برجسته ایرانی و بینالمللی را نادیده گرفتند.
چنین سکوتی منافاتی جدی با ادعاهای آنان دارد؛ تعارض و تناقضی که پیشتر در حوزههای مختلف نیز دیده و تکرار شده بود.