تولید ۱۲۵ میلیون تن محصول کشاورزی
ضریب خودکفایی در بخش کشاورزی به ۸۰ درصد رسید
نفیسه امامی
خبرنگار
وزارت جهاد کشاورزی رسالت مهم امنیت غذایی کشور را عهده‌دار است که این موضوع با تلاش کشاورزان و استفاده از راهکارهای گوناگون، علاوه بر حفظ امنیت غذایی و تأمین غذا، منجر به تولید مازاد بر مصرف محصولات کشاورزی شده است، اگرچه تولید محصولات کشاورزی نیاز داخلی را تا سهم زیادی پاسخ می‌دهد، اما ظرفیت کشور در تولید این محصولات بسیار بیشتر از میزان کنونی می‌تواند باشد که براساس سیاستگذاری‌ها و استفاده از ماشین‌آلات به روز و مکانیزه می‌توان به این مهم دست یافت.
حمایت یارانه‌ای از توسعه کشاورزی، استفاده از بذرهای اصلاح شده برای افزایش عملکرد در واحد سطح، اعطای کودهایی با بازدهی بالا به کشاورزان و زهکشی اراضی کشاورزی از جمله راهکارهایی است که کشورهای مختلف برای افزایش تولید محصولات کشاورزی و تأمین امنیت غذایی خود به کار می‌برند.
بر اساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی، کشور با تولید سالانه ۱۲۵ میلیون تن محصول کشاورزی، توانسته ضریب خودکفایی در این بخش را به ۸۰ درصد برساند. طی دو سال زراعی اخیر ،دولت سیزدهم با افزایش قابل توجه قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی و حمایت از کشت دیگر محصولات توانسته میزان امنیت غذایی خود را با افزایش قابل توجهی روبه رو کند تا انبارهای کشور مملو از مواد غذایی و غلات باشند.
خیام نکویی، معاون وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به تولید بیش از 120 میلیون تن محصول کشاورزی گفته است: «۱۵ میلیارد دلار ارز برای واردات ۲۰ درصد مواد غذایی مورد نیاز از کشور خارج می‌شود، بنابراین باید با تغییر الگوی کشت در عرضه محصولات کشاورزی به خودکفایی برسیم.»
وی با بیان اینکه تغییر الگوی کشت و امنیت غذایی و آب جزو سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب است، می‌افزاید: «منظور از امنیت غذایی، اقتدار غذایی است و میزان تولیدات محصولات کشاورزی باید به گونه‌ای باشد تا بتوانیم بخشی از غذای کشورهای نیازمند را نیز فراهم کنیم.
استکبار جهانی از غذا به‌عنوان ابزاری برای به سلطه در آوردن دولت‌ها استفاده می‌کند و امنیت غذایی به‌عنوان مسأله درجه یک کشور مدت‌ها فراموش شده بود.»
افزایش 17 درصدی تولید محصولات زراعی در گزارش فائو
سازمان جهانی خواربار و کشاورزی (فائو) در تازه‌ترین گزارشی که از وضعیت تولیدات کشاورزی ایران منتشر کرده است، میزان تولید غلات در سال زراعی ۱۴۰۱ را ۲۱ میلیون تن اعلام کرده و از رشد ۱۷ درصدی آن نسبت به سال زراعی ۱۴۰۰ خبر داده است.
فائو در گزارش خود، ۱۳ میلیون تن از این ۲۱ میلیون تن را سهم گندم اعلام و از رشد خیره‌کننده ۶۳ درصدی تولید گندم کشورمان نسبت به سال گذشته خبر داده است.
ذخایر غلات ایران با یک میلیون تن افزایش نسبت به سال قبل به ۱۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تن رسیده، در صورتی که ذخایر غلات جهان ۸۵۷ میلیون تن است.
براساس آمارهای فائو، ایران در تولید 20 محصول کشاورزی طی سال 2021 از رتبه‌های تک رقمی در جهان برخوردار بوده است. ایران در تولید 20 محصول کشاورزی از جمله محصولات مهمی مثل زعفران، انار، گردو، پسته، خرما و عسل رتبه‌هایی از 2 تا 9 داشته است.
گندم و برنج به‌عنوان دو غله مهم در سال ۱۴۰۱ با افزایش قابل ملاحظه تولید در ایران مواجه شده‌اند. تولید گندم ایران که در سال زراعی ۱۴۰۰ بالغ بر ۱۰٫۴ میلیون تن اعلام شده بود در سال زراعی ۱۴۰۱ با رشد ۲۵ درصدی به ۱۳ میلیون تن رسیده است.
علاوه بر گندم، برنج به‌عنوان دومین محصول پرمصرف برای خانوارهای ایرانی، رشد 25 درصدی را طی سال جاری در کشور داشته است که علاوه بر رشد تولید، با کیفیت بالا و کاهش میزان ضایعات همراه بوده است. براساس گزارش فائو تولید برنج در ایران نیز طی سال زراعی 1401 بالغ بر 3٫5 میلیون تن اعلام شده است که این رقم 20 درصد بیشتر از تولید 2٫9 میلیون تنی برنج ایران در سال زراعی 1400 بوده است.
استان مازندران با تأمین بیش از ۴۰درصد برنج کشور، رتبه اول تولید این محصول را دارد که با تبعیت از الگوی کشت می‌تواند در برنامه بلند مدت، افزایش یک میلیون تنی تولید محصولات کشاورزی در مازندران را به‌دنبال داشته باشد و میزان 40 درصدی تولید برنج را 50 درصد ارتقا دهد.
با توجه به حمایت‌های دولت از بخش کشاورزی، علاوه بر رشد تولید گندم و برنج، تولید جو نیز به 30 درصد رشد طی سال جاری رسیده و ایران در تولید ذرت علوفه‌ای به خودکفایی 14 میلیون تنی رسیده است.
با توجه به افزایش 160 درصدی ذخایر مواد غذایی در کشور نسبت به سال گذشته و ظرفیت 21 میلیون تنی سیلوها و انبارهای نگهداری غلات در ایران، مشکلی برای تأمین موادغذایی وجود ندارد. ضمن اینکه سازمان جهاد کشاورزی با تأمین کالاهای اساسی از طریق تولید داخل و واردات، ضریب امنیت غذایی در کشور را بالا برده است.