رویترز گزار ش داد
صادرات نفت ایران بدون توافق هستهای هم افزایش یافت
از ابتدای روی کار آمدن جواد اوجی، توسعه و تکمیل طرحهای نیمهتمام وزارت نفت در اولویت قرار گرفت و با برنامهریزیهایی که انجام شد ضمن شتاببخشی به طرحهای نیمهکاره، اولویتهای جدیدی نیز برای تحقق اهداف وزارت نفت در دولت سیزدهم در دستور کار قرار گرفت. اهدافی از جمله جذب سرمایههای داخلی و خارجی با توسعه دیپلماسی انرژی، افزایش صادرات نفتخام و میعانات گازی و افزایش صادرات گاز طبیعی. اکنون منابع غربی گزارش دادهاند که صادرات نفت ایران در دو ماه آخر سال ۲۰۲۲، با وجود تحریمهای امریکا، به رکورد بالای جدیدی صعود کرد و شروع قوی در ابتدای سال ۲۰۲۳ داشته است. صادرات نفت ایران پس از خروج دونالد ترامپ، رئیسجمهور وقت امریکا از توافق هستهای در سال ۲۰۱۸ و وضع مجدد تحریمها، متأثر شد. اما صادرات نفت ایران پس از آغاز ریاستجمهوری جو بایدن که بهدنبال احیای توافق هستهای بود، افزایش پیدا کرد و طبق برخی برآوردها، به بالاترین میزان از سال ۲۰۱۹ رسید. رشد صادرات ایران با وجود موانعی مانند بنبست مذاکرات هستهای و رقابت از سوی نفت ارزان روسیه، حاصل شده است.
شرکت مشاوره انرژی «اس وی بیاینترنشنال» اعلام کرد که صادرات نفت ایران در دسامبر به ۱,۱۳۷ میلیون بشکه در روز رسید که ۴۲ هزار بشکه در روز در مقایسه با نوامبر افزایش داشت و بر مبنای برآوردهای قبلی، بالاترین آمار صادراتی بود که این شرکت در سال ۲۰۲۲ گزارش کرده بود. سارا وخشوری، رئیس شرکت «اس وی بیاینترنشنال» در این خصوص گفت: در مقایسه با دوران دولت ترامپ، مقابله یا اقدام جدی علیه صادرات نفت ایران وجود نداشته است. صادرات نفت ایران از ابتدای ژانویه تاکنون، بالاتر از ماههای پیش بوده است. وی در ادامه خاطرنشان کرد: تقاضای کمتر از سوی چین و صادرات روسیه به چین، چالش عمده برای صادرات ایران است.
عمده نفت ایران همچنان به سمت خاور دور به خصوص چین میرود. ایران همچنین به ونزوئلا برای صادرات نفت خود، کمک میکند. اما آدرین واتسون، سخنگوی شورای امنیت ملی در کاخ سفید گفت: اجرای تحریمها از سوی دولت با قدرت انجام میشود. ما برای اقدام علیه دور زدن تحریمهای صادرات نفت به همراه تحریمها علیه فروش موشک و پهپاد و نقض حقوق بشر، تردید نداشته و نخواهیم داشت. شرکت مشاوره پترو لجستیک که عرضه نفت را رصد میکند، اعلام کرد شاهد روند صعودی صادرات نفت ایران بوده که از نظر این شرکت، در دسامبر به بالاترین حد از مارس سال ۲۰۱۹ رسیده است.
شرکت تحلیل داده کپلر هم صادرات نفت ایران را در نوامبر ۱,۲۳ میلیون بشکه در روز تخمین زد که بالاترین میزان از اوت سال ۲۰۲۲ و نزدیک به رکورد صادرات ۱,۲۷ میلیون بشکه در روز در آوریل سال ۲۰۱۹ بود. چین بزرگترین مشتری نفت ایران است. ایران همچنین سال گذشته نقش خود را در ونزوئلا که تحت تحریمهای امریکا قرار دارد، گسترش داد و نفت سبک برای پالایش و مواد رقیقکننده برای تولید گریدهای نفتی قابل صادرات به این کشور امریکای جنوبی ارسال کرد. بر اساس گزارش رویترز، هیچ آمار قطعی برای صادرات نفت ایران وجود ندارد و برآوردهای مختلفی در این خصوص ارائه میشود. شرکتهای رصدکننده نفتکش، از متدهای مختلفی برای رصد جریان تجارت نفت استفاده میکنند که شامل اطلاعات ماهوارهای، آمار بارگیری محمولههای نفتی و اطلاعات منابع آگاه است.
ایران معمولاً آمار صادرات نفت خود را اعلام نمیکند. طبق برآورد شرکت تحلیلی ورتکسا، واردات نفت چین از ایران در دسامبر، به رکورد ۱,۲ میلیون بشکه در روز رسید که ۱۳۰ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش داشت. عمده این واردات به شاندونگ رفت که محل فعالیت پالایشگاههای خصوصی چینی است که از نیمه دوم سال ۲۰۲۲ با افت تقاضای داخلی و ضعیف شدن حاشیه سود پالایش، متقاضی خرید گریدهای نفتی ارزان بودهاند.
واحد مطبوعات وزارت خارجه چین در پاسخ به درخواست رویترز برای توضیح در اینباره، بدون اشاره مستقیم به موضوع خرید نفت ایران توسط چین، گفت: همکاری مشروع و معقول میان ایران و چین در چهارچوب قوانین بینالمللی، باید رعایت و محترم شمرده شود. طبق اطلاعات شرکت ورتکسا، صادرات نفت اورال روسیه که رقیب اصلی نفت ایران است، در دسامبر پس از اجرای سقف قیمت گروه هفت برای فروش نفت روسیه، کاهش پیدا کرد.