گروه اقتصادی
سومین تولیدکننده گاز جهان یعنی ایران بزودی رکورد تولید یک میلیارد متر مکعب گاز در هر روز را هم می‌شکند. درحالی که به گفته رئیس جمهوری «در زمان پیروزی انقلاب، مقدار تولید گاز کشور ۱۱۰ میلیون متر مکعب در روز و در روز شروع به کار دولت یازدهم، ۶۲۵ میلیون متر مکعب در روز بوده است.» اما این اتفاق مهم چگونه رقم خواهد خورد و تا دستیابی ایران به این مقام چه کارهایی انجام شده است؟
افزایش 2.5 برابری تولید گاز در 6 سال
مهم‌ترین رخداد گازی کشور را شاید بتوان در عسلویه و میدان گازی پارس جنوبی جست‌و‌جو کرد. میدانی مشترک که قطر سال‌ها به‌عنوان رقیب ایران از آن گاز برداشت می‌کرد و حجم گاز استحصالی آن چند برابر ایران بود. اما در سال 92 تا 98 ورق برگشت و اگرچه تولید تجمعی را نمی‌توان جبران کرد اما امروز تولید روزانه گاز ایران از این میدان بیش از قطر است. آمارهای قابل استناد نشان می‌دهد که در دی ماه امسال ایران روزانه 630 میلیون متر مکعب از این میدان گاز برداشت کرده است. درحالی که سال 92 این رقم معادل 285 میلیون متر مکعب در روز بوده است. یعنی امروز ایران 2.5 برابر ابتدای دولت یازدهم از این میدان گاز استحصال می‌کند.اتفاقی که با برداشت گاز از13 فاز اسمی جدید در این میدان بزرگ گازی رقم خورده است.
تولید بیش از 850 میلیون متر مکعب در هر روز
مطابق با آخرین آمار اعلامی ایران در مجموع بیش از 850 میلیون متر مکعب در هر روز گاز تولید می‌کند که بخش اندکی از این گاز به کشورهایی نظیر عراق و ترکیه و ارمنستان صادر می‌شود. بیش از 600 میلیون متر مکعب آن فقط در بخش خانگی مصرف می‌شود که غیر مولد است و ارزش افزوده‌ای به کشور اضافه نمی‌کند.
افزایش 150 میلیون مترمکعبی گاز تا پایان سال
بر اساس آماری که وزارت نفت اعلام می‌کند تا پایان سال حدود 150 میلیون متر مکعب به تولید گاز کشور اضافه خواهد شد.
درباره محل افزایش این حجم از گاز تولیدی، محمد مشکین فام، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس که مجری افزایش تولید از میدان مشترک پارس جنوبی است، می‌گوید: «بخشی از این افزایش تولید مربوط به میدان پارس جنوبی است. به طوری که سکوهایی از فازهای 14، 24، 13 تکمیل شده‌اند و تا پایان سال بیش از 45 میلیون متر مکعب به ظرفیت تولید روزانه گاز می‌افزایند.»
او در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما ادامه می‌دهد: «به طور کلی حدود 70 میلیون متر مکعب از 150 میلیون متر مکعبی که در طرح افزایش تولید گاز آمده است از میدان پارس جنوبی خواهد بود.»
به‌گفته مشکین فام سهم پارس جنوبی بیش از 70 درصد تولید گاز کشور است و وقتی تولید گاز به هزار میلیون متر مکعب برسد، 700 میلیون متر مکعب آن متعلق به میدان عظیم پارس جنوبی خواهد بود. براساس برنامه‌ریزی‌ها، 28 میلیون متر مکعب ظرفیت گازی نیز از محل در مدار قرار گرفتن خط لوله شانزدهم فراهم خواهد شد.

گروه اقتصادی
«در ابتدای پیروزی انقلاب 4500 کیلومتر ‌راه‌آهن در کشور داشتیم؛ فقط در این دولت، در این 6 سال، 1200 کیلومتر راه‌آهن اضافه شده و حدود 1000 کیلومتر هم تا پایان دولت اضافه خواهد شد.» این بخشی از سخنان رئیس جمهوری در مراسم گرامیداشت 22 بهمن ماه است. حسن روحانی با اشاره به دستاوردهای اقتصادی دولت در زمان تحریم، بهره‌برداری آزمایشی از یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های عمرانی کشور را اعلام کرد. روحانی گفت: «دستور می‌دهم به وزارت راه که جاده عظیم تهران-شمال را که تکمیل شده است، از فردا (امروز چهارشنبه) رفت و آمد آزمایشی را باز کند تا ان‌شاء‌الله از اوایل اسفند این جاده مهم که یکی از افتخارات مهندسی ایران است، افتتاح خواهد شد. ارزش این پروژه ۱۰ هزار میلیارد تومان است.»
افتتاح 368پروژه
علاوه بر افتتاح آزمایشی آزادراه تهران- شمال در دهه فجر امسال، 368 پروژه با اعتباری بالغ بر ۲۳۳۴ میلیارد تومان افتتاح شد که بهره‌برداری از ۴۲۲ کیلومتر راه و بزرگراه با هزینه ۱۶ هزار و ۵۷۸ میلیون ریال در سراسر کشور بخشی از این پروژه‌ها بود. همچنین بهره‌برداری از ۵۶ پروژه حمل‌ونقل ریلی به ارزش ۶۰۰ میلیارد تومان از دیگر پروژه‌هایی بود که امسال افتتاح شد. بهره‌برداری از قسمت‌هایی از کریدورهای ترانزیتی ساحل جنوبی کشور به‌طول ۵۱ کیلومتر، ۴۰ کیلومتر از کریدور سراسری غرب کشور و ۴۸ کیلومتر از کریدور چابهار به سمت بیرجند و مشهد از جمله پروژه‌های دیگر آماده افتتاح به مناسبت دهه فجر است.
اولویت‌ها
نگاهی به پروژه‌های راهسازی در دولت نشان می‌دهد در تمام حوزه‌های زیرساختی در بخش آزادراه، بزرگراه، راه روستایی و حمل‌ونقل سه‌گانه دستاوردهای دولت قابل توجه است. اما با توجه به اهمیت توسعه حمل‌ونقل ریلی و نقش این حمل‌ونقل در افزایش ترانزیت از کشور، توسعه آن در چند سال اخیر چشمگیر است. در مجموع اولویت و هدف در بخش راهسازی بر تکمیل پروژه‌های نیمه تمام است. به‌گفته مسئولان بخش راه، پروژه‌های نیمه تمام که پیشرفت فیزیکی بیش از ۷۰ درصد دارند، تا پایان سال ۱۳۹۹ تکمیل و به بهره‌برداری می‌رسد. تبدیل راه‌ها به بزرگراه در محورهای پرتردد و تکمیل کریدورهای ترانزیتی بزرگراهی از جمله برنامه‌های توسعه بزرگراه‌ها در کشور است که در همین راستا تا پایان دولت ۴۲۲ کیلومتر مسیر بزرگراهی احداث و به بهره‌برداری خواهد رسید. پراکندگی پروژه‌ها نشان می‌دهد توسعه راه‌ها در سراسر کشور در دستور کار است. خیرالله خادمی، معاون وزیر راه و شهرسازی در این خصوص می‌گوید: «توجه به‌معیارهای توسعه پایدار در برنامه‌ریزی‌های مرتبط سبب شده توسعه شبکه راه‌ها در سراسر استان‌های کشور در دستور کار باشد و به‌همین دلیل است که امروز شاهد افتتاح این پروژه‌ها در استان‌های مختلف هستیم.»
راه روستایی
توسعه راه‌های روستایی نیز اولویت مهمی است که دولت آن را در طرحی به نام طرح ابرار پیش می‌برد. هم‌اکنون ۱۲۰ هزار کیلومتر راه روستایی آسفالته در کشور وجود دارد، تا قبل از انقلاب ۳ هزار کیلومتر راه آسفالته روستایی داشتیم. بر اساس سیاست طرح ابرار، قرار است تا پایان سال ۲۰۰۰ کیلومتر راه روستایی در قالب طرح ملی ابرار در کشور ساماندهی شود. تاکنون از ۲۰۰۰ کیلومتر راه روستایی در کشور ۱۰۰۰ کیلومتر آن به پایان رسیده و ۱۰۰۰ کیلومتر دیگر نیز در دست اجرا است. براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده در سال ۹۹ حدود
۳ هزار کیلومتر راه روستایی دیگر نیز در قالب طرح ملی ابرار ساماندهی و به بهره‌برداری می‌رسد.
ریل
اتصال 5 مرکز استان به شبکه سراسری ریلی مهم‌ترین دستاورد دولت در توسعه شبکه راه‌آهن کشور است. هدف نهایی از توسعه شبکه ریلی، اتصال راه‌آهن ایران به راه‌آهن‌های مرزی و توسعه کریدورهای ترانزیتی است. در ادامه ریل سازی‌ها، سه محور اصلی توسعه حمل‌ونقل ریلی در دولت دوازدهم، کیفیت بخشی به ناوگان بار و مسافر، توسعه زیرساخت‌های ریلی و ۳ پروژه به‌طول ۱۰۰۰ کیلومتر تا سال ۱۴۰۰ به شبکه ریلی سراسری است. احداث خطوط دوم و بهسازی خطوط موجود نیز در دستور کار قرار دارد تا فعالیت‌های لجستیکی از این طریق تقویت شود و برنامه جامع لجستیک کشور به پیش برود. محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی در خصوص توسعه شبکه ریلی می‌گوید: «در کشور حدود ۱۴ هزار کیلومتر راه‌آهن داریم که خطوط اصلی و فرعی است و به همین میزان هم راه در دست تعمیر و ساخت داریم که این حجم کار ریلی یک انقلاب بزرگ است.

عطف گزارش
کاهش 60 کیلومتری مسیر تهران - شمال

طول منطقه یک آزادراه تهران-شمال ۳۲ کیلومتر است و از پروژه‌های بزرگ عمرانی در کشور به شمار می‌آید و تمامی فناوری‌های روز جهان در این پروژه استفاده شده است، پروژه‌ای که عملیات اجرایی آن به صورت مشترک بین وزارت راه و شهرسازی، بنیاد مستضعفان و همچنین پیمانکاران داخلی به صورت هماهنگ و یکپارچه اجرا می‌شود. بهره‌برداری از منطقه یک آزادراه تهران-شمال به طول ۳۲ کیلومتر باعث کاهش ۶۰ کیلومتری مسیر و ۲۰ دقیقه‌ای زمان تا سه‌راهی شهرستانک خواهد شد و بهره برداری آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. آزادراه تهران - شمال، پروژه بزرگ راه‌سازی در کشور است که در چهار قطعه ۳۳، ۲۱، ۴۷ و ۲۰ کیلومتری شهر تهران را به شهرهای غربی استان مازندران متصل می‌کند. مسیر آزادراه از تقاطع غیر همسطح با بزرگراه شهید همت و بزرگراه آزادگان شروع و در امتداد دره کن، پس از گذشتن از حاشیه روستای سولقان به تدریج از منطقه کوهستانی توچال عبور کرده، سپس توسط تونل بلند تالون به طول ۴۸۵۰ متر این رشته کوه را قطع کرده و در دامنه‌های شمالی آن در منطقه دو آب شهرستانک قرار می‌گیرد.

گروه اقتصادی
از این پس، ایران بخشی از نفت کوره خود را تبدیل به محصول باارزش‌تری به‌نام «کک» می‌کند. محصولی که چندین برابر نفت کوره قیمت دارد و در بازار داخلی و خارجی هم برای آن مشتری وجود دارد. به این ترتیب بخشی از مشکلات ناشی از قوانین جدید دریانوردی و تأکید آن بر مصرف نفت کوره کم سولفور نیز رفع خواهد شد. چراکه اساساً خروجی نفت کوره واحدهای پالایشی کاهش می‌یابد.
این هفته، برای تولید این محصول قراردادی بین شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران و سازمـان توسعـه و نوسـازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) امضا شد.
وزیر نفت در حاشیه امضای تفاهمنامه تولید کک‌ اسفنجی و سوزنی در پالایشگاه‌های بندرعباس و پالایشگاه امام خمینی(ره) شازند بیان کرد: با اجرای این طرح بخشی از کیفیت خروجی پالایشگاه‌ها در تولید نفت کوره افزایش می‌یابد. خوراک هر دو واحد نفت‌کوره است که تبدیل به محصولات بسیار با ارزش‌تر می‌شود. برای نمونه نفت کوره ۳۰۰ یا ۴۰۰ دلاری در کک سوزنی به یک محصول چند هزار دلاری تبدیل می‌شود. به‌گزارش شانا، بیژن زنگنه ادامه داد: پالایشگاه‌های بندرعباس و امام خمینی(ره) شازند با اجرایی شدن تفاهمنامه امروز در مجموع سالانه حدود ۷۰۰ هزار تن کک (اسفنجی، سوزنی) تولید می‌کنند. این تفاهمنامه برای تولید کک سوزنی و اسفنجی مورد استفاده صنایع فولاد و آلومینیوم انجام شد؛ هم‌اکنون کشور وابسته به واردات این تولیدات است.
آغاز سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلاری
وزیر نفت می‌گوید که برای اجرای این طرح حدود یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خواهد شد که بخشی از آن از طریق پیش خرید محصول از سوی شرکت‌های آلومینیوم و فولادی، بخشی خود پالایشگاه‌ها و بخشی دیگر نیز از سوی بانک‌ها تأمین می‌شود.
به‌گفته زنگنه پیش‌بینی می‌شود این طرح‌ها حدود سه سال به نتیجه برسد.
زنگنه با اشاره به اینکه ساخت این واحدها از نظر رونق تولید، خوداتکایی کشور و ایجاد ارزش افزوده بسیار حائز اهمیت است، تصریح کرد: این‌طور نیست که این واحدها به‌دلیل نیاز کشور و به هر قیمتی حتی در شرایط غیراقتصادی ساخته شوند، بلکه هر دو شرکت با بررسی‌های انجام‌شده، اجرای این طرح را اقتصادی دیده‌اند.
وزیر نفت با بیان اینکه تولید کک از سال‌های خیلی دور دنبال می‌شد، اما به‌دلیل دانش فنی یا فرآیند تولید انجام نشده بود، گفت: خوشبختانه پژوهشگاه صنعت نفت در هر دو مورد به فرآیندهای تولید قابل اتکا دست یافته، به طوری که پالایشگاه اراک و بندرعباس و شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی از عملکرد این فرآیندها و لایسنس‌های به‌دست آمده مطمئن هستند.
به‌گفته وی، با ساخت واحدهای صنعتی تولید کک در این دو پالایشگاه سالانه بیش از ۶۲۰ هزار تن کک اسفنجی و ۷۰ هزار تن کک سوزنی تولید خواهد شد.