در گفت و‌گوی «ایران» با معاون آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی عنوان شد
امیدآفرینی برای دانشجویان با ایجاد زمینه اشتغال
دانشگاه علامه طباطبایی، تنها دانشگاه تخصصی علوم انسانی کشور و بزرگ‌ترین دانشگاه علوم انسانی در غرب آسیا است. در این دانشگاه حدود ۷۰ گروه آموزشی، ۶۲۰ عضو هیأت علمی، ۱۱ دانشکده و نزدیک به ۱۰ پژوهشکده و مرکز پژوهشی وجود دارد. همچنین نزدیک به ۱۴هزار دانشجو در این دانشگاه در حال تحصیل هستند که ۷۰ درصد آنان را دانشجویان تحصیلات تکمیلی تشکیل می‌دهند. همچنین این دانشگاه رویکرد جدیدی از فعالیت‌های خود را ذیل امیدآفرینی در دانشجویان آغاز کرده است. بر همین اساس این دانشگاه در حوزه امیدآفرینی و اثربخشی علوم‌انسانی اقدام به راه‌اندازی مراکز نوآوری کرده و دو واحد درسی مجزا نیز در نظر گرفته که می‌تواند متناسب با رشته دانشجویان به آنها کمک کند.
غزل رضایی ثانی
خبرنگار
علی آدمی معاون آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی در گفت‌و‌گو با خبرنگار «ایران» درباره موضوع امیدآفرینی گفت: هر معاونت در دانشگاه علامه وظیفه خاص خود را در این زمینه دارد. به طور کلی تلاش شده دانشجویان با دستاوردهای کشور و رویدادهای علمی، تغییرات حاصل شده در زیرساخت‌ها، صنعت، صنایع نظامی، پزشکی، حوزه بهداشت و… آشنا شوند. این قسمتی است که اگر ما بتوانیم دستاوردهایی را که در سال‌های پس از انقلاب در کشور به دست آمده است نمایش دهیم، قطعاً امیدآفرینی هم بین استادان و دانشجویان‌مان افزایش پیدا خواهد کرد.
آدمی افزود: یک بخشی از موضوع «امید» تحت تأثیر یک سری از اقدامات و دستاوردهای مثبت کشور است ولی آن‌طور که لازم بوده به گوش مردم و بویژه دانشجویان نرسیده است. همین چند وقت پیش جلسه‌ای با موضوع فناوری و استارتاپ‌ها با رهبر معظم انقلاب بود که ایشان وقت زیادی را در این زمینه گذاشتند. پررنگ کردن این مباحث که بخشی از آن وظیفه دانشگاه‌ها و رسانه‌هاست، قابل توجه است.
ایجاد باشگاه مهارتی برای توسعه اشتغال پس از فارغ‌التحصیلی
معاون آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اینکه یک موضوع دیگر در حوزه امیدآفرینی بحث افزایش مهارت در دانشجویان است، توضیح داد: ما مهارت‌افزایی را در کنار تحصیلات آکادمیک جدی گرفته‌ایم. یعنی دانشجویان در رشته‌های تخصصی با مهارت‌هایی که برای اشتغالزایی لازم دارند، آشنا خواهند شد. علاوه بر این، باشگاه مهارتی دانشگاه را ایجاد کردیم و امسال حدود چهار تا پنج هزار دانشجو برنامه مهارتی را با رویکرد امیدآفرینی و کارآفرینی دنبال کردند. دانشجویان اگر به این نکته واقف شوند که با مهارتی که کسب کرده‌اند، می‌توانند بر آینده خود تأثیرگذار باشند و شغل پیدا کنند، قطعاً انگیزه بیشتری خواهند گرفت و امید بیشتری پیدا می‌کنند. این بحث مهمی است که ما روی مهارت‌ها و تقاضایی که دانشجویان نسبت به آموزش مهارت‌ها داشته‌اند، توجه کنیم.
وی درباره نقش پررنگ دانشجویان استعداد درخشان در امیدآفرینی گفت: یکی دیگر از اقدامات مهم حوزه استعدادهای درخشان بود، از این‌رو باشگاه استعدادپروری دانشگاه را برای سال ۱۴۰۳ در برنامه راهبردی معاونت آموزشی در نظر گرفتیم. بدین شکل که برای دانشجویان موفق در حوزه المپیادها و همچنین نخبگان، فضا و بستری فراهم شود تا بتوانند خودشان محرکی برای سایر دانشجویان باشند و به آنها آموزش دهند. فعالیت باشگاه استعدادپروری در دانشگاه علامه با حضور دانشجویان المپیادی و استعداد درخشان بر فعالیت و تلاش بیشتر سایر دانشجویان تأثیرگذار است.
آدمی درباره پایش وضعیت اشتغال فارغ‌التحصیلان این دانشگاه گفت: یکی از بحث‌های مهم در زمینه امیدآفرینی این است که دانشجویان ما بتوانند بعد از فارغ‌التحصیلی یک کار متناسب و در خور شأن خود را پیدا کنند و این در دانشگاه‌های ما متفاوت است. برخی از رشته‌ها تقریباً فارغ‌التحصیل بیکار ندارند، مانند رشته‌های حوزه مالی، بانکی، اقتصادی، حسابداری، کارآفرینی، حقوق و بیمه که دانشجو پس از فارغ‌التحصیلی بلافاصله می‌تواند جذب بازار کار شود.
وی افزود: بحث دیگر موضوع میان رشته‌ای‌هاست یعنی ما باید بتوانیم رشته‌هایمان را به سمت رشته‌هایی ببریم که در جامعه حل مسأله می‌کنند و مورد تقاضای بازار، صنعت و اجتماع است. به تعبیر دیگر فردی که به‌عنوان دانشجو وارد دانشگاه می‌شود از ابتدای تحصیل می‌داند در آینده چه شغلی خواهد داشت، کجا خواهد رفت و چه تقاضایی از سوی صنعت، جامعه و بازار برای وی وجود دارد و نوع این رشته‌ها و کیفیت رشته‌ها به امیدآفرینی کمک می‌کند.
آدمی با اشاره به اینکه دانشگاه در این زمینه تفاهمنامه‌های زیادی با بخش‌های صنعتی منعقد کرده است، گفت: ما تقاضای صنعت را امروز جدی‌تر گرفته‌ایم و همچنین بازار را به‌عنوان یک رویکرد تقاضا محور در دانشگاه مد نظر داریم. ما نباید صرفاً به دانشجویان آموزش دهیم و بگوییم دیگر کار و اشتغال، با خودتان است. ما امروز خودمان را موظف می‌دانیم به دانشجویان‌مان مهارت‌هایی را یاد بدهیم و بعد از فارغ‌التحصیلی نیز به آنان وفادار بمانیم تا بتوانند در حوزه رقابت و کسب و کار در بیرون از دانشگاه موفق باشند.
وی افزود: آمار اشتغال تک تک دانشجویان دانشگاه علامه قابل احصا نیست اما در برخی از رشته‌ها که عنوان کردم وضعیت فارغ‌التحصیلان بدین گونه است که به محض ورود دانشجو به رشته تحصیلی‌اش، از سوی صنعت و بازار کار برای جذب آن شخص تقاضا وجود دارد. معمولاً برخی از صنایع و ارگان‌ها از ما می‌خواهند دانشجویان‌مان را در آن رشته‌هایی که متقاضی هستند آموزش داده و به آنها معرفی کنیم. علت اینکه می‌گوییم باید به سمت میانرشتهای برویم، این است که باید رشته‌هایی مدنظر قرار گیرند که با آموزش صحیح، دانشجویان را هوشمندانه برای حل مسائل جامعه آماده کنند. علاوه بر موضوع رفع نیازها، این امر باتوجه به ظرفیت اشتغال به دانشجویان چشم‌انداز بهتری می‌دهد. اکنون هم روی این موضوع میان‌رشته‌ای‌ها کار می‌کنیم تا دانشجویی که وارد یک رشته می‌شود تصور نکند شغلی برای او وجود ندارد زیرا این همان شکل‌گیری نطفه ناامیدی در دانشجویان است و تا آخر هم همراه آن‌هاست.
ارتقای استادان دانشگاه
معاون آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی در خصوص بحث سرآمدی در حوزه آموزش کشور، پژوهشگران برتر و استادان نمونه، گفت: دانشگاه علامه طباطبایی برای اولین بار دو استاد نمونه آموزشی در سطح کشور در سال ۱۴۰۰ داشت. همیشه از هر دانشگاه حداکثر یک نفر به‌عنوان استاد نمونه انتخاب می‌شد ولی این بار از دانشگاه ما دو نفر انتخاب شدند. همچنین حدود پنج نظریه از استادان دانشگاه علامه داشتیم زیرا موضوع کرسی نظریه‌پردازی در حوزه علوم انسانی که بتواند یک نظریه جدید را ثبت کند، بسیار مهم است.
آدمی درباره مقالات نیز اظهار داشت: قطعاً دانشگاه سختگیری‌های زیادی برای تهیه مقالات انجام می‌دهد و این بررسی‌ها توسط کمیته اخلاق علمی انجام می‌شود. از درون رساله‌ها و پایان‌نامه‌های دانشجویی با همه سختگیری‌هایی که وجود دارد، مقالات متعددی استخراج می‌شود که تمام این مقالات را در سامانه ارتقا پژوهشی دانشگاه داریم. همچنین در حال حاضر چهار تیم فعال در دانشگاه علامه طباطبایی در رشته حقوق و علوم سیاسی در حال آماده شدن برای تهیه مقالات در سطح جهانی هستند.
میزان ارجاع به یک مقاله، کیفیت و اهمیت آن را نشان می‌دهد. آدمی درباره اینکه میزان ارجاع به مقالات دانشگاه علامه در چه حدی است، گفت: اخیراً آماری از ISC و تعداد استنادهایی که به مقالات استادان دانشگاه علامه داده شده بود نشان داد، دانشگاه ما از لحاظ کیفیت و کمیت یکی از بالاترین رقم‌های مقالات در میزان رفرنس دهی و استناد به این مقالات را دارد.
وی افزود: صرفاً تولید مقالات کفایت نمی‌کند بلکه زمانی مقاله مهم است که خوانده شود و به آن ارجاع داده شود و شما بتوانید بگویید در آینده چقدر ارجاع نسبت به آن ثبت شده است، زیرا میزان ارجاعات نشان می‌دهد که مقاله چقدر با کیفیت بوده است. لذا ما همیشه در رنکینگ‌های معتبر کشور در مقاله‌نویسی بوده‌ایم و همچنین برای اولین بار در یک رنکینگ بین‌المللی هم وارد شدیم اما کار در حوزه علوم انسانی با حوزه‌های دیگر قدری متفاوت است. یعنی نوشتن مقالات در حوزه علوم انسانی به واسطه ساختاری که دارد بخصوص در نشریات بین‌المللی باید با حساسیت بالاتری دنبال شود.
وی با اشاره به تأثیر ارتقای استادان در روند توسعه اقدامات پژوهشی و کیفیت مقالات گفت: در دو سال گذشته به نسبت سال‌های قبل، باوجود سختگیری‌ها یا استانداردسازی بیشتر، حدود ۵۰ درصد رشد کیفی و کمی و ارتقای استادان دانشگاه را داشته‌ایم. استادان بیشتری نیز درخواست ارتقا داده‌اند که این نشان می‌دهد تعداد مقالات و کیفیت مقالات استادان به سطح متناسبی رسیده که می‌توانند درخواست دانشیاری یا استادی بدهند.
برش
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی عنوان کرد
افزایش آمار اشتغال در رشته‌های علوم انسانی
عبدالله معتمدی، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی، درباره اشتغال دانشجویان رشته علوم انسانی گفت: بالاترین ضریب اشتغال در گروه‌های مختلف مربوط به علوم انسانی است. یعنی ضریب اشتغال این رشته در کل کشور حتی از فنی و مهندسی هم بالاتر است. آمار‌ها و تحقیقات ما این را نشان می‌دهد که میزان اشتغال در رشته‌های علوم انسانی بالاتر رفته است. متأسفانه در سال‌های اخیر برخی از دانشجویان فنی بیکار بوده‌اند و این مسأله همچنان ادامه دارد. در مقطع ارشد دانشگاه علامه، بیش از ۵۰ درصد دانشجویان‌مان کسانی هستند که کارشناسی خود را در رشته‌های فنی گذرانده‌اند و اکنون برای ارشد تغییر رشته داده و وارد حوزه علوم انسانی شده‌اند. مثلاً دانشجویانی داریم که از دانشگاه شریف و علم و صنعت به دانشگاه ما آمده‌اند و اکنون در رشته‌های علوم انسانی مثل روانشناسی تحصیل می‌کنند.
جذب دانشجوی مورد نیاز دستگاه‌ها
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی تأکید کرد: ما در دانشگاه، رشته‌های تقاضا محور داریم مانند رشته روانشناسی ترافیک. شاید سؤال باشد این رشته دقیقاً چطور رشته‌ای است؟ در تصادفات جاده‌ای که در جامعه تبدیل به معضل شده و آمار آن نیز زیاد است، یکی از عوامل اصلی تصادفات خطای انسانی است. همچنین شناسایی علل خطای انسانی در حوزه روانشناسی است. یعنی کسی که می‌خواهد راننده شود باید یک سری ویژگی‌ها به لحاظ روانشناسی مانند قدرت توجه، قدرت کنترل و تمرکز داشته باشد که اکنون این رشته در دانشگاه علامه طباطبایی راه‌اندازی شده است.
یکی از اقدامات انجام شده میان دستگاه‌ها و دانشگاه‌ها، بورسیه شدن دانشجویان برای صنایع است. معتمدی در این باره توضیح داد: جریانی در وزارت علوم است که دستگاه‌های اجرایی میزان و تخصص نیروهای مورد نیاز خودشان را به دانشگاه‌ها بگویند و نیروهای مورد نیاز خودشان را در دانشگاه‌ها بورس کنند. یعنی از همان اول دانشجویی اگر پذیرفته می‌شود، بداند که بورسیه بانک است یا بورس آموزش و پرورش، بهزیستی، ایران خودرو و… . مثلاً ما اکنون با آموزش و پرورش قرارداد داریم و بخشی از نیروهای آنان را تأمین می‌کنیم.رئیس دانشگاه علامه طباطبایی افزود: همچنین با توجه به اینکه نیروی روابط عمومی داریم، آمادگی این را نیز داریم تا با دستگاه‌های مختلف که نیاز به روابط عمومی دارند، قرارداد ببندیم تا برای آن بخش نیرو جذب شود حتی آن دستگاه می‌تواند در فرایند جذب نیروهایی که ما آموزش داده‌ایم، ورود کند. در حال حاضر در دانشگاه علامه طباطبایی در رشته‌های مختلف آمادگی داریم کسی را پذیرش کنیم که دستگاه مورد نظر می‌خواهد. این باعث می‌شود افراد با استعدادتر جذب شوند و وقتی که احساس کنند در دوران تحصیلات تکمیلی، حقوق دارند و بعد از فارغ‌التحصیلی استخدام می‌شوند، همین‌ها موجب ایجاد زمینه امیدآفرینی خواهد بود.