شستن قالی را به اهلش بسپارید
سوسن صادقی/ با نزدیک شدن به عید نوروز و زمزمه خانه تکانی، اولین کاری که به ذهن خانواده‌ها می‌رسد، شستن قالی‌هاست. ولی برای دادن قالی به قالیشویی باید به چه مواردی توجه کرد؟! در این باره با حجت محمدی رئیس اتحادیه قالیشویی تهران گفت‌وگو کردیم.
خدمات خاص وجود ندارد
«قالی‌تان را می‌خواهید چگونه بشوییم؟ شستشوی ساده متری 25 هزار تومان، شستشو با صابون و شامپوی خارجی برای فرش ماشینی متری 38 هزار تومان!» اگر اهل دادن قالی خود به قالیشویی‌ها حتی معتبرش هم باشید از این دست جملات را می‌شنوید. ولی آیا در قالیشویی ارائه خدمات خاص وجود دارد؟ محمدی در این باره با خنده می‌گوید: «شاید اعضای قالیشویان که این مطلب را می‌خوانند، از دست من عصبانی شوند ولی واقعیت این است که ارائه خدمات خاص وجود ندارد. چون وقتی قالیشویی اعلام می‌کند فرش را با شامپوی خارجی و یا نانو و دیگر مواد می‌شویم آیا این اقدام بعد از تحویل قابل لمس است؟ قطعاً قابل لمس نیست بنابراین مشتریان باید از قالیشویی بخواهند تا مطابق با نرخنامه اتحادیه با هر مواد استانداردی که برای قالیشویی وجود دارد قالی را شسته و تمیز و بدون عیب به آنها تحویل دهند.»
استعلام قالیشویی مجاز از اتحادیه
مردم معمولاً هر آگهی تبلیغی بخصوص در کانال‌ها و فضای مجازی می‌بینند بدون تحقیق فرش خود را به آنها می‌سپارند، این در حالی است که از مجاز و غیرمجاز بودن آن اطلاعی ندارند و در بیشتر موارد هم دچار مشکل می‌شوند. محمدی رئیس اتحادیه قالیشویان تهران شناسایی قالیشویی‌های مجاز و غیرمجاز را کار سختی نمی‌داند. او می‌گوید در تهران 450 قالیشویی مجاز فعالند و نام همه در سایت اتحادیه آمده است پس بهتر است مردم پیش از سپردن قالی‌های خود به قالیشویان با مراجعه به سایت اتحادیه از مجاز بودن قالیشویی اطمینان پیدا کنند. وی می‌افزاید: «نام هر قالیشویی را در سایت اتحادیه سرچ دهید، اگر مجاز باشد در سایت نشان داده می‌شود و با کلیک روی آن می‌توان آدرس، شماره تماس و مدیریت مربوطه را مشاهده کرد. مردم اگر اطلاعاتی درباره قالیشویی مدنظر خود دارند با آنچه در سایت آمده است مطابقت دهند، اگر مطابق بود، می‌توانند به آن قالیشویی اعتماد کرده و کار خود را به آن بسپارند در غیر این صورت آن قالیشویی غیرمجاز محسوب می‌شود و باید آدرس سایت و کانال قالیشویی غیرمجاز را به پلیس فتا اعلام کنند.» به گفته رئیس اتحادیه قالیشویان تهران برخی هم با نام و برند قالیشویی‌های معتبر فعالیت می‌کنند که این کار خلاف است. وی درباره چگونگی شناسایی این دسته از قالیشویی‌ها می‌گوید: «کافی است در سایت اتحادیه نام آن برند را جستجو کرده و آدرس و تلفن را با آنچه در دست دارند مقایسه کنند. آنچه در سایت درج شده است مجاز است. باز باید در پی مسئولیت اجتماعی خود ادرس برند غیرمجاز را به پلیس فتا اعلام کنند. البته صاحب برند هم باید شخصاً از افرادی که از برند او استفاده غیرمجاز کرده‌اند به دادگاه شکایت کند.»
دریافت فاکتور از قالیشویی
به اعتقاد محمدی90 درصد مشکلاتی که برای مردم در زمینه قالیشویی پیش می‌آید به این علت است که قبل از سفارش کار شستشو، به سایت اتحادیه مراجعه نمی‌کنند. این در حالی است که با استعلام و دیدن نرخنامه و شرایط مشکلی برایشان پیش نمی‌آید. بیشتر مشکلاتی که برای مردم در قالیشویی پیش می‌آید این است که قبل از سفارش، بدون تحقیق اقدام می‌کنند و وقتی مشکلی پیش آمد تازه یادشان می‌افتد اتحادیه‌ای وجود دارد. محمدی به مردم توصیه می‌کند که بعد از شناسایی قالیشویان مجاز از طریق سایت اتحادیه، از قالیشویی حتماً فاکتور دریافت کنند چون بدون فاکتور و سند هیچ شکایتی قابل پیگیری نیست. اگر مردم فاکتور داشته باشند هر مشکلی برای فرش‌شان پیش بیاید، با اتحادیه تماس بگیرند تا اتحادیه رسیدگی کند.
البته وی در ادامه به یک نکته هم اشاره می‌کند که خدمات تمیزی مربوط به قالیشویی بوده و بیشتر سلیقه‌ای است بنابراین جلب رضایت مشتری برعهده قالیشویی است. به هرحال شاید یک قالی از نظر یک فرد خیلی تمیز محسوب شود ولی ممکن است از نظر فرد دیگری، تمیز به نظر نیاید. در این زمینه باید گفت برخی از فرش‌ها به گونه‌ای است که هرچقدر هم شسته شود مانند روز اولش نمی‌شود. از سوی دیگر برخی فرش‌ها با موادی کثیف می‌شوند که به آسانی و کاملاً از بین نمی‌رود ولی با این حال اگر چنین مشکلاتی هم پیش بیاید کارشناسان وارد عمل شده و رسیدگی می‌کنند. رئیس اتحادیه قالیشویان در پاسخ به این سؤال که آیا امکان بیمه قالی‌ها بخصوص قالی‌های گران قیمت وجود دارد، می‌گوید: «هیچ شرکت بیمه‌ای قالیشویی را بیمه نمی‌کند چون آیتم‌هایی که شرکت بیمه می‌خواهد امکان ارائه ندارد بنابراین مسئولیت نگهداری از فرش و سشتشوی تمیز آن و ارائه به موقع و گم نشدن به عهده شرکت مربوطه است و اگر قالیشویی به مسئولیت و وظایفش عمل نکند مشتریان می‌توانند به اتحادیه شکایت کنند و اتحادیه یکروزه با فرد شاکی تماس گرفته و موضوع را پیگیری می‌کند.»
بازار داغ قالیشویی
حجت محمدی رئیس اتحادیه قالیشویی تهران در گفت‌وگو با «ایران» اوج قالیشویی در آستانه عیدنوروز را 22 بهمن ماه تا 20 اسفندماه اعلام می‌کند و می‌گوید: «با وجود اینکه بازار ما نسبت به سال‌های گذشته کوچک‌تر شده اما در آستانه عیدنوروز و شروع خانه تکانی‌ها بازار داغ است تا مردم تمیزی را به خانه بیاورند.» محمدی درباره زمان تحویل قالی به مشتریان هم می‌گوید: «معمولاً عرف شستن قالی و تحویل آن سه روزه است اما در آستانه سال جدید به میزان سفارشات و ظرفیت هر قالیشویی بستگی دارد و ممکن است یک هفته تا 10 روز هم زمان ببرد. برخی از قالیشیویی‌ها به اندازه ظرفیت خود قالی قبول می‌کنند بنابراین سریع هم تحویل می‌دهند و برخی دیگر بیشتر از ظرفیت پذیرش کرده و در کارخانه خود انبار می‌کنند و به نوبت شسته و تحویل می‌دهند. برخی قالیشویی‌ها به مشتریان خود نوبت می‌دهند و در موعد مقرر قالی را تحویل گرفته و بعد از شستشو تحویل می‌دهند.»
سفارش بر اساس نرخنامه
از محمدی درباره نرخنامه شستشوی قالی سؤال می‌کنیم او ابتدا از این نرخنامه که بسیار دیر تصویب شده گلایه می‌کند و می‌گوید: «ابتدای سال جاری درخواست افزایش قیمت 20 درصدی داده بودیم اما در دی‌ماه مصوب شد و با توجه به تورم این قیمت برای قالیشویان مقرون به صرفه نیست ولی ناچاریم همین نرخنامه را رعایت کنیم.» وی می‌افزاید: «نرخنامه در سایت اتحادیه درج شده و مردم می‌توانند با مراجعه به آن نرخ‌ها را مشاهده کنند و بعد سفارش دهند. هر قیمتی بالاتر از نرخنامه بود نباید قبول کنند. فرش ماشینی با کاور و بسته‌بندی مترمربعی از 14 هزار و 300 تا 38 هزار تومان شسته می‌شود و نرخ شستشوی فرش دستباف هم حداقل 20 هزار و 500 تومان و حداکثر 100 هزار تومان (با چله ابریشم) است. البته نرخ شستشوی فرش عتقیه هم توافقی است. نرخ شستشوی موکت هم از 5 هزار و 500 تومان (معمولی) تا 11 هزار و 600 تومان است.»