گردشگری پس از صنعت نفت و خودروسازی، سومین صنعت بزرگ جهان به شمار می‌رود. این صنعت تاثیر بسزایی بر افزایش درآمدهای ارزی کشورها دارد و به‌طور حتم در آینده‌ای نزدیک به صنعت اول جهان تبدیل خواهد شد.
با گذر زمان و پیشرفت فناوری، گردشگری از حالت عام خارج شده و به شاخه‌های تخصصی نظیر گردشگری فرهنگی، ورزشی، ماجراجویانه، مذهبی و گردشگری سلامت تقسیم شده است. یکی از مهم ترین این شاخه‌ها گردشگری سلامت است. در گردشگری سلامت و مراقبت‌های بهداشتی، ترکیبی از انواع پزشکی مدرن و سنتی وجود دارد. امروزه استفاده از روش‌های درمانی مبتنی بر قدیمی‌ترین اشکال پزشکی، در سطح جهان محبوبیت زیادی پیدا کرده‌ است.
گردشگری سلامت اغلب به بیمارانی خدمات می‌دهد که قصد سفر دارند تا علاوه بر لذت سفر، بیماری خود را نیز با هزینه کمتر و بهره‌گیری از خدمات و تجهیزات بهتر یا شیوه‌های جدید، درمان کنند. گردشگری پزشکی اغلب برای جراحی‌ها (زیبایی) یا جراحی و درمان‌های دیگر است، البته مردم برای گردشگری دندانپزشکی یا گردشگری باروری نیز سفر می‌کنند. افراد مبتلا به بیماری‌های نادر نیز ممکن است به کشورهایی سفر کنند که در آنجا درمان بهتر شناخته شده است. با این حال، تقریباً همه انواع مراقبت‌های بهداشتی از جمله روانپزشکی، طب جایگزین، مراقبت‌های نقاهت و حتی خدمات دفن در این نوع گردشگری در دسترس است. از زمان باستان، افراد زیادی به‌منظور فراغت روحی و درمان به مجاورت رودخانه‌ها و آب‌های معدنی می‌رفتند. در اروپا چشمه‌های آب معدنی و کلینیک‌های آب درمانی در اواخر قرن هجدهم مورد توجه جدی قرار گرفت و علاوه بر اینکه به تجهیزات متناسب مجهز شدند فضاهای اطراف آنها نیز برای بهره‌مندی از سکون و آرامش و چشم‌اندازهای طبیعی سامان یافت. در این قبیل کلینیک‌ها تیم‌های مشاوره پزشکی برای تجویز مدت و نحوه استفاده از هر نوع آب برای درمان بیماری‌های مختلف مشغول هستند.
در گردشگری سلامت روش‌هایی چون آب درمانی، شن درمانی، سنگ درمانی، نمک درمانی، جنگل درمانی و... برگرفته از امکانات طبیعی منطقه سفر وجود دارد. به عقیده پزشکان مواد معدنی درون شن و خاک می‌تواند برای بر طرف کردن برخی بیماری‌ها مفید باشد و این تنها به خاک آن منطقه بستگی دارد.
خدمات طبیعی برای توریسم درمانی شامل چشمه‌های آب گرم، دریاچه نمک، آفتاب درخشان، لجن طبی، ماساژ طبی و حمام گیاهی در محیط زیستی زیبا، پاک و آرام است. هدف، بهبود بیماران پوستی، تنفسی، روماتولوژی، عضلانی یا گذراندن دوران نقاهت بعد از درمان و عمل‌های جراحی است.

مهمترین علل روی آوردن به گردشگری سلامت
گردشگران ممکن است به دلایل زیادی برای دریافت مراقبت‌های بهداشتی به کشورهای دیگر سفر کنند.
هزینه: برای دریافت درمان یا روشی که ممکن است در کشور دیگری ارزان‌تر باشد.
فرهنگ: دریافت مراقبت از یک ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی که فرهنگ و زبان مسافر را به اشتراک می‌گذارد.
روش درمانی تأیید نشده: برای دریافت روش یا درمانی که در کشور دیگر در دسترس است یا روشی که در کشور مبدا تأیید نشده است.
رایج ترین روش‌هایی که افراد در سفرهای گردشگری پزشکی انجام می‌دهند شامل مراقبت‌های دندانی، جراحی‌های بیماری، جراحی زیبایی، درمان‌های ناباروری، پیوند اعضا و بافت‌ها و درمان سرطان است.
 
گردشگری پزشکی‌گاهی
خطرناک است
خطر عوارض درمان بیماری در کشور دیگر بستگی به مقصد و امکاناتی دارد که در آن درمان انجام می‌شود و اینکه آیا شما در شرایط جسمی و روانی خوبی برای پذیرش روش‌های درمانی هستید یا خیر. سایر مسائلی که می‌تواند خطر عوارض را افزایش دهد عبارتند از:
بیماری عفونی: همه اقدامات پزشکی می‌تواند عوارضی به همراه داشته باشد، مثل اقدامات مرتبط با روش انجام شده در کشورهای دیگر شامل عفونت زخم، عفونت‌های جریان خون، عفونت‌های ناشی از اهدای عضو و بیماری‌هایی مانند هپاتیت B، هپاتیت C، HIV.
مقاومت آنتی بیوتیکی: مقاومت آنتی بیوتیکی قطعاً یک نگرانی و یک مشکل جهانی است. با این حال، احتمال ابتلا به عفونت مقاوم به آنتی بیوتیک در برخی کشورها بیشتر است. باکتری‌های بسیار مقاوم به دارو باعث شیوع بیماری‌های عفونی در بین گردشگران پزشکی شده است.
کیفیت مراقبت: الزامات برخی کشورها برای حفظ مجوز و اعتبار ممکن است کمتر از حد مورد نظر باشد. در برخی کشورها ممکن است از داروهای تقلبی و دستگاه‌های پزشکی با کیفیت پایین‌تر استفاده شود.
چالش‌های ارتباطی: برقراری ارتباط با کارکنان در مقصد و مرکز مراقبت‌های بهداشتی ممکن است چالش برانگیز باشد. دریافت مراقبت در یک مرکز که در آن زبان کشور مقصد را روان صحبت نمی‌کنید می‌تواند منجر به سوء تفاهم در مراقبت شما شود.
مسافرت هوایی: پرواز پس از جراحی می‌تواند خطر لخته شدن خون، از جمله ترومبوز ورید عمقی را افزایش دهد. اگر جراحی سینه یا شکم انجام می‌دهید، حداقل به مدت 10 روز با هواپیما سفر نکنید تا از خطرات مرتبط با تغییرات فشار جو جلوگیری کنید. افرادی که جراحی‌های زیبایی صورت، پلک‌ها یا بینی انجام می‌دهند یا افرادی که لیزر درمانی کرده‌اند باید 7 تا 10 روز قبل از پرواز صبر کنند.
تداوم مراقبت: در صورت بروز عوارض پس از بازگشت، ممکن است نیاز به دریافت مراقبت‌های بهداشتی در کشور مربوطه را داشته باشید.
با توجه به موارد ذکر شده اعم از مزایا و ریسک‌های توریسم درمانی، هر ساله گردشگران زیادی هستند که به کشورهای دیگر سفر می‌کنند تا علاوه بر سیاحت بتوانند از امکانات پزشکی آن کشور بهره‌مند شوند و در نهایت این سفر‌ها می‌تواند درآمد‌زایی هنگفتی برای کشورهای مقصد داشته و صنعت گردشگری کشور مقصد را توسعه دهد.