شاینا شجری|اکثر ما هنگام بازگشت از سفر با دستی پر از سوغاتی به خانه باز می‌گردیم. به ندرت کسی پیدا می‌شود که ذوق دست به جیب شدن برای هدایایی خاص از شهر یا کشوری دیگر نداشته باشد.

اما چرا دست خالی بازگشتن از سفر اینقدر سخت است؟
سوغاتی‌های معنی‌داری که روح یک مکان و فرهنگ را در کالبد خود تسخیر کرده‌اند، می‌توانند به یادگارهایی از خاطرات زیبا تبدیل شده و تا آخر عمر برای ما باقی بمانند.  اما نکاتی کاربردی برای اجتناب از خرید سوغاتی‌های تولید انبوه و یافتن هدایایی دست ساز و معتبر وجود دارد تا انتخابی ایده‌آل داشته باشیم. سوغاتی‌های کوچکی که به اطرافیان خود از خانواده گرفته تا دوست و همسایه تقدیم می‌کنیم، معمولاً هدایایی برای تشکر از زحماتی است که در نبود ما کشیده می‌شود. مثلاً زحمت غذا دادن به طوطی و پرندگان خانگی، رساندن ما تا فرودگاه و ترمینال یا سر زدن به خانه و آبیاری گلدان‌ها.

سوغاتی‌هایی که از چشم نمی‌افتد
با اینکه بسیاری از ما به سبک زندگی مینیمالیستی معتقدیم و خرید اشیای اضافی را مترادف با جاتنگی و دردسر می‌دانیم، اما نخریدن برخی سوغاتی‌ها اجتناب‌ناپذیر است.بنابراین توصیه می‌شود که برای این قبیل هدایای زیبا و دست‌ساز حتماً جایگاهی خاص در نظر بگیرید.منسوجات می‌توانند بهترین سوغاتی‌های هر منطقه باشند. مثلاً یک دیوارکوب؛ فرش یا رومیزی دست دوز به سبک محلی هرگز دل را نمی‌زند و با گذشت زمان ارزشمندتر خواهد شد. با ارزش‌ترین سوغاتی‌ها می‌تواند مجموعه‌ای از نقاشی‌های خاص، یک جعبه چوبی کنده کاری شده، جواهرات، اکسسوری‌ها یا کیف‌های سنتی باشد.
تحقیق درباره خرید سوغاتی
اگر تمایل دارید سوغاتی‌هایی تهیه کنید که خاستگاه فرهنگی داشته و مختص مکانی باشند که بازدید کرده‌اید، قبل از سفر تحقیقات آنلاین انجام دهید. البته منظور فهرست سوغاتی‌های گرانبهاتر نیست، زیرا چنین لیست‌هایی اغلب به اشیای تولید انبوه محدود می‌شود. در عوض، روی تکنیک‌های هنری، تولیدات سنتی و صنایع دستی مختص به مقصد گردشگری خود تمرکز کنید. مثلاً تولیدات کنفی یا سبدبافی‌هایی که جزو میراث فرهنگی به شمار می‌آید. در این دسته‌بندی‌ها، سعی کنید دریابید آیا الگوها، نقش‌ها یا رنگ‌های خاص آن منطقه وجود دارد. اغلب صنعتگران طرح‌های خود را مطابق با سلیقه گردشگران طراحی می‌کنند. اما اگر اشیایی می‌خواهید که از نظر فرهنگی مهم باشند، ممکن است مجبور شوید به فراتر از مغازه و بازارهای معمولی سر بزنید.
اشیایی مانند منسوجات، صنایع چوبی و فلزکاری اغلب با فرهنگ و آداب و رسوم محلی گره خورده‌اند. وقت گذاشتن برای بررسی آنها نشان دهنده احترام شما به ارزش‌های زیبایی‌شناختی است. در این میان شاید فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو بهترین گزینه برای تحقیق درباره تکنیک‌های صنعتگری و مواد بومی یک منطقه باشد.

نکته‌ای درباره دست‌سازها
«دست‌ساز» واژه‌‌ای است که این روزها زیاد به گوش می‌خورد؛ اما اعتماد چندانی به آن نیست. ساده‌ترین راه برای تشخیص اینکه یک شیء واقعاً با دست ساخته شده این است که فرایند تولید آن را در کارگاه با چشمان خود ببینید؛ البته تماشای آن خالی از لذت نیست. پس کمی کاوش کنید.

مراقب تله‌های توریستی در بازارها باشید
فضای یک بازار هنگام شب زیباست، اما مکان مناسبی برای خرید سوغاتی نیست. بویژه بازارهای توریستی که به قلمرو گردشگران تبدیل شده‌ و اغلب مملو از مواد ارزان، بی‌کیفیت و تولید انبوه است. پس اجازه دهید عقل سلیم حکم کند و اگر از بازاری بازدید می‌کنید که در آن اقلام مشابه به وفور به چشم می‌خورد، حکایت از مواد مصنوعی بی‌کیفیت دارد.

بودجه سوغاتی را کنار بگذارید
ابتدا بودجه کلی را که می‌خواهید به خرید سوغاتی اختصاص دهید مشخص کنید و سپس بودجه را برای هر سوغاتی (بسته به تعداد آن) در نظر بگیرید. بهتر است از ابتدای اقامت آن مبلغ را کنار بگذارید.

از کجا بخریم؟
هرگز از فروشگاه‌های موجود در فرودگاه یا هتل محل اقامت خود خرید نکنید، زیرا اجناس در فروشگاه‌های هتل همیشه گرانتر از مغازه‌های سطح شهر است. هرگز خرید از اولین فروشگاه بهترین گزینه نیست و بهتر است از فروشگاه‌هایی که دارای اتیکت قیمت هستند خرید کنید.