نوآوری یک انتخاب لوکس نیست

بهره‌وری از فناوری‌های روز یکی از مؤلفه‌های اصلی طرح توسعه «بندرامام نوین» است

سپهدار  انصاری نیک

مدیرعامل پتروشیمی  بندر امام

در سال‌های اخیر، صنعت پتروشیمی ایران بیش از هر زمان دیگری نیازمند نوآوری، فناوری‌‌های نو و اتکا به توان شرکت‌‌های دانش‌بنیان بوده است. در چنین فضایی، همایش «پتروفن» به‌ عنوان یک رویداد ملی و تخصصی، بستری مهم برای نمایش دستاوردها و شکل‌‌گیری همکاری‌‌های فناورانه میان شرکت‌‌های پتروشیمی و مجموعه‌های دانش‌ بنیان فراهم کرده است؛ رویدادی که رویکرد خود را بر رفع نیازهای فناورانه شرکت‌‌های تابعه هلدینگ خلیج‌ فارس متمرکز کرده و خوشحالیم که نام پتروشیمی بندر امام در آن طی سه سال اخیر، به‌ عنوان یکی از پیشگامان نوآوری مطرح بوده است.
در آخرین دوره این رویداد (۱۴۰۳)، پتروشیمی بندر امام موفق شد سه عنوان ارزشمند را به خود اختصاص دهد؛ افتخاراتی که برای ما تنها یک «جایزه» نیست، بلکه تأییدی بر یک «مسیر» است.
نخست، تندیس نقره‌ای شرکت برتر در نوآوری به پتروشیمی بندر امام اهدا شد؛ نشانه‌‌ای روشن از اینکه رویکرد نظام‌مند به نوآوری، امروز در ساختار تصمیم‌گیری و راهبری شرکت نهادینه شده است.
دوم، جایزه نوآوری در مدل کسب‌وکار برای پروژه تولید و تجاری‌سازی حلال SOLVESSO100 به پتروشیمی بندر امام تعلق گرفت.
سوم، انتخاب یکی از مهندسان پرتلاش مجتمع، به‌عنوان نوآور برتر صنعت پتروشیمی که طرح وی دستاوردی است که علاوه بر افزایش دقت و شفافیت، موجب ارتقای بهره‌وری و کاهش ریسک‌‌های عملیاتی شده است.
این موفقیت‌‌ها ادامه مسیری است که پیش‌تر در پتروفن ۱۴۰۲ نیز نمود پیدا کرده بود؛ جایی که پتروشیمی بندر امام با سه عنوان «شرکت نوآور»، «مدیر نوآور» و «نوآور و مخترع در کلاس جهانی» حضور یافت و نشان داد که نوآوری در این مجتمع، یک شعار مقطعی نیست، بلکه استراتژی پایدار و بلندمدت است.
در بازه سه‌ساله ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۳، پتروشیمی بندر امام با ارائه ۶۵ طرح نوآورانه به همایش پتروفن، به‌عنوان رکورددار ارائه طرح‌های نوآوری در این رویداد ملی در بین شرکت‌‌های پتروشیمی معرفی شد. این آمار صرفاً یک عدد نیست؛ تصویری است از یک فرهنگ سازمانی که در آن، کارکنان در همه سطوح خود را صاحب ایده، مسئول بهبود و شریک در آینده شرکت می‌دانند. نتیجه این رویکرد، تثبیت جایگاه پتروشیمی بندر امام به‌عنوان پیشگام نوآوری و دانش‌بنیانی در صنعت پتروشیمی ایران است.
نگاه ما به نوآوری اما صرفاً محدود به پروژه‌‌ها و مسابقات نیست. در طرح توسعه‌ای «بندرامام نوین»، نوآوری و بهره‌‌گیری از فناوری‌های روز به‌عنوان یکی از مؤلفه‌‌های اصلی این طرح مورد تأکید قرار گرفته است. ما معتقدیم طرح‌‌های توسعه‌ای در صنعت پتروشیمی، اگر بدون پیوند عمیق با فناوری‌های نو، هوشمند‌سازی، بهینه‌‌سازی انرژی و توسعه زنجیره ارزش طراحی شوند، در نهایت نمی‌توانند مزیت رقابتی پایدار برای کشور خلق کنند. از این‌رو در «بندرامام نوین»، از مرحله مطالعه و طراحی تا اجرا، یکی از خطوط اصلی تصمیم‌گیری، توجه به راهکارهای نوآورانه، استفاده از ظرفیت شرکت‌های فناور و دانش‌ بنیان و حرکت به‌ سوی تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر بوده است.
یکی از محورهای مهم کاری ما در سه سال اخیر، تقویت همکاری با شرکت‌‌های فناور و دانش‌بنیان داخلی بوده است. باوری که در پتروشیمی بندر امام شکل گرفته این است که بسیاری از نیازهای فناورانه، تجهیزاتی و نرم‌افزاری ما می‌‌تواند و باید در داخل کشور، توسط نخبگان و شرکت‌های توانمند ایرانی تأمین شود. افزایش همکاری با این شرکت‌ها، علاوه بر حل چالش‌‌های فنی و عملیاتی، دستاوردهای اقتصادی مهمی نیز داشته است؛ از جمله کاهش وابستگی به تأمین‌کنندگان خارجی و در نتیجه کاهش خروج ارز از کشور.
به زبان ساده، امروز بخشی از راه‌حل‌‌های هوشمندانه‌ای که در خطوط تولید، واحدهای فرآیندی، سیستم‌های پایش و کنترل و بهینه‌سازی مصرف انرژی به کار گرفته می‌شود، محصول همین تعامل سازنده با شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان است. این مسیر را همسو با سیاست‌‌های کلان کشور در حمایت از اقتصاد دانش‌بنیان و تعمیق ساخت داخل می‌‌دانیم و آن را یکی از پایه‌‌های اصلی تاب‌آوری صنعت پتروشیمی در شرایط پیچیده داخلی و بین‌المللی ارزیابی می‌کنیم.
بی‌تردید، تداوم این روند نیازمند چند پیش‌شرط مهم است:
نخست، استمرار حمایت هدفمند از ایده‌های نو و ایجاد فضای امن برای آزمون و خطای کنترل‌شده در پروژه‌‌های نوآورانه.
دوم، تقویت نظام ارزیابی و تجاری‌ سازی ایده‌ها تا نوآوری صرفاً در حد طرح و مقاله باقی نماند و به محصول، خدمت و ارزش اقتصادی تبدیل شود.
سوم، توسعه سرمایه انسانی خلاق و چندمهارتی که بتواند بین دانش فنی، اقتصاد، محیط زیست و بازار پیوند برقرار کند.
پتروشیمی بندر امام، با تکیه بر تجربه چند دهه فعالیت و ذخیره ارزشمند سرمایه انسانی خود، مصمم است در مسیر نوآوری و دانش‌بنیانی، نقش پیشرو خود را حفظ و تقویت کند.
موفقیت‌های به‌ دست‌آمده در پتروفن و رکورد ارائه طرح‌های نوآورانه، آغاز راهی تازه است، نه پایان یک مسیر.
امروز، نوآوری برای ما یک انتخاب لوکس نیست؛ ضرورت  استراتژیک برای حفظ سهم ایران در بازارهای منطقه‌ای و جهانی، پاسخ به الزامات محیط زیستی، افزایش بهره‌وری و ایجاد ارزش افزوده بیشتر برای اقتصاد ملی است. امیدواریم با تداوم حمایت‌ها، تعمیق همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان و اجرای موفق طرح توسعه‌‌ای «بندرامام نوین»، بتوانیم سهم خود را در مسیر پیشرفت صنعت پتروشیمی و تحقق اقتصاد دانش‌ بنیان کشور به‌خوبی ایفا کنیم. 