مدیرعامل دهکده گردشگری گهرپارک از تبدیل این مجموعه به قطب گردشگری در کشور میگوید
قصه تبدیل یک معدن به مقصد گردشگری
محمدحسین نخعی، مدیرعامل شرکت گهرپارک سیرجان و از مدیران دهکده گردشگری گهرپارک، در گفتوگو با «ایران» از امکانات ویژه این پارک از جمله ترن هوایی، زیپلاین، کلاب واقعیت مجازی و هتل در حال ساخت سخن گفت. او تأکید کرد که هدف این پروژه تنها تفریح نیست و گهرپارک با توسعه اجتماعی و فرهنگی، به یک مقصد گردشگری در سیرجان تبدیل شده است. گفتوگو با محمدحسین نخعی را بخوانید.
آقای نخعی، درباره ترن هوایی گهرپارک توضیح دهید. چه شد که تصمیم گرفتید چنین تجهیزاتی را در مجموعه ایجاد کنید؟
هدف اصلی ما از ساخت ترن هوایی، توسعه رفاه اجتماعی در کشور، بویژه جنوبشرق ایران بود. در این مسیر با مدیرعامل شرکت معدنی و صنعتی گلگهر که ایدهپرداز و بنیانگذار دهکده هستند، همراه شدیم. ایشان بر این باور بودند که باید بهترین و متنوعترین تمهای روز دنیا و کشور در گهرپارک گردآوری شود.
ترن هوایی دهکده یکی از هیجانانگیزترین تجهیزاتی است که نمونه مشابه آن در ایران با چنین تجهیزات و کیفیتی وجود نداشت. ما دانش فنی آن را از شرکتهای خارجی دریافت کردیم و سپس با مهندسی معکوس توسط شرکت ایرانی «پاکسازان ایرانیان» ساختیم. خوشبختانه توانستیم تمامی استانداردها و مجوزهای لازم را دریافت کنیم و اکنون این تجهیز یکی از شاخصترین امکانات شهربازی محسوب میشود.
مطالعات شما برای انتخاب چنین پروژهای چگونه انجام شد؟ آیا بررسی کردید که استقبال مردم به چه میزان خواهد بود؟
بله، مطالعات دقیق انجام شد. در حال حاضر نزدیکترین ترن هوایی بزرگ به سیرجان در فاصله قابل توجهی قرار دارد. همین موضوع ما را بر آن داشت تا بررسی کنیم آیا گردشگران حاضرند برای تجربه چنین هیجانی به سیرجان بیایند. نتیجه این شد که بسیاری از افراد حتی از استانهای دیگر صرفاً برای استفاده از ترن هوایی به گهرپارک مراجعه خواهند کرد. بسیاری از گردشگران بارها گفتهاند:«ما فقط آمدهایم که سوار ترن هوایی شویم.»
کمی درباره ویژگیها و ابعاد خود ترن هوایی توضیح دهید.
طول مسیر ترن حدود ۳۶۰ تا ۳۷۰ متر است و در بخش لوپ به ۷۰۰ متر میرسد. مرتفعترین قسمت آن ۴۲ متر است؛ جایی که کابین رها میشود. از لحظه رها شدن تا رسیدن به ایستگاه حدود ۵۶ تا ۵۷ ثانیه زمان میبرد که تجربهای کاملاً هیجانانگیز است.
امکانات ویژه این ترن شامل لوپ ۳۶۰ درجه، بخش واژگونی و کاهش سرعت درون آب است که در برکههای پارک طراحی شده است. از بالاترین نقطه، کل دهکده و حتی دشتهای اطراف مانند «کفه نمک» به خوبی دیده میشود. این جاذبه به تنهایی تجربهای منحصربهفرد برای گردشگران فراهم میکند.
ظرفیت ترن هوایی چقدر است؟
ظرفیت بستگی به شرایط بهرهبرداری دارد. حداکثر ۱۲ نفر میتوانند همزمان سوار شوند.
این پروژه چه ارتباطی با صنعت گلگهر و فعالیتهای معدنی و فولادی دارد؟
در نگاه اول ممکن است تصور شود ارتباط مستقیمی وجود دارد، اما در واقع چنین نیست. ترن هوایی و سایر تجهیزات شهربازی صرفاً بهعنوان جاذبه گردشگری تعریف شدهاند.
با این حال، شرکت معدنی و صنعتی گلگهر بنیانگذار اصلی گهرپارک است و از ابتدا هدف این بود که با ایجاد چنین مجموعههایی طعم شیرینی فعالیتهای معدنی و صنعتی را به مردم هدیه کنیم. این همان رویکردی است که رهبر معظم انقلاب هم بر آن تأکید داشتند؛ یعنی توسعه اجتماعی پایدار و تقویت فرهنگ گردشگری در منطقه.
اگر کمی فراتر از ترن هوایی نگاه کنیم، در خصوص سایر امکانات شهربازی و ظرفیتهای گردشگری جنوب کشور چه برنامهای داشتهاید؟
نگاه ما از ابتدا صرفاً تفریحی نبود؛ بلکه کار را به صورت مهندسی و اقتصادی پیش بردیم. درست است که بازگشت سرمایه آن مانند یک کارخانه فولاد نیست، اما ارزش اجتماعی و فرهنگی بالایی دارد.
در کنار ترن هوایی، تجهیزات دیگری مانند بانجی جامپینگ، جایروسوئیت و واقعیت مجازی (VR) نیز در مجموعه ایجاد شدهاند. بسیاری از این امکانات، مشابهی در ایران ندارند یا حداقل در جنوبشرق کشور وجود نداشته است.
با مقایسه کشورهای همسایه مثل ترکیه یا برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس دیدیم که این تجهیزات در سطح منطقه رایج شده و مردم ما نیز به آن نیاز دارند. بنابراین با نگاه بازاریابی و شناخت مخاطبان منطقه، مجموعهای فراهم کردیم که بتواند گردشگران داخلی و حتی خارجی را جذب کند.
در بسیاری از مجموعههای گردشگری، گردشگران فقط برای تجربه یک جاذبه خاص سفر میکنند. این موضوع در مورد گهرپارک هم صدق میکند؟
بله دقیقاً. همانطور که در شمال کشور برخی گردشگران فقط برای دیدن یک گونه حیوان خاص در باغوحش یا استفاده از یک وسیله خاص میروند، ما هم چنین تجربهای داریم. در گهرپارک هم بعضیها تنها به خاطر ترن هوایی یا زیپلاین به مجموعه میآیند. این موضوع به اقتصاد پارک کمک بزرگی میکند؛ چون وقتی گردشگر وارد میشود، علاوه بر استفاده از امکانات پارک، نیاز به اسکان، خوراک، حملونقل و خرید هم پیدا میکند.
از این منظر، نگاه ما فقط نگاه اقتصادی به پارک نبوده بلکه به اقتصاد شهر سیرجان و شرق کشور هم توجه کردهایم. به طور طبیعی، وقتی گردشگر به شهر وارد میشود، از هتلها استفاده میکند. به بازار سنتی سیرجان سر میزند، سوغاتی مثل پسته و مسقطی یا صنایع دستی مثل گلیم شیرکی پیچ خریداری میکند. بنابراین این پروژه آثار جانبی مثبتی برای کل شهر سیرجان دارد.
شما اشاره کردید به زیپلاین؛ تفاوت زیپلاین گهرپارک با نمونههای دیگر کشور چیست؟
زیپلاین گهرپارک یکی از خاصترینها در ایران است. ارتفاع آن از جایی که کابین سوار میشوند حدود ۸۵ متر و طول آن ۸۰۰ متر است. چنین زیپلاینی در کشور کمنظیر است. زیپلاین گهرپارک از نظر ارتفاع و طول، جزو متفاوتترینهاست. هدف ما هم همین بوده؛ یعنی ایجاد تجهیزات خاص، بزرگ و متنوع تا گهرپارک نه یک «معبر گردشگری»، بلکه یک «مقصد گردشگری» باشد. خوشبختانه در همین یکی دو سال بهرهبرداری، تا حد زیادی به این هدف نزدیک شدهایم.
چقدر توانستهاید به یک مقصد گردشگری واقعی تبدیل شوید؟
بر اساس مطالعات و آمارهایی که داریم، حدود ۵۰ درصد از گردشگران ما از خارج از سیرجان میآیند. بسیاری از آنها از تهران، کرمان و شهرهای دیگر هستند. موقعیت جغرافیایی سیرجان نیز بسیار ویژه است؛ ما در شاهراه اقتصادی کشور قرار داریم. فاصله سیرجان تا شیراز، بندرعباس و یزد حدود ۳۰۰ تا ۳۵۰ کیلومتر است و تا کرمان حدود ۲۳۰ تا ۲۴۰ کیلومتر. این موقعیت باعث شده گهرپارک بتواند چهار استان مهم را به راحتی پوشش دهد.
شهربازی گهرپارک چه امکانات خاصی دارد که آن را از سایر شهربازیهای کشور متمایز میکند؟
همانطور که اشاره کردم، ما تجهیزات کمنظیری داریم که مشابه آنها در ایران وجود ندارد. برای مثال واقعیت مجازی
(VR Club) را داریم که هیچ مجموعه دیگری در ایران ندارد. هماکنون با همکاری یک شرکت ایرانی-ترکیهای تجهیزات جدیدی خریداری کردهایم که حداکثر تا دو ماه آینده نصب و بهرهبرداری میشود.در «سرزمین عجایب» گهرپارک ماشینهای برقی خاص، ترن هوایی کودک و سایر تجهیزات متنوع داریم. ما برای تمام گروههای سنی برنامهریزی کردهایم؛ از کودکان پنج، شش ساله گرفته تا نوجوانان و حتی جوانان ۲۰ ساله.
لطفاً تجهیزات شهربازی را کمی جزئیتر برای مخاطبان توضیح دهید.
ما تجهیزات را در سه دسته کلی تقسیم کردهایم:
1.دستگاهی که شاید کمتر کسی در ایران شنیده باشد. در این بازی، گردشگر سوار دستگاه میشود که هم به صورت ۳۶۰ درجه میچرخد و هم میتواند حول یک محور افقی واژگون شود. این برای گردشگران تجربهای هیجانانگیز و متفاوت است.
2. تجهیزات خانوادگی و نوجوانان: شامل ترن کودک، ماشینهای برقی و بازیهای گروهی.
3. تجهیزات مدرن و دیجیتال: واقعیت مجازی با تنوع بالا. در این بخش گردشگر میتواند تجربههایی مثل مسابقه فرمول یک (وان)، صخرهنوردی، تیراندازی، دوچرخهسواری، سقوط آزاد، شبیهساز دفاع مقدس، رانندگی و موتورسواری را تجربه کند.
به نظر میرسد گهرپارک ترکیبی از امکانات مدرن و سنتی است. آیا هدف شما همین تلفیق بوده؟
بله دقیقاً. هدف ما این بود که گهرپارک تنها یک محل تفریحی نباشد، بلکه به یک «سبد گردشگری کامل» تبدیل شود. گردشگر وقتی به سیرجان میآید، هم از شهربازی و هیجان مدرن بهره میبرد، هم از صنایع دستی، سوغات و فرهنگ بومی شهر استفاده میکند. همین ترکیب است که مجموعه را به یک مقصد پایدار گردشگری در جنوب شرق کشور تبدیل کرده است.
ما خوشحالیم که گهرپارک توانسته در مدت کوتاهی به بخشی از سبد گردشگری مردم ایران تبدیل شود؛ اما مسیر ما همچنان ادامه دارد و برنامههای جدیدی برای توسعه این دهکده در راه است. گهرپارک صرفاً یک پروژه تفریحی نیست، بلکه نمادی از توسعه اجتماعی پایدار و الگویی از همافزایی صنعت و مسئولیتهای اجتماعی در ایران است.
در گهرپارک مجموعه کاملی از جاذبههای تفریحی داریم. بزرگترین باغوحش کشور، بزرگترین آبشار و رودخانه مصنوعی، دومین دریاچه مصنوعی کشور، بزرگترین پارک ژوراسیک و یکی از بزرگترین پارکهای آبی کشور در حال تکمیل است. بیش از ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی پروژهها انجام شده و همه تلاشها برای القای تجربهای منحصربهفرد به بازدیدکننده صورت گرفته است.
درباره هتل در حال ساخت پارک هم توضیح میدهید؟
هدف ما این است که گردشگری که وارد پارک میشود، حداقل سه روز وقت بگذارد و تمام پارک را ببیند. در حال حاضر حدود ۴۲ واحد بومگردی داریم که ظرفیت ۱۳۰ تا ۱۴۰ نفر را فراهم میکند، ولی نیاز گردشگران بیش از این است. ما طرح فیزیبل یک هتل ۴ ستاره لوکس با ۵ طبقه، حدود ۱۱۰ اتاق و ۲۰۰ تخت را ارائه دادیم. خوشبختانه بیش از ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و امیدواریم با حمایت سهامداران تا پایان سال یا نیمه اول سال آینده افتتاح شود. این هتل پاسخگوی گردشگرانی است که هتل ۴ ستاره میخواهند تا تجربه متفاوتی نسبت به بومگردیها داشته باشند.
آیا هدف از ساخت هتل فقط گردشگری عمومی است یا گردشگری صنعتی هم مدنظر است؟
هدف هر دو است. سیرجان با توسعه صنعتی نیاز به هتل دارد. پروژههای بزرگی در منطقه داریم که مهندسان و طراحان آن از خارج از استان و حتی خارج از کشور هستند. آنها نیاز به هتل دارند و گهرپارک با فاصله ۲۰ کیلومتری از شهر، گزینه مناسبی است. همچنین گردشگران عمومی و خانوادگی که به سیرجان میآیند، میتوانند از امکانات هتل استفاده کنند.
در زمینه فرهنگ و صنایع دستی سیرجان چه برنامههایی دارید؟
ما تلاش کردهایم فرهنگ سیرجان را در طراحی پارک و مجموعهها وارد کنیم. در پارک، معماری سنتی سیرجان و اقلیم کویر رعایت شده است. یک مجموعه عشایری با چادرها، غذاها و نوشیدنیهای محلی ایجاد کردیم. همچنین تئاتر خیابانی و معرفی گلیم و صنایع دستی سیرجان را در برنامه داریم. خیابانهای پارک به نام بخشها و روستاهای سیرجان نامگذاری شده و برای هر شهروند دو درخت کاشته شده تا حس تعلق فرهنگی ایجاد شود.
هدف ما این است که گردشگر نهتنها تفریح کند، بلکه با فرهنگ، صنایع دستی و تاریخ سیرجان آشنا شود و تجربهای ماندگار داشته باشد. ما در دهکده گهرپاک یک طرح توسعه فضای سبز را آغاز کردهایم که بر اساس همکاری با مردم و با استفاده از گونههای طبیعی منطقه اجرا میشود. هدف ما احیای حیاتوحش و ایجاد محیطی سالم برای بازدیدکنندگان است. حدود ۸۰ هکتار از پارک را محصور کرده و تحت حفاظت سازمان محیطزیست قرار دادهایم. وقتی در اواخر ۱۴۰۱ شروع کردیم، حدود ۱۵ تا ۱۶ گونه جانوری داشتیم که اکنون بالغ بر ۶۰ تا ۷۰ گونه شده است و برنامه داریم این گونهها را به طبیعت بازگردانیم و جمعیتشان را افزایش دهیم.
ما در برنامه داریم هر فرزندی که در سیرجان متولد میشود، یک درخت به نام او کاشته و پلاک آن به خانواده تحویل داده شود. این طرح با همکاری مردم و ثبت احوال اجرا میشود تا هم توسعه فضای سبز و هم حس تعلق فرهنگی و خاطرهسازی برای نسلهای آینده ایجاد شود. در مورد نقشهای گلیم در پارک هم توضیح دهید.
ما تلاش کردیم نقوش سنتی گلیم سیرجان را در مکانهای مختلف پارک به کار ببریم؛ مثلاً در رستورانها، هتلینگ، پارک آبی و ساختمانهای اداری. ساختمان اداری مرکزی را به نام «گلیم» و ساختمان شماره دوم را به نام «محرمات» نامگذاری کردهایم. محرمات، نقوش برجسته گلیم «شیرکی پیچ» سیرجان است که ثبت جهانی شده است. هدف این است تا گردشگر فرهنگی بتواند با هنر بومی آشنا شود و خاطرهسازی بهتری داشته باشد.
درباره نامگذاری میادین و خیابانها چطور؟
ما میادین اصلی دهکده را با نامهای تاریخی و محلی نامگذاری کردهایم. برای مثال، میدان بزرگی را به نام ایل «بچاقچی» گذاشتهایم که حسینخان بچاقچی، یکی از بزرگان سیرجان و مبارز علیه انگلیسیها، از آن ایل بوده است. همچنین خیابانها و میادین پارک به نام روستاها و محلات مختلف شهر نامگذاری شدهاند تا بازدیدکنندگان از شهر سیرجان بتوانند وابستگی خود را به محل زندگیشان حس کنند و عکس یادگاری بگیرند.
با توجه به اینکه گلگهر حدود ۴۰ هزار نیرو دارد، چه درصدی از مردم سیرجان از این طریق تأمین معیشت میشوند؟
حدود ۴۰ هزار خانوار با متوسط جمعیت ۳ تا ۴ نفر داریم، یعنی تقریباً بین ۱۶۰ تا ۲۰۰ هزار نفر به صورت مستقیم از منطقه معدنی و صنعتی گلگهر امرار معاش میکنند. اگر شغلهای غیرمستقیم را هم اضافه کنیم، وابستگی مردم هم به صورت مستقیم و هم غیرمستقیم بیش از ۸۰ درصد است. در واقع اقتصاد شهر به دو بخش تقسیم میشود؛ بخش کشاورزی که حدود ۷۰ درصد مردم در آن فعالیت دارند و بخش صنعتی، بهخصوص گلگهر. پسته یکی از اصلیترین محصولات کشاورزی شهر سیرجان است که نگهداری آن به زمانهای خاصی مربوط میشود و در کنار شغل کشاورزی، اکثراً در شرکتهای منطقه گلگهر هم شاغل هستند.
چرا تصمیم گرفتید در این مجموعه بیمارستان ایجاد شود؟
بیمارستانی که ایجاد کردیم، تنها برای پرسنل گلگهر نیست، بلکه برای کل شهرستان سیرجان و حتی استان کرمان و کشور اهمیت دارد. در دهههای گذشته که گلگهر از معدنی به صنعتی تبدیل شد، توسعه زیرساختهای سلامت ضرورت پیدا کرد. هدف اصلی خدمترسانی به عموم مردم است.
بخشهایی مانند زنان و زایمان، بستری و جراحی را در نظر گرفتیم. علاوه بر این، با توسعه کارخانههای فولاد و پیشبینی بهرهبرداری ذوب سه میلیون تن فولاد، ایجاد یک مرکز سوختگی در سیرجان بسیار ضروری است و تصمیم داریم در اسرع وقت آن را شروع کنیم.
کربلای ۵ را هم بازسازی کردید؛ چرا این عملیات را در نظر گرفتید؟
دلیلش این است که رزمندگان لشکر ۴۱ ثارالله کرمان، در این عملیات اکثراً بومی استان کرمان بودند و فرمانده عملیات، خدا رحمت کند، عزیز دلها سردار حاج قاسم سلیمانی بود. ما رشادتهای این رزمندگان و شهدا را به نمایش گذاشتیم و عملیات کربلای 5 را بازسازی و شبیهسازی کردیم. همچنین در حال انجام پروژهای مشترک با ارتش هستیم که یکی از عملیاتهای موفق آنها را بازسازی کنیم که واقعاً مایه افتخار کشور است. جا دارد از ارتش جمهوری اسلامی ایران، بهخصوص ارتش کرمان تشکر ویژهای داشته باشم که در دفاع مقدس و واگذاری تسهیلات و تسلیحات نظامی، همکاری بسیار داشتند.
ورزشگاه دهکده گردشگری قابل استفاده برای عموم است؟
بله، ورزشگاه شهید سلیمانی یکی از زیباترین و خاصترین ورزشگاههای کشور است. علاوه بر زمین مسابقه، زمینهای تمرینی برای تیمهای پایه و چند زمین تمرینی دیگر هم در کنار ورزشگاه وجود دارد. برخی امکانات، مخصوص تیمها و پرسنل گلگهر است، اما بخشهایی از آن برای استفاده عموم مردم فراهم شده است.
ورزشگاه دارای زمین مسابقه، زمینهای تمرینی، سالنهای کشتی، ورزشهای رزمی، بدنسازی و استخر است. امکان برگزاری مسابقات رسمی و بازیهای ملی نیز وجود دارد. این مجموعه به توسعه زیرساختهای ورزش در منطقه کمک کرده و گردشگران هم میتوانند از امکانات آن بهرهمند شوند.
بــــرش
نگینی در جنوب شرق کشور
«هیجانانگیزترین ترن هوایی ایران در سیرجان به حرکت درآمد؛ گهرپارک با زیپلاین ۸۰۰ متری، واقعیت مجازی و شهربازی مدرن، جنوب شرق کشور را به قطب تازه گردشگری تبدیل کرده است
از کودکان تا بزرگسالان، همه در گهرپارک سهمی از شادی دارند. ترن کودک، ماشین برقی، واقعیت مجازی و هتل در حال ساخت، مجموعهای کامل برای تمام گروههای سنی فراهم کرده است