معاون اول رئیسجمهور:
نباید یک نفر یا شورای تأمین برای فرهنگ وهنر تصمیمگیری کند
دولت برای کاهش گسست با اهالی فرهنگ و هنر تلاش کرد
گزیده سخنان دکتر محمدرضا عارف، معاون اول رئیسجمهوری در نشست بررسی مسائل و ظرفیتهای حوزه فرهنگ و هنر پس از جنگ ۱۲ روزه که با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سخنگوی دولت، مسئولان دستگاه دولتی و جمعی از صاحب نظران و فعالان حوزه فرهنگ و هنر برگزار شد را بخوانید:
در دولت به این نتیجه رسیدیم که باید برای درک شرایط در بخشهای مختلف، آسیبشناسی و شناخت ظرفیتها، جلسات چالشی با اهل فن، نخبگان و برجستگان هر حوزه برگزار کنیم و رئیسجمهوری، معاون اول رئیسجمهوری و وزرا در یک سال گذشته نشستهایی با کارشناسان و خبرگان بخشهای مختلف داشتند.
آثار و افتخارات تمدنی، فرهنگی و هنری ایران در کشورهای منطقه و همسایه بیانگر جایگاه ذاتی و طبیعی کشور در این منطقه است. ما نتوانستیم سهم و وظیفه خود را در قبال این بخش ادا کنیم تا یک اتفاق و ارتقای جهشی در این حوزه را شاهد باشیم و نه تنها نتوانستیم جهشی برخورد کنیم و نظریهها و ایدههای جدید فرهنگ و هنر پس از پیروزی انقلاب اسلامی را مطرح کنیم بلکه به دلیل مسائل سلیقهای مانعتراشی نیز کردیم.
در کمک به ارتقای فرهنگ و هنر دچار عقبماندگی شدیم و نتوانستیم این بخش را با توجه به ظرفیت آن در جایگاه واقعی و مناسب خود قرار دهیم. البته مردم همواره به بخش فرهنگ و هنر به عنوان یکی از گروههای مرجع توجه ویژهای داشتهاند.
سهم بخش فرهنگ و هنر در ایجاد و خلق سرمایه عظیم اجتماعی در کشور در دوران جنگ ۱۲ روزه قابل اعتنا، برجسته و بیبدیل بود و هیچکس فکر نمیکرد مردم به این صورت به میدان بیایند و این در حالیست که در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته ۵۰ درصد پای صندوقهای رأی حاضر نشدند.
باید سهم بخش فرهنگ و هنر در ارتقای جایگاه اجتماعی کشور و همگرایی، سرمایه و انسجام اجتماعی ایجاد شده پس از جنگ ۱۲ روزه به خوبی دیده و بررسی شود.
باید با یک آسیبشناسی کلی کم توجهیها به حوزه فرهنگ و هنر بررسی شود که در کدام بخشها میتوانستیم بهتر عمل کنیم و یا خوب عمل نکردیم و یا به گونهای عمل شد که تلقی اهل فرهنگ و هنر حذف و نداشتن جایگاهی در کشور بود تا پس از این آسیبشناسی اقدامات مناسب و خوب در چهارچوب برنامهها و راهبردهای کشور اتخاذ شود.
تغییر و تحول رویکرد حکمرانی در حوزه فرهنگ و هنر بویژه پس از جنگ ۱۲ روزه ضرورت دارد. اهالی فرهنگ و هنر آسیبشناسی از عملکرد خود به عمل آورند و به اجماع برسیم چرا که این بخش مظلوم واقع شده است و این ظلم به تمدن چند هزار ساله ایران است.
توجه به اقتصاد فرهنگ، ساماندهی مسائل معیشتی، بیمه و حقوق بازنشستگی و بیکاری و ارتقای منزلت و جایگاه اهالی فرهنگ و هنر ضرورت دارد و باید اقتصاد فرهنگ به گونهای نظاممند و قانونی شود که با اختلاف سلیقه و تغییر مدیریتی آسیبی نبیند.
سهم دولت، مردم و نخبگان در ارتقای منزلت هنرمندان مشخص شود چراکه یک هنرمند، نخبهای است که یک سخن و اظهارنظر وی تأثیر بزرگ در کشور دارد و دولت آمادگی دارد با توجه به امکانات، وظایف خود را در قبال هنرمندان ادا کند. البته باید توجه داشت که نگاه کنونی را نمیتوان به سرعت عوض کرد اما باید این مسیر را اصلاح کنیم.
در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی در تغییر رویکرد در بخش علمی هزینههایی دادیم و دانشگاهها به مرور زمان جایگاه خود را پیدا کردند و با سرمایه اجتماعی به وجود آمده پس از جنگ ۱۲ روزه فرصتی برای تغییر رویکرد در کشور و بویژه حوزه فرهنگ و هنر به وجود آمده است.
بدنبال اقدامات ماندگار و تدوین قوانین با محوریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای حل مسأله معیشت هنرمندان و اقتصاد فرهنگ و هنر هستیم.
در برگزاری جشنوارهها و بویژه کنسرتها بد عمل کردیم. در یک شهرستان یک نفر برای فرهنگ و هنر کشور برخلاف نگاه بزرگان کشور و مصوبات شورای انقلاب فرهنگی تصمیمگیری میکند و بقیه نیز مماشات میکنند که باید مسائل اینچنینی هرچه سریعتر حل شود و با حرکت در مسیر ضوابط و مقررات اجازه ندهیم در یک شهرستان شورای تأمین در حوزه فرهنگ و هنر تصمیمگیری کند.
برش
دولت برای کاهش گسست با اهالی فرهنگ و هنر تلاش کرد
سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این نشست صحبت کرد که گزیده سخنان او را میخوانید:
با توجه به گسستها و فضای ایجاد شده مسأله قابل توجه این بود که آیا اهالی فرهنگ و هنر در قبال مسائل و بحرانهای ملی میتوانند بار دیگر حضور و نقشآفرینی داشته باشند که البته وزارتخانههای فرهنگ و ارشاد اسلامی و میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای کاهش این گسستها و کم شدن فاصلهها تلاش کردند.
تشکلهای صنفی فرهنگی و هنری (به شکل غیر منتظره و شگفتیساز) در جنگ ۱۲ روزه به میدان آمدند و این بازگشت یکی از فرصتهای ملی است که باید قدر این فرصت بوجود آمده در دولت چهاردهم را دانست.
صیانت و حفاظت از رابطه ایجاد شده بین اهالی فرهنگ و هنر با امر سیاسی ضرورت دارد. حوزه فرهنگ پیشران توسعه در کشور است. حمایتهای گفتمانی، منزلت اجتماعی، صنفی و اقتصادی و امنیتی و قضایی برای نقشآفرینی عرصه فرهنگ و هنر در توسعه کشور حائز اهمیت اساسی است.